Xử lý nợ xấu theo quy luật kinh tế thị trường

Ông Nguyễn Đức Kiên.

Theo báo cáo của các tổ chức tín dụng tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng là 4,47%, còn theo các cơ quan giám sát là 8,6%. Ông đánh giá như thế nào về sự chênh lệch này?

Mỗi con số được tính theo một chuẩn, vấn đề là chúng ta tính theo chuẩn nào, tiêu chí nào. Ví dụ, nếu nhìn nhận những khoản vay có tài sản thế chấp thì không coi là nợ xấu nhưng theo những chuẩn khác, đó lại là nợ xấu khi tính thanh khoản của nó không có. Cùng tổng nợ như vậy nhưng ở góc độ phân tích nợ xấu trong lĩnh vực bất động sản thì phải truy ngược lại xem những món nợ hình thành nên nợ xấu tính thanh khoản như thế nào.

Việc xử lý khoản nợ xấu mà căn cứ chuẩn đã không thống nhất thì lấy căn cứ nào để xử lý nợ xấu, thưa ông?

Đầu tiên, chúng ta phải xác định, ai xử lý nợ xấu thì người đó phải đưa ra tiêu chí. Các cơ quan quản lý Nhà nước chỉ tính chung theo Luật Ngân hàng của các tổ chức tín dụng là đảm bảo tổng số vay trên một khoản vay, theo tỷ lệ không được vượt quá bao nhiêu vốn pháp định ngân hàng.

Ví dụ như, bất động sản nếu cho vay ở một căn hộ chung cư khoảng 70m² nằm trong những quận “có tên có số” thì việc đảm bảo tính thanh khoản rất đơn giản, nhưng nếu là căn biệt thự khoảng 20 tỷ đồng thì tính thanh khoản thấp hơn nhiều so với những căn hộ. Hoặc một DN sản xuất đồ may mặc, nếu DN vẫn sản xuất nhưng không có hợp đồng đầu ra, khi đó khoản vay của họ dù rất nhỏ nhưng không có tính thanh khoản. Như vậy, tùy từng DN, tùy từng món vay thì chúng ta sẽ xác định được đó là nợ xấu hay không phải nợ xấu.

Một chuyên gia kinh tế đã đưa ra 3 phương án để xử lý nợ xấu, trong đó chú trọng phương án thành lập công ty mua bán nợ xấu. Ông đánh giá như thế nào về phương án này?

Trước hết, 3 phương án đó là 3 phương án giả định, phương án trình chứ không phải là phương án đã được quyết định ngay. Cái quan trọng nhất trong quá trình xem xét, chọn phương án để xử lý nợ xấu của ngân hàng là phải gắn nợ xấu với trách nhiệm và hạn chế nhất việc lấy tài sản, lấy nguồn vốn của Nhà nước ra xử lý khoản nợ xấu cho hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần.

Chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường thì phải tuân thủ quy luật của nền kinh tế thị trường, ai gây ra khuyết điểm thì phải chịu trách nhiệm, tức là người đó phải lấy tài sản của mình ra để xử lý. Sau đó, khi họ hết tài sản và thực hiện phá sản, Nhà nước mới tiến hành mua để đảm bảo ổn định hệ thống tài chính quốc gia.

Việc công bố tình hình nợ xấu của các ngân hàng có làm cho tình hình khả quan hơn không?

Tôi cho rằng điều này sẽ khả quan hơn. Chúng ta tiến hành công khai minh bạch thông tin của hệ thống ngân hàng cổ phần theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, tức là DN phải có báo cáo 3 tháng, 6 tháng. Hơn nữa, chúng ta vừa thông qua Luật Bảo hiểm tiền gửi, tổ chức Bảo hiểm tiền gửi (tổ chức cùng với Ngân hàng Nhà nước nhưng nó độc lập hơn) đánh giá lại hiệu quả sản xuất kinh doanh, đánh giá độ tin cậy của hệ thống đó. Bên cạnh việc công khai, minh bạch thông tin, trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay và những thói quen của người tiêu dùng Việt Nam, cần hạn chế những thông tin không đúng gây ra sự bất ổn cho thị trường tiền tệ.

Xin cảm ơn ông!

Phan Thu (thực hiện)