Áp lực kiểm soát lạm phát

	Chung tay quản lý, điều hành giá để kiểm soát lạm phát
	Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: Điều hành linh hoạt chính sách tiền tệ, kiểm soát lạm phát
	Áp lực lạm phát, rủi ro nợ xấu “nóng” nghị trường Quốc hội
	Lo ngại biến động tăng giá tác động đến mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2022

Giá cả nhiều loại hàng hóa tăng cao đang đè nặng "túi tiền" của người dân. Ảnh: T.D

Giá cả có xu hướng tăng

Theo Tổng cục Thống kê, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5/2022 tăng 0,38% so với tháng trước, tăng 2,48% so với tháng 12/2021 và tăng 2,86% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 10 nhóm hàng tăng giá so với tháng trước, chỉ có 1 nhóm hàng giảm giá.

Có thể dễ dàng nhận thấy, việc giá xăng dầu trong nước tăng theo giá thế giới; giá lương thực, thực phẩm, giá hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào là những nguyên nhân chủ yếu làm chỉ số giá tiêu dùng tăng lên. Theo quan sát của phóng viên Tạp chí Hải quan, hiện mặt bằng giá cả các mặt hàng cơ bản như lương thực thực phẩm, giá dịch vụ... đang tăng mạnh. Tại một nhà hàng trên quận Hoàng Mai (Hà Nội), ngay từ giữa tháng 5 đã treo biển thông báo tăng giá khoảng 20% trên mỗi món ăn. Theo chia sẻ của anh Vũ Việt (chủ nhà hàng), dù biết việc tăng giá sẽ có nguy cơ mất một lượng khách nhưng trong tình hình giá rau, thịt cũng như các mặt hàng gia vị, mắm muối đều tăng, nếu không bán tăng giá món ăn thì sẽ không tránh khỏi lỗ.

Còn về phía người tiêu dùng, việc hầu hết các mặt hàng đều đang tăng giá đang trở thành nỗi ám ảnh. Chị Thuý Ngọc (Cầu Giấy, Hà Nội) là một công chức nhà nước có mức thu nhập trung bình mỗi tháng dưới 10 triệu đồng. Theo chia sẻ của chị, với mức lương này, nếu như trước đây vun vén chi tiêu thì vẫn có thể đủ tiền sinh hoạt cơ bản như chợ búa, điện nước cho 1 gia đình 4 người. Tuy nhiên, 2-3 tháng trở lại đây, quỹ chi tiêu của gia đình chị đang trở nên "quá tải" do giá cả leo thang.

"Thực tế này khiến gia đình tôi phải tìm cách cắt giảm chi tiêu, tìm thêm việc làm "tay trái" để có thêm thu nhập", chị Ngọc than thở.

Tập trung vào giải pháp căn cốt

CPI tăng đang tạo ra mối lo về kiểm soát lạm phát. Theo chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc tại phiên chất vấn các vấn đề về tài chính ngày 8/6 tại hội trường Kỳ họp thứ 3, Quốc hội XV, hiện lạm phát ở Mỹ đang ở mức 8,3%, lạm phát ở châu Âu ở mức 8%, Singapore là 5,4%, Hàn Quốc là 4,8%, Thái Lan cũng đã là 4,6%... Trong khi đó, chỉ số lạm phát ở nước ta hiện đang là 2,25% (mục tiêu Quốc hội đề ra cho cả năm 2022 là dưới 4%). Dù đây là một con số khá khả quan trong bối cảnh hiện nay nhưng cũng sẽ có nhiều thách thức, khó khăn trong việc đảm bảo mục tiêu đã đề ra.

Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2022 do nhóm tác giả thuộc Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) thực hiện vừa công bố mới đây đã dự báo, lạm phát của Việt Nam năm 2022 dự kiến nằm trong khoảng 4 - 4,5%. VEPR dẫn một loạt yếu tố tác động mạnh từ chuỗi cung ứng như thiếu hụt nguồn cung, tổng cầu tăng đột biến; thiếu hụt lao động; giá xăng dầu, giá điện dự báo tăng do nhu cầu sản xuất và tiêu dùng tăng trong thời gian tới; giá lương thực tăng theo giá thế giới do đứt gãy chuỗi cung ứng; nhu cầu tiêu dùng cuối năm tăng và tăng lương tối thiểu vùng...

