 |
| TS. Tô Hoài Nam |
Ông đánh giá như thế nào về nỗ lực của các DN Việt Nam để vượt khó và phục hồi trong khủng hoảng Covid-19 lần 1 vừa qua?
- Các DN Việt Nam vẫn được ví von như “những chiếc thuyền thúng”, do đa phần có quy mô nhỏ và vừa, siêu nhỏ. Tuy nhiên, khi dịch bệnh xảy ra, cả thế giới chao đảo thì kinh tế của Việt Nam vẫn tăng trưởng dương. Điều này đã nói lên sự hiệu quả trong chỉ đạo Đảng, Nhà nước và sự đóng góp rất lớn của cộng đồng DN để duy trì các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ...
| Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc tái cơ cấu DN khu vực tư nhân nhằm hạn chế tác động tiêu cực từ những bất ổn, đặc biệt đối với DN thuộc các ngành, lĩnh vực chịu tác động nặng nề của dịch bệnh Covid-19. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung thể chế, chính sách liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy định không cần thiết, không hợp lý; đẩy mạnh mối quan hệ hợp tác đối tác công - tư, tăng cường các thể chế xúc tiến, phát triển thị trường PPP; tái cơ cấu DN khu vực tư nhân nhằm hạn chế tác động tiêu cực từ những bất ổn (đặc biệt là vấn đề dịch bệnh Covid-19) theo hướng đa dạng hóa về nguồn hàng, khách hàng và thị trường, đặc biệt đối với DN thuộc các ngành, lĩnh vực chịu tác động nặng nề của dịch bệnh như vận tải, du lịch, nông sản xuất khẩu và các DN công nghiệp chế tạo phụ thuộc nguồn nguyên, vật liệu từ nước ngoài... Thủ tướng cũng yêu cầu tập trung phát triển chuỗi giá trị và liên kết vùng nhằm phát huy tối đa lợi thế cạnh tranh, định hướng xuất khẩu; tăng cường năng lực xuất khẩu hàng hóa Việt và mở rộng tìm kiếm các thị trường khác… Khuyến khích DN áp dụng các mô hình kinh doanh bền vững, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hỗ trợ, khuyến khích DN khởi nghiệp sáng tạo; phát triển công nghệ cao… |
Quả thực là DN Việt đã có nhiều thay đổi với “muôn hình vạn trạng” để thích ứng với những khó khăn đang diễn ra. Nhiều DN đã rà soát lại các kế hoạch chi tiêu theo hướng “tối giản” và cắt giảm, điều chỉnh lại những chương trình đầu tư chưa cấp thiết hoặc không còn phù hợp. Nhiều chính sách nội bộ DN cũng đã khuyến khích mạnh mẽ sáng kiến, sáng tạo trong sản xuất kinh doanh. Nhiều DN đã tìm kiếm các nguồn cung nguyên liệu, hàng hóa dịch vụ mới hoặc thực hiện hình thức “kinh tế chia sẻ” với đối tác kinh doanh hay các nhà đầu tư và cả người tiêu dùng; chuyển đổi sang hình thức bán hàng online, củng cố nền tảng thương mại điện tử...
Nhiều chủ DN đã nói với tôi là tình hình khó khăn, hàng hóa dịch vụ đình trệ, nguồn tiền thì cạn kiệt dần nhưng vẫn muốn giữ chân người lao động đến phút cuối cùng. Thậm chí, họ còn coi đây là lúc mức độ cạnh tranh giảm vì nhiều đối thủ đã dừng “cuộc chơi”, nên phải tích cực chuẩn bị để khai thác triệt để thị trường từ Hiệp định EVFTA, Hiệp định CPTPP với toàn bộ sức lực còn lại của DN và sẽ hành động trong thời gian sớm nhất có thể. Điều này đã cho thấy, tinh thần kinh doanh mạnh mẽ, một sự bình tĩnh bươn chải cần thiết, không bấn loạn bởi những khó khăn, thách thức chưa từng được đề cập trong các kịch bản kinh tế của năm 2020. Phải chăng đó chính là tố chất “dẻo dai, bền bỉ” và “bất khuất” để tạo nên bản lĩnh của doanh nhân đất Việt.
Đại dịch đã quay trở lại Việt Nam, theo ông, điều này sẽ tác động như thế nào đến các DN?
