Tối ưu hóa nguồn lực để vượt qua thách thức trong năm 2023
Tiếp tục các giải pháp tài chính hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong năm 2023 | |
Những bước ngoặt kinh tế đón đợi trong năm 2023 |
Mục tiêu tăng trưởng 6,5%, lạm phát 4,5%, cùng nhiều mục tiêu khác trong năm 2023 nếu không có sự điều hành linh hoạt chắc chắn sẽ là những thách thức rất lớn đối với Việt Nam. Ảnh: T.D |
Cơ hội từ những “gam màu xám”
Đánh giá về những kết quả đã đạt được trong năm 2022, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho biết, bối cảnh “đa khủng hoảng đan xen đa chuyển đổi” đã tác động mạnh tới kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nhưng cũng cho thấy năng lực thích ứng và sức chống chịu của nền kinh tế nước ta.
Việc duy trì tốt ổn định kinh tế vĩ mô, đạt mức tăng trưởng 8,02% - nằm trong nhóm tăng trưởng cao hàng đầu khu vực, quy mô GDP vượt 400 tỷ USD, xuất khẩu vượt 730 tỷ USD, an sinh xã hội được bảo đảm là các kết quả rất có ý nghĩa, không chỉ tạo dư địa cho điều hành vĩ mô năm 2023 mà còn là nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững của giai đoạn 2023-2025.
Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước): Chính sách tiền tệ của Việt Nam chịu rất nhiều áp lực, đặc biệt khi độ mở của nền kinh tế đang rất lớn thì khả năng chống chọi với cú sốc khủng khiếp đó là cực kỳ căng thẳng. Bài toán khó nhất của ngành ngân hàng hiện nay là tìm được điểm cân bằng hài hoà giữa điều hành lãi suất và điều hành tỷ giá. Nếu "hy sinh" tỷ giá thì giữ được lãi suất và giữ được dự trữ ngoại hối. Ngược lại, nếu để tỷ giá phá giá quá nhanh sẽ dẫn tới việc nhập khẩu lạm phát. Điều này khiến lạm phát trong nước rất khó kiểm soát. Trong khi đó, mục tiêu xuyên suốt trong điều hành chính sách tiền tệ năm 2023 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) là giữ được sự ổn định của đồng tiền, kiểm soát lạm phát. Tập trung lớn nhất về điều hành chính sách tiền tệ của NHNN là tiếp tục hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế, song không thể chủ quan với lạm phát. Để đảm bảo sự ổn định của nền kinh tế và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế, NHNN sẽ điều hành đồng bộ, linh hoạt giữa tín dụng, lãi suất, tỷ giá và các công cụ chính sách tiền tệ khác, nhưng không xa rời mục tiêu kiểm soát lạm phát. Năm 2023, NHNN sẽ hành động theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến". Trong đó, mục tiêu "bất biến" là ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát, còn cách thức điều hành thì rất linh hoạt. Chuyên gia kinh tế Nguyễn Bích Lâm: Kinh tế Việt Nam có độ trễ so với Mỹ và thế giới ước tính khoảng 6 tháng. Như vậy lạm phát cũng sẽ có độ trễ, lạm phát những tháng gần đây tháng sau cao hơn tháng trước mặc dù lạm phát bình quân cũng chỉ trên 3%. Chỉ số về lạm phát và biến cố về xử lý trái phiếu doanh nghiệp là 2 yếu tố cần phải quan tâm. Đã có những tính toán rằng nếu Trung Quốc mở cửa hoàn toàn từ giữa năm 2023, kinh tế toàn cầu tăng trưởng tốt nhưng lạm phát toàn cầu cũng sẽ tăng bởi Trung Quốc sử dụng rất nhiều nguyên vật liệu. Bloomberg từng tính toán rằng nếu Trung Quốc mở cửa, lạm phát toàn cầu có thể tăng thêm đến 20%, như vậy sẽ vô cùng khó khăn, làn gió từ Trung Quốc sẽ mang đến cơ hội nhưng cả thách thức cho kinh tế toàn cầu, nổi bật nhất phải kể đến lạm phát. Bên cạnh đó, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Đây cũng là thị trường nhập siêu lớn nhất. Việt Nam xuất sang Trung Quốc chỉ một số sản phẩm cơ bản, còn lại nhập khẩu toàn bộ nguyên vật liệu để sản xuất, nếu thị trường Mỹ, EU không có nhu cầu về da giày, may mặc thì xuất khẩu chắc chắn khó khăn, như vậy làn sóng Trung Quốc cũng không chắc mang lại những yếu tố tích cực cho kinh tế Việt Nam. Trong năm 2023, vốn đầu tư từ nước ngoài cũng sẽ khó khăn hơn và thậm chí giảm trong năm 2024 và 2025. Sẽ có những nhà đầu tư vào Việt Nam để tận dụng một số hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết, hoặc có những nhà đầu tư coi Việt Nam như “vùng đệm” để xuất khẩu, lợi dụng ưu đãi, chính vì vậy cũng thực sự cần phải cẩn trọng với FDI. X.T (ghi) |
“Nhiều bài học đã được tổng kết, nhưng tôi cho rằng bài học về sự thích ứng, khả năng thích nghi, điều chỉnh, bám sát thực tiễn là rất đáng lưu tâm trong bối cảnh thế giới bất ngờ, bất trắc, bất định như thời gian qua", Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ khẳng định.
