 |
| Vẫn cần một cuộc gặp thứ ba để xích lại gần nhau hơn. |
Giới phân tích cho rằng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể tiến hành hội nghị thượng đỉnh lần thứ ba vào cuối năm nay, cho dù đến nay không có nhiều tiến bộ trong việc xóa bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên.
Harry Kazianis, nhà nghiên cứu lâu năm về Triều Tiên của Trung tâm Lợi ích Quốc gia Mỹ, nhận định: "Hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ ba gần như chắc chắn sẽ diễn ra trong năm 2019. Cả hai bên đã đến gần với một thỏa thuận nên giờ họ sẽ không bỏ cuộc".
Hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ hai tại Hà Nội hồi tháng 2 vừa qua đã kết thúc mà không đạt thỏa thuận do hai bên vẫn bất đồng sâu sắc về vấn đề phi hạt nhân hóa Triều Tiên và nới lỏng các lệnh trừng phạt của Washington. Tuy nhiên, ông Trump vẫn hy vọng hai bên sẽ đạt một thỏa thuận và thực hiện các biện pháp rõ ràng để giữ cơ hội đối thoại. Tháng 3/2019, ông đã bác bỏ các lệnh trừng phạt mới đối với Bình Nhưỡng. Tháng 5/2019, khi Triều Tiên phóng tên lửa tầm ngắn, ông nói rằng ông "không cảm thấy phiền" về điều này. Rõ ràng khi đang tìm cách tái cử nên ông Trump muốn gặt hái được những thành tích lớn về đối ngoại. Trong khi đó, trên thế giới hiện giờ không có sự kiện nào có thể mang lại một chiến thắng lịch sử cho chính quyền Trump, ngoại trừ vấn đề Triều Tiên.
Về phần mình, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cũng có lý do riêng khi muốn một hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều lần thứ ba mặc dù rất bối rối sau khi hội nghị thượng đỉnh lần hai không giúp ông đạt được điều mình muốn. Frank Aum, chuyên gia lâu năm về Triều Tiên tại Viện Hòa bình Mỹ nhận xét: "Nếu ông Trump muốn có một chiến thắng về đối ngoại, ông Kim Jong-un cần được nới lỏng trừng phạt". Chuyên gia này dự báo "khả năng diễn ra hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ ba là 50-50. Vấn đề là độ táo bạo của mỗi bên đến đâu để đạt được thỏa thuận". Ông Trump có thể cảm thấy hài lòng với việc Triều Tiên không tiến hành bất kỳ vụ thử hạt nhân hay phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có khả năng vươn tới lãnh thổ Mỹ, song theo chuyên gia Aum, "ông ấy cũng không muốn chứng kiến chính sách của mình đối với Triều Tiên thất bại trước khi diễn ra các cuộc bầu cử ở Mỹ". Chuyên gia này cho rằng bế tắc Mỹ-Triều hiện nay có thể được phá vỡ sau cuộc gặp giữa ông Trump và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Seoul vào cuối tháng này. Chuyên gia Aum nói: "Lý tưởng nhất là... hai nhà lãnh đạo sẽ nhất trí có sự linh hoạt cao hơn, sau đó Mỹ-Hàn có thể báo hiệu cho Bình Nhưỡng. Lựa chọn thứ nhất sẽ là hai bên chấp nhận một thỏa thuận nhỏ hơn, bao gồm một số biện pháp nới lỏng trừng phạt để đổi lại việc đóng cửa cơ sở hạt nhân chính của Triều Tiên ở Yongbyon. Lựa chọn thứ hai sẽ là hai bên đạt được một thỏa thuận toàn diện và sau đó thực hiện nó theo từng giai đoạn". Trong khi đó, Bruce Klingner - chuyên gia về các vấn đề của Hàn Quốc tại Quỹ Di sản - đã chỉ ra việc thiếu các cuộc đàm phán cấp chuyên viên kể từ khi hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều tại Hà Nội đổ vỡ. Chính quyền Trump đã tuyên bố rằng hội nghị thượng đỉnh thứ ba sẽ phụ thuộc vào tiến trình hướng tới một thỏa thuận phi hạt nhân hóa khả thi.
Trong bối cảnh bế tắc hoàn bế tắc sau hai hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều, một cuộc gặp thượng đỉnh thứ ba sẽ là cơ hội để hai bên cân nhắc gạt bất đồng để đi tới một thỏa thuận mở đường cho hòa bình và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Mọi chuyện sẽ phụ thuộc vào thiện chí và nỗ lực của tất cả các bên.
Vĩnh Hà
