Tiêu dùng & Thương mại điện tử

Từ năm 2025, Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) triển khai chương trình đào tạo thạc sĩ ngành Thương mại điện tử (TMĐT). Chương trình tích hợp liên ngành nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết về nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế số.

Trong đợt cao điểm kiểm tra, hàng loạt vi phạm trong kinh doanh trực tuyến đã bị lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Bình Thuận phát hiện và xử lý. Thực tế này cho thấy, các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) đang bị lợi dụng để trốn tránh giám sát.

Trong khi thương mại điện tử (TMĐT) bùng nổ, hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ vẫn chật vật trước bài toán hóa đơn điện tử, nghĩa vụ thuế và hàng loạt rào cản pháp lý. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không có khung pháp lý riêng, nhóm kinh doanh này sẽ mãi nằm ngoài nền kinh tế số.

Với doanh thu tăng trên 19% trong 5 tháng đầu năm 2025, thương mại điện tử (TMĐT) tiếp tục đóng vai trò động lực quan trọng cho tiêu dùng trong nước, hỗ trợ sản xuất và xuất khẩu. Tuy nhiên, để giữ đà tăng trưởng bền vững, Bộ Công Thương cho rằng, cần đẩy nhanh việc hoàn thiện hành lang pháp lý, hạ tầng và bảo vệ người tiêu dùng trên không gian số.

Việc siết chặt quản lý thuế, hóa đơn điện tử và minh bạch nguồn gốc hàng hóa đang đặt ra áp lực lớn đối với hộ kinh doanh, đặc biệt là những hộ kinh doanh nhỏ, hộ bán hàng online hoặc hoạt động trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT).

Trong tháng cao điểm truy quét hàng giả, hàng nhái trên toàn quốc, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý hơn 4.000 vụ việc, trong đó có trên 3.000 vụ vi phạm đã bị xử lý nghiêm. Lo sợ bị kiểm tra và xử phạt do bán hàng giả, không có xuất xứ, trong vòng một tháng đã có hơn 5.500 cửa hàng, hộ kinh doanh nhỏ lẻ tạm ngừng hoạt động. Diễn biến này đặt ra yêu cầu cấp bách về hoàn thiện khung pháp lý cho nhóm kinh doanh cá thể.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Cục trưởng Cục Thuế, việc Chính phủ ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP đã đáp ứng kịp thời yêu cầu đặt ra trong công tác quản lý thuế hiện nay, trong đó bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh trên nền tảng số thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế như các chủ thể kinh doanh khác.

Để đẩy mạnh quảng bá sản phẩm OCOP và đặc sản địa phương, chiều 20/6, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Nghệ An tổ chức chương trình Giới thiệu sản phẩm OCOP và đặc sản của tỉnh tại Siêu thị Go!Vinh lần thứ 4 - năm 2025 và livestream quảng bá sản phẩm.

Ngày 20/6, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh phát động Chương trình “Tick xanh trách nhiệm” trong thương mại điện tử nhằm hướng đến môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh và có trách nhiệm.

Bộ Công Thương đang thúc đẩy việc xây dựng và trình Chính phủ dự thảo Luật TMĐT, với nhiều điểm mới như định danh người bán, nâng trách nhiệm của sàn và quản lý hoạt động xuyên biên giới nhằm bảo vệ người tiêu dùng và tạo lập thị trường số minh bạch, an toàn.

Bộ Công an khẳng định, kết quả điều tra đến nay có đủ căn cứ xác định: “Sản phẩm dinh dưỡng HIUP 27” không đảm bảo thành phần và hàm lượng các chất dinh dưỡng như “Bản đăng ký công bố sản phẩm".

Trước làn sóng hàng giả, hàng nhái tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT), đặc biệt qua hình thức livestream, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định sẽ siết chặt quản lý bằng cách sửa luật, tăng chế tài và làm rõ trách nhiệm giữa các cấp, các ngành.

Sự phát triển và tăng tốc thương mại điện tử (TMĐT) thời gian gần đây đang kéo theo lượng lớn rác thải nhựa từ đóng gói hàng hóa, gây nên nhiều hệ lụy, trở thành gánh nặng cho môi trường. Trong khi, luật pháp và chính sách hiện hành vẫn còn nhiều khoảng trống, chưa theo kịp thực tiễn hiện nay.

Từ ngày 01/7/2025, các sàn thương mại điện tử (TMĐT) sẽ trực tiếp thu hộ thuế từ người bán, theo Nghị định số 117/2024/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành. Đây là bước tiến lớn trong việc quản lý thuế trên không gian mạng, giúp siết chặt hoạt động kinh doanh online, hạn chế thất thu thuế và thúc đẩy minh bạch hóa thị trường TMĐT.

Cá nhân kinh doanh lại từ hàng giảm giá trên sàn thương mại điện tử (TMĐT) hoặc từ các nhãn hàng rồi bán lại được xác định là cá nhân có hoạt động kinh doanh hàng hóa, do đó phải đăng ký, khai và nộp thuế theo quy định.

Từ e ngại công nghệ đến trực tiếp mở gian hàng online, nhiều tiểu thương Hậu Giang giờ đây đã “hiểu đúng - làm được - làm ngay” trong môi trường kinh doanh số.

Trà Vinh đang đồng loạt triển khai đào tạo cán bộ quản lý, hỗ trợ tiểu thương, số hóa chợ truyền thống và thực hành AI trong quản lý nhà nước lẫn kinh doanh. Các nội dung pháp lý, ứng dụng công nghệ và kinh nghiệm thực tiễn được tích hợp trong một chương trình bài bản, thiết thực.

Nhìn nhận vấn đề qua lăng kính chuyên gia, TS Võ Thy Trang cho rằng, sàn thương mại điện tử (TMĐT) áp dụng các khoản thu mới về nguyên tắc là không sai, nhưng câu hỏi lớn đặt ra là làm sao để các mức phí này hợp lý, công khai và không gây áp lực thái quá lên các bên trong hệ sinh thái?

Hiện Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đang phối hợp với cơ quan chức năng xác minh và xử lý các vi phạm của Công ty TNHH nghiên cứu và phát triển Cao Việt Hoàng.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo vừa được Quốc hội thông qua, với nhiều điểm mới nhằm kiểm soát hoạt động quảng cáo trên môi trường số và các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT). Phóng viên Kinh tế - Tài chính đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đăng Sinh, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam về những điểm mới đáng chú ý của Luật này.