Tìm nguồn tài chính ưu đãi cho các giải pháp "thuận thiên"

Bà Phạm Thị Cẩm Nhung, Điều phối Chương trình khí hậu - năng lượng của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam)

Bà đánh giá như thế nào về thực trạng doanh nghiệp ứng dụng giải pháp dựa vào tự nhiên để phát triển bền vững?

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã ưu tiên áp dụng giải pháp dựa vào tự nhiên, hay còn gọi là giải pháp thuận thiên với việc gia tăng đầu tư và có nhiều sáng kiến để thực hiện. Nhiều mô hình của doanh nghiệp ngày càng mở rộng và có tốc độ phát triển cao hơn. Chẳng hạn, WWF Việt Nam đang hỗ trợ các mô hình kinh doanh tại khu vực Trung Trường Sơn với tổng ngân sách khoảng 3 triệu USD như mô hình kinh doanh rừng keo và sâm Ngọc Linh, cà phê sinh thái, phục hồi quản trị rừng để tăng trữ lượng carbon; hay các dự án tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long với tổng ngân sách khoảng 7,1 triệu USD như sản xuất lương thực bền vững và thích ứng với khí hậu…

Qua thực tế triển khai, chúng tôi thấy rằng một số giải pháp mà các doanh nghiệp thực hiện với địa phương có thể tăng doanh thu cho cộng đồng lên khoảng 30%, trong khi đó nhiều doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng cũng có sự phát triển đáng kể. Hơn nữa, việc thực hiện còn giúp các doanh nghiệp tiết kiệm và tối ưu hoá chi phí, tạo lợi thế cạnh tranh.

Đâu là thách thức của doanh nghiệp trong vấn đề này, thưa bà?

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích nhưng nhận thức về các giải pháp dựa vào tự nhiên nói riêng hay phát triển xanh nói chung của cộng đồng doanh nghiệp còn hạn chế, nên cần phải tăng cường lên. Hơn nữa, việc thực hiện các giải pháp về phát triển xanh còn gặp nhiều vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách, chẳng hạn như tiêu chuẩn nào là phát triển xanh cần làm rõ hơn để các doanh nghiệp cùng đồng hành và phát triển với các tổ chức. Ngoài ra, những mô hình phát triển dựa vào tự nhiên còn gặp khó khăn từ khách quan là rủi ro thiên tai khí hậu, bão lũ, hạn hán… nên cần lồng ghép trong các mô hình kinh doanh.

Đặc biệt, các doanh nghiệp còn gặp khó về tài chính. Theo tính toán, ngân sách để thực hiện những giải pháp thuận thiên trên toàn cầu sẽ cần đến hơn 8.000 tỷ USD. Trong khi đó, các chiến lược liên quan đến phát triển bền vững là một bức tranh kinh tế dài hạn với tầm nhìn lên tới 5 năm, 10 năm, thậm chí là 20 năm. Cái khó ở đây là làm thế nào để các doanh nghiệp chuyển đổi nhận thức, ưu tiên phát triển và thực hiện trách nhiệm với môi trường, xã hội hơn là ưu tiên phát triển về kinh tế.

Doanh nghiệp nói nhiều đến khó khăn về tài chính, theo bà, vấn đề này cần những hướng giải quyết ra sao?

Thị trường tài chính xanh tại Việt Nam đã và đang có nhiều chương trình, dự án hỗ trợ tích cực cho hoạt động của doanh nghiệp. Vấn đề là làm thế nào để các doanh nghiệp có thể tiếp cận được các nguồn lực này. Theo đó, để vay được nguồn tín dụng xanh từ ngân hàng, các doanh nghiệp cũng phải đáp ứng các tiêu chí của ngân hàng như về tài sản đảm bảo, hồ sơ vay vốn… Các tổ chức tín dụng, quỹ tài chính của các tập đoàn lớn… cũng cần mở rộng kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện, tăng cường nguồn tài chính ưu đãi.

Ngoài ra, cần tích cực thúc đẩy hợp tác công – tư trong lĩnh vực phát triển xanh, cũng như tính toán đúng chiến lược phát triển dựa vào tự nhiên theo từng vùng kinh tế. Chẳng hạn, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nên tập trung những giải pháp tổng thể về nông nghiệp, vừa trồng lương thực có giá trị kinh tế hoặc kết hợp nuôi trồng thủy hải sản…

Xin cảm ơn bà!