- Rõ ràng, tình hình này sẽ gây bất lợi cho cộng đồng DN, vì các DN đều đang trong giai đoạn phục hồi. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể lạc quan bởi trải qua đợt dịch bệnh bùng phát lần 1, cộng đồng DN Việt Nam đã làm quen với việc cách ly, giãn cách xã hội cũng như việc ứng phó vừa phòng chống dịch, vừa sản xuất kinh doanh, nên sẽ có “kinh nghiệm” hơn. Hơn nữa, đợt dịch tuy gọi là lần 2, nhưng vẫn chưa thực sự bùng phát trên diện rộng, các cơ quan chức năng đang khống chế rất tốt nên chưa tác động lớn đến tình hình sản xuất, kinh doanh. Điều quan trọng phải chú ý lúc này lại là tâm lý của người dân, người tiêu dùng sẽ có tác động nhanh hơn tới thị trường. Do đó, nếu tình hình bùng phát như lần 1 hoặc bùng phát không quá mạnh thì sự tổn thương đến nền kinh tế cũng như hoạt động của các DN sẽ ít hơn.
Với tình hình như trên, xin ông cho biết, cơ chế hỗ trợ của các cơ quan nhà nước cần tăng thêm liều lượng hay cần thay đổi như thế nào?
- Trong tình hình dịch bệnh, vẫn còn không ít DN lo lắng, băn khoăn vì thách thức và sự tàn phá của Covid-19 quá lớn. Do đó, tình hình sẽ kiểm soát được khi các gói hỗ trợ của Chính phủ đến được kịp thời. Tuy nhiên, trong tình hình mới lúc này, theo tôi, việc tăng cường các gói hỗ trợ ngắn hạn cho nền kinh tế vẫn còn quá sớm, bởi các chính sách hỗ trợ lần trước vẫn còn. Do đó, các cơ quan chức năng phải chờ đợi diễn biến rõ hơn, tính toán tổng thể, cẩn trọng dựa trên tình hình thực tế của dịch bệnh để có phương án thay thế hoặc tăng liều lượng một cách hợp lý.
Xin cảm ơn ông!
| TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI): “Cuộc chiến” còn cam go Sau hoạt động của DN là tăng trưởng, là nguồn thu ngân sách, là công ăn việc làm và là nguồn bảo đảm an sinh, xã hội. Không ai có thể biết được bao giờ dịch bệnh sẽ qua đi khi nó vẫn còn diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu. Do đó, chúng ta phải chuẩn bị một tâm thế “sống chung với dịch bệnh”, thực hiện “kinh doanh an toàn”- kinh doanh trong điều kiện bảo đảm các yêu cầu giãn cách xã hội phải là giải pháp của các DN và nền kinh tế trong thời đại dịch. Tuy nhiên, bất kể tình hình dịch bệnh có diễn biến thế nào, thì trong cuộc chiến này, sẽ có một bộ phận lớn DN sẽ phải đóng cửa, giải thể, rút lui khỏi thị trường mà chúng ta buộc phải chấp nhận. Đó là sự sàng lọc tự nhiên và khắc nghiệt. Vì thế, định hướng chính sách cần lưu ý tập trung hỗ trợ cho các DN có tiềm năng, đang gặp khó khăn tạm thời do dịch bệnh. Hỗ trợ là hỗ trợ phát triển, chứ không phải hoạt động cứu tế cho những DN không đủ sức cạnh tranh. Hơn nữa, đây còn là cách định hình tương lai của nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn phục hồi. Đặc biệt, chúng ta cần lưu ý, “cuộc chiến” để chống suy thoái, duy trì tăng trưởng chắc chắn sẽ phải kéo dài và sẽ cam go không kém cuộc chiến để phòng chống dịch bệnh. PGS.TS. Tô Trung Thành, Đại học Kinh tế Quốc dân: Mấu chốt là hỗ trợ thị trường Trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, điều quan trọng nhất vẫn là cải thiện môi trường kinh doanh, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế. Các DN hiện vẫn gặp nhiều khó khăn, nên điểm mấu chốt là phải hỗ trợ thị trường cho DN hoạt động, giảm thiểu chi phí kinh doanh, chi phí không chính thức cho DN, giảm các điều kiện kinh doanh… Đặc biệt, chúng ta cần tập trung vào các Hiệp định Thương mại tự do, nhất là EVFTA đã chính thức có hiệu lực. Bình Nam (ghi) |
Hương Dịu (thực hiện)