Đánh giá về tình hình năm 2003, Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ nhận định môi trường quốc tế và khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp.
"Bối cảnh nhiều 'gam màu xám' cũng cho chúng ta thấy những cơ hội. Nếu kịp thời nắm bắt, hoà nhịp vào các xu thế mới, tranh thủ các động lực tăng trưởng mới từ kinh tế xanh và chuyển đổi số, thu hút được các nguồn lực đầu tư mới, đây cũng sẽ là thời cơ để doanh nghiệp tạo ra các đột phá, các nền tảng để 'bứt tốc' trong tương lai", Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ phát biểu.
Tuy nhiên, phân tích về những khó khăn trong năm 2023, theo ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương, hiện có 7 quốc gia, vùng lãnh thổ chiếm hơn 58% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam (gồm: Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Hà Lan, Đức, Anh và Hồng Kông) được dự báo có mức độ suy thoái kinh tế ở mức độ nhẹ trong ngắn hạn. Vì vậy, một số ngành dệt may, da giày, đồ gỗ của nước ta sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng. Ngoài ra, trong 10 quốc gia chiếm hơn 80% kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam thì có 6 nền kinh tế Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Malaysia, Đài Loan (Trung Quốc), Indonesia chiếm 41,3% tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế năm 2023.
Về vấn đề đầu tư, trong 10 nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam chiếm khoảng 93% tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, ngoài Trung Quốc và Thái Lan có dự báo tương đối tích cực trong năm 2023 thì các đối tác còn lại gồm Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hồng Kông, Mỹ chiếm 72% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam đều được dự báo có dấu hiệu rơi vào suy thoái tùy mức độ khác nhau.
"Mục tiêu tăng trưởng 6,5%, lạm phát 4,5%, cùng nhiều mục tiêu khác đã được Quốc hội thông qua trong năm 2023 nếu không có sự điều hành linh hoạt chắc chắn sẽ là những thách thức rất lớn đối với Việt Nam. Vì vậy, vấn đề đặt ra đối với Việt Nam là cần có cách tiếp cận tổng thể, phân tích, dự báo sát tình hình, chủ động đưa ra các kịch bản, giải pháp trọng tâm cả trước mắt và lâu dài, để duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, từ đó vượt qua thách thức. Yêu cầu đặt ra là cần tối ưu hóa nguồn lực không chỉ là dựa vào nhân lực, tài chính mà còn là nguồn lực về đất đai, các điều kiện về thể chế, chính sách để thực sự tạo ra sự tăng trưởng mới trong năm 2023", Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển nhấn mạnh.
Vẫn còn “cửa hẹp” để đổi chiều chính sách
Nhận diện chiều hướng của thách thức và đánh giá khả năng xoay chuyển tình thế của Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Thành, Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, trước những khó khăn, thách thức trong bối cảnh chung thế giới, Việt Nam vẫn có “cửa hẹp” trong năm nay để có thể đổi chiều chích sách và giải quyết được những khó khăn trong nội tại của nền kinh tế Việt Nam khi các điều kiện bên ngoài cho phép.