Tuy nhiên, báo cáo cũng cho rằng, các chính sách giảm thuế, phí, lệ phí... đã giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá. Đặc biệt, chính sách tỷ giá linh hoạt, giữ đồng VND tương đối ổn định một lần nữa giúp giảm áp lực nhập khẩu lạm phát.

Hơn nữa, bàn về lạm phát, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, ngoài những yếu tố khách quan đang tác động tiêu cực lên công tác kiểm soát lạm phát thì một điều khá may mắn là nước ta đã tự chủ được mặt hàng lương thực, thực phẩm - mặt hàng chiếm tới 40% tổng lượng hàng hóa. Bộ trưởng nhận định, đây chính là thời điểm vàng để nước ta bứt phá phát triển về sản xuất tiêu dùng trong nước. Nếu chúng ta lợi dụng hay tận dụng được cơ hội này để kiến tạo, phát triển thì chắc chắn chúng ta sẽ bật lên bởi vì các nước bây giờ áp lực lạm phát rất cao.

Nhiều chuyên gia khuyến nghị, để kiểm soát lạm phát, điều quan trọng nhất là chính sách tiền tệ cần duy trì trạng thái “thích ứng” với hiện trạng của nền kinh tế, tiếp tục cân bằng giữa lạm phát và rủi ro tài chính với hỗ trợ phục hồi kinh tế, khơi thông sự luân chuyển của dòng vốn. Ngoài ra, phải tiếp tục đẩy mạnh phát triển thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán nhưng cần công khai minh bạch thông tin và giao dịch, đẩy mạnh sự chuyên nghiệp của các chủ thể tham gia thị trường. Đồng thời, cần quản lý thật tốt kỳ vọng lạm phát, chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp dự phòng và hành động nhanh chóng, nhất quán nếu rủi ro lạm phát kỳ vọng tăng dần; truyền thông rõ kịch bản, lộ trình, điều kiện hành động cho công chúng, đảm bảo không quên mục tiêu duy trì ổn định giá cả và bảo vệ uy tín chính sách của Ngân hàng Nhà nước.

Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục kiểm soát lạm phát cơ bản trong năm 2022 để tạo cơ sở cho việc kiểm soát lạm phát chung; tiếp tục theo dõi sát tình hình kinh tế và lạm phát thế giới, diễn biến giá cả các mặt hàng nhiên liệu và vật tư chiến lược, trên cơ sở đó, đẩy mạnh công tác tổng hợp, phân tích, dự báo, xây dựng trước các kịch bản, phương án ứng phó đối với từng mặt hàng trong trường hợp các hàng hóa trên thị trường thế giới tiếp tục tăng cao để điều hành sản xuất trong nước, cân đối và điều hành cung cầu, bình ổn giá phù hợp.

Một giải pháp quan trọng khác cũng được Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ ra đó là thúc đẩy doanh nghiệp phát triển, thúc đẩy hộ kinh doanh phát triển và đảm bảo được an sinh xã hội, tái cơ cấu nền kinh tế, đột phá vào cơ sở hạ tầng và chuyển đổi số. Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, cốt lõi của nền kinh tế không hẳn chỉ có chính sách tài khóa và tiền tệ mà cơ bản các chính sách đấy phải hướng đến doanh nghiệp và người dân. Người dân và doanh nghiệp làm ăn hiệu quả, có thu nhập, GDP tăng lên, nộp ngân sách tăng lên, giải quyết được việc làm và cuộc sống tốt lên thì sẽ giúp giữ vững được chính sách tài khóa tiền tệ, kể cả chính sách về thị trường chứng khoán.

"Cho nên, phải chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất về thủ tục hành chính cũng như các hạ tầng chuyển đổi số và các tiến bộ khoa học kỹ thuật cho doanh nghiệp, người dân để sản xuất, kinh doanh một cách có hiệu quả. Đây mới là giải pháp căn cốt để chống lạm phát một cách tốt nhất", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định.