 | Moskva cảnh báo hậu quả của việc áp giá trần đối với dầu mỏ của Nga |
| Giới hạn giá dầu của Nga và thế khó của EU |
| Tại sao Ấn Độ đột ngột giảm mua dầu thô của Nga? |
 |
| Hệ lụy khó lường từ việc áp giá trần đối với dầu mỏ Nga |
Cũng từ thời điểm này, lệnh cấm mua dầu thô của Nga do EU áp đặt chính thức có hiệu lực. Điều này được cho là có thể gây ra nhiều hậu quả đối với thị trường dầu mỏ thế giới cùng vấn đề an ninh.
Ý tưởng áp giá trần đối với dầu thô xuất khẩu bằng đường biển của Nga do G7, trên thực tế do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đề xuất nhằm làm giảm nguồn thu của Nga nhưng vẫn muốn đảm bảo dầu thô từ Nga tiếp tục được cung cấp ra thế giới, qua đó tránh kịch bản giá dầu tăng đột ngột. Ủy ban châu Âu (EC) cho rằng mục đích của việc áp giá trần là nhằm ổn định thị trường năng lượng thế giới mà cơ quan này đánh giá đã bị cuộc chiến ở Ukraine “thổi phồng”. EC tin rằng điều này cũng sẽ giúp giải quyết tình trạng lạm phát, giữ giá năng lượng ổn định giữa lúc giá cả tăng cao ảnh hưởng tới tất cả các nước thành viên EU. Theo EC, mức giá trần 60 USD/thùng không cố định mà sẽ được xem xét trong tương lai để phản ánh biến động thị trường. Bên cạnh đó, EC khẳng định nếu được tuân thủ, việc áp giá trần giúp duy trì nguồn cung dầu mỏ của Nga với giá thấp và bên hưởng lợi chính là các nước thứ ba, bao gồm các nước đang phát triển ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh.
Tuy nhiên, giới phân tích chỉ ra rằng mức giá trần 60 USD/thùng là sự thỏa hiệp nội bộ EU và vì lợi ích của chính các nước thành viên trong liên minh. Phương án 65-70 USD/thùng do G7 đề xuất vấp phải sự phản đối quyết liệt từ phía Ba Lan và một số quốc gia Baltic, trong khi phương án 30 USD do Ba Lan yêu cầu bị Hy Lạp cùng một số quốc gia có đội tàu vận tải biển hùng hậu phản đối.
Phản ứng ngay sau khi EU thông báo hoàn tất phê chuẩn thỏa thuận áp giá trần đối với dầu thô của Nga, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov tuyên bố Moscow không chấp nhận và sẽ sớm có biện pháp sau khi phân tích tình hình. Phó Thủ tướng Nga Alexandr Novak nhấn mạnh Nga sẽ không bán dầu cho các nước áp đặt giá trần, đồng thời đang xây dựng cơ chế cấm áp dụng giá trần với bất kỳ mức nào. Ông Novak nhắc lại quan điểm của Moscow coi bước đi của phương Tây là sự can thiệp thô bạo và phi thị trường, sẽ càng gây thêm bất ổn, dẫn tới sự thiếu hụt nguồn cung và giảm đầu tư cho ngành năng lượng.
Giới chuyên gia nhận định sẽ có 3 kịch bản đối với thị trường dầu mỏ của Nga sau ngày 5/12. Trong kịch bản tốt nhất, giá dầu của Nga sẽ tăng lên 70 USD/thùng và sản lượng khai thác không giảm so với mức 10,8 triệu thùng/ngày hiện nay. Trong trường hợp xấu nhất, giá dầu Ural của Nga giảm xuống còn 50 USD/thùng và sản lượng sẽ giảm 1,2 triệu - 1,7 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, chuyên gia này thiên về kịch bản giá dầu của Nga duy trì ở mức 60 USD/thùng và sản lượng khai thác sẽ chỉ giảm 0,3-0,5 triệu thùng/ngày. Đây cũng là kịch bản mà giới phân tích phương Tây thừa nhận hầu như không tác động đến nguồn thu từ dầu mỏ của Nga bởi trên thực tế dầu Ural của Nga đang được xuất khẩu quanh ngưỡng 60 USD/thùng trong khi chi phí khai thác vào khoảng 20 USD/thùng. Trong khi đó, Hội đồng Đại Tây Dương nhận định do gặp khó khăn về kinh tế trong khi vẫn đang tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine, Nga tiếp tục phải dựa vào nguồn thu từ dầu mỏ. Do đó, dự báo được đưa ra là Nga sẽ tiếp tục xuất khẩu dầu mỏ ngay cả khi mức giá trần thấp hơn nữa.
Tờ Washington Post chỉ ra rằng việc áp giá trần phản ánh thực tế phương Tây vẫn cần có dầu mỏ của Nga và đang sử dụng mọi phương cách ngoại giao, kinh tế để có được nguồn cung này. Tuy nhiên, một khi các biện pháp áp đặt đơn phương vượt quá giới hạn, Nga sẽ có phản ứng đáp trả, không chỉ trên thị trường năng lượng mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác.
Ngọc Hà