“Theo đó, quý 1 năm nay sẽ là quý không có con số tăng trưởng kinh tế tích cực ở trong nước, quý 2 có thể lại sẽ tiếp tục khó khăn do có sự điều hành tăng lãi suất từ FED. Thời điểm đầu tháng 5 khả năng rất cao sẽ là lần tăng lãi suất cuối cùng, sau đó sẽ duy trì ở mức đỉnh lãi suất đồng USD trên thị trường liên ngân hàng từ 5-5,25% cho đến cuối năm 2023. Như vậy, cuối tháng 5 sẽ có dư địa cho Việt Nam do chúng ta không phải chạy đua lãi suất trong nước với đồng USD, áp lực tỷ giá qua đi. Đây cũng là dư địa để chúng ta đổi mới chính sách, ổn định vĩ mô”, ông Nguyễn Xuân Thành phân tích.
Cũng theo ông Thành, tác động thứ hai để Việt Nam điều chỉnh chính sách nhìn từ nước ngoài là Trung Quốc, chúng ta có thể kỳ vọng vào cơn gió xuôi khi quốc gia này mở cửa. Cụ thể, quý 1 ở Trung Quốc có thể sẽ có xáo trộn lớn sau khi mở cửa trở lại, nhưng khoảng tháng 4 và tháng 5, Trung Quốc sẽ tự tin hơn vào chính sách mở cửa, tạo cú hích về khôi phục tổng cầu nội địa, tạo cơ hội xuất khẩu cho Việt Nam sang Trung Quốc và du lịch của Trung Quốc vào Việt Nam”.
Chuyên gia kinh tế Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, dưới tác động của Hoa Kỳ và Trung Quốc, cần nhấn mạnh tính chủ động của Việt Nam. Trong cạnh tranh chiến lược, chúng ta kỳ vọng vào đầu tư công, tiêu dùng dân cư trong nước để bù đắp cho suy giảm xuất khẩu, nhưng tôi phải nhấn mạnh rằng cần phải giải ngân vốn FDI cùng với giải ngân đầu tư công thì mới có bức tranh sáng.
Tin liên quan
GDP quý 1 tăng 5,66%
10:30 | 29/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
"Lá bài kinh tế" của châu Âu
07:50 | 29/03/2024 Nhìn ra thế giới
Kinh tế TPHCM quý I/2024 tăng cao hơn so với dự báo
16:08 | 27/03/2024 Kinh tế
Xóa độc quyền, cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp đủ điều kiện?
15:31 | 29/03/2024 Kinh tế
Siết chặt hoạt động môi giới bất động sản
15:23 | 29/03/2024 Kinh tế
Chỉ số giá tiêu dùng quý 1 tăng 3,77%
15:11 | 29/03/2024 Kinh tế
Tăng trưởng xanh mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Đức
09:58 | 29/03/2024 Kinh tế
Cơ hội để công nghiệp bán dẫn Việt Nam cất cánh
07:46 | 29/03/2024 Kinh tế
Làm gì để giữ vị thế xuất khẩu gạo số 1 tại Philippines?
07:39 | 29/03/2024 Kinh tế
Nỗ lực gỡ “Thẻ vàng” IUU
07:38 | 29/03/2024 Kinh tế
Doanh nghiệp FDI đã đầu tư vào 42 tỉnh, thành phố trên cả nước
20:39 | 28/03/2024 Kinh tế
4 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu sang Canada chưa tận dụng ưu đãi từ CPTPP
15:30 | 28/03/2024 Kinh tế
Gần 7.000 dòng thuế của danh mục PSR trong AKFTA cần được chuyển đổi
22:29 | 27/03/2024 Kinh tế
Chuyển đổi xanh: Bền vững hay lợi nhuận
14:57 | 27/03/2024 Kinh tế
Tìm cơ hội ở thị trường ngách để gia tăng xuất khẩu
13:15 | 27/03/2024 Kinh tế
Xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm cao kỷ lục từ trước đến nay
10:50 | 27/03/2024 Xuất nhập khẩu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Cần nâng cao cảnh giác trước các hành vi mạo danh cán bộ thuế để lừa đảo
Cần thiết sửa Luật 69, đảm bảo “quyền sở hữu đi đôi với quyền kiểm soát”
Cảnh sát biển phối hợp bắt giữ đối tượng tàng trữ chất ma túy trái phép
Tạm giữ gần 8 tấn sợi polyester ngoại nhập, không chứng từ
Qua thanh tra bảo hiểm, phát hiện sai phạm liên quan đến giám sát đại lý
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính