Liên quan đến vấn đề xử lý thuế đối với hàng hóa NK để tạo tài sản cố định của DN chế xuất, bao gồm hàng hóa tạo tài sản cố định DN chế xuất mua từ nội địa thông qua nhà thầu khi DN chế xuất chuyển đổi thành DN không hưởng chế độ chính sách DN chế xuất, tại khoản 1 Điều 4 Luật Thuế XK, thuế NK quy định quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu phi thuế quan với bên ngoài là quan hệ XNK.
Cũng tại khoản 11 Điều 16 Luật Thuế XK, thuế NK; Điều 14 Nghị định 134/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định miễn thuế đối với hàng hóa NK để tạo tài sản cố định của đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.
 |
| Hoạt động sản xuất thiết bị lắp ráp ô tô của DN. Ảnh: H.Nụ |
Ngoài ra, tại điểm a khoản 7 Điều 20 Nghị định 31/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định nguyên tắc áp dụng ưu đãi đầu tư: “Ưu đãi đầu tư trong trường hợp chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình tổ chức kinh tế (sau đây gọi chung là tổ chức lại tổ chức kinh tế); chia, tách, sáp nhập và chuyển nhượng dự án đầu tư được áp dụng như sau: Tổ chức kinh tế được hình thành trên cơ sở tổ chức lại tổ chức kinh tế hoặc nhà đầu tư nhận chuyển nhượng dự án đầu tư được kế thừa các ưu đãi đầu tư áp dụng đối với dự án đầu tư (nếu có) trước khi tổ chức lại hoặc nhận chuyển nhưng nếu vẫn đáp ứng các điều kiện hưởng ưu đãi đầu tư”.
Đặc biệt, tại khoản 1 Điều 51 Nghị định 31/2021/NĐ-CP quy định: “Tổ chức kinh tế được hình thành trên cơ sở chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình tổ chức kinh tế (sau đây gọi chung là tổ chức lại) được kế thừa và tiếp tục thực hiện các quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế bị tổ chức lại đối với dự án đầu tư mà tổ chức kinh tế bị và chức lại đã thực hiện trước khi tổ chức lại theo quy định của pháp luật về DN, đất đai và pháp luật có liên quan”.
Bên cạnh đó, khoản 5 Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 12 Điều 1 Nghị định 59/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định: Hàng hóa XNK thuộc đối tượng không chịu thuế XNK, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT, thuế bảo vệ môi trường hoặc miễn thuế và đã được giải phóng hàng hoặc thông quan nhưng sau đó có thay đổi về đối tượng không chịu thuế hoặc mục đích được miễn thuế thì phải khai tờ khai mới. Chính sách quản lý hàng hóa XNK chính sách thuê đổi với hàng hóa XNK thực hiện tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan trừ trường hợp đã thực hiện đẩy đủ chính sách quản lý hàng hóa XNK tại thời điểm đăng ký tờ khai ban đầu.
Cũng theo các quy định chính sách pháp luật và hướng dẫn hiện hành thì đối với trường hợp thay đổi mục đích sử dụng bằng hình thức chuyển nhượng cho đối tượng thuộc diện không chịu thuế, miễn thuế. Người nhận chuyển nhượng phải kê khai theo quy định, nhưng không phải nộp thuế. Trong đó, trường hợp chuyển đổi loại hình từ DN chế xuất thành DN không hưởng chính sách DN chế xuất thì DN chế xuất thực hiện xác định tài sản, hàng hóa có nguồn gốc NK chưa nộp thuế còn tồn kho và đề xuất biện pháp xử lý như chuyển mục đích sử dụng, bán, biếu tặng, tiêu hủy tại Việt Nam hoặc XK ra nước ngoài với cơ quan Hải quan.
Đồng thời, DN chế xuất có trách nhiệm thực hiện thủ tục hải quan tương ứng theo từng biện phát xử lý số tài sản, hàng hóa này với cơ quan Hải quan trước thời điểm được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển đổi.
Thời điểm xử lý và xác định tài sản, hàng hóa có nguồn gốc NK thực hiện trước khi DN được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển đổi, Tổng cục Hải quan cho biết, đối với DN chế xuất chuyển đổi thành DN không hương chế độ chính sách DN chế xuất thi DN chế xuất phải thực hiện khai tờ khai hải quan mới, nộp đủ thuế đối với hàng hóa trước đó đã được hướng chính sách thuế của DN chế xuất.
Trường hợp khi chuyển đổi sang DN không hưởng chính sách của DN chế xuất, cơ quan Hải quan kiểm tra xác định nếu DN sau khi chuyển đổi tiếp tục đáp ứng các điều kiện ưu đãi đầu tư đối với DN trong nước theo quy định của pháp luật về đầu tư, đồng thời hàng hóa tạo tài sản cố định vẫn đáp ứng điều kiện miễn thuế theo quy định tại khoản 2 Điều 16 Luật Thuế XK, thuế NK, Điều 14 Nghị định 134/2016/NĐ-CP thì hàng hóa tạo tài sản cố định của DN chế xuất sau khi chuyển đổi sang DN không hưởng chính sách của DN chế xuất được miễn thuế NK sau khi chuyển đổi.
Trong đó, DN không phải thông báo Danh mục miễn thuế đối với hàng hóa tạo tài sản cố định nêu trên khi kê khai tờ khai hải quan mới. Tuy nhiên, DN phải thực hiện báo cáo tình hình sử dụng hàng hóa NK miễn thuế hàng năm theo quy định.
Sau khi DN chế xuất chuyển đổi sang DN không hưởng chế độ chính sách DN chế xuất, đối với hàng hóa mới NK DN chỉ được miễn thuế NK đối với hàng hóa NK tạo tài sản cố định nếu thực hiện thông báo Danh mục miễn thuế trước khi NK theo quy định tại Điều 30 Nghị định 134/2016/NĐ-CP.
Liên quan đến việc xử lý số tiền thuế nộp thừa, theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Quản lý thuế: “Người nộp thuế có số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt đã nộp lớn hơn số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt phải nộp thì được bù trừ số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa với số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt còn nợ hoặc trừ vào số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt phải nộp của lần nộp thuế tiếp theo hoặc được hoàn trả số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa khi người nộp thuế không còn nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt”.
Ngoài ra, tại Điều 10 Thông tư 06/2021/TT-BTC; khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 131 Thông tư 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 64 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về thủ tục xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa.
Do đó, Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Nghệ An đối chiếu với các quy định hiện hành để xử lý các vướng mắc phát sinh theo đúng quy định.
Nụ Bùi
