Tiếp tục các giải pháp tài chính hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong năm 2023

	Viện Chiến lược và Chính sách tài chính và Học viện Tài chính hợp tác chiến lược trong giai đoạn 2023 - 2025
	Đề xuất chính sách hỗ trợ về thuế, phí năm 2023 tương tự năm 2022

Hàng loạt chính sách gia hạn, giãn, giảm tiền thuế phí cho người dân và doanh nghiệp đã được thực hiện. Ảnh: T.D

Những con số ấn tượng

Năm 2022, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các kết luận của Trung ương, nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế xã hội năm 2022 và kế hoạch 5 năm 2021-2025, Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 8/1/2022 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022; Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia;... Bộ Tài chính đã chủ động theo dõi sát diễn biến thực tế để nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế phục hồi và phát triển, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, qua đó đóng góp vào những kết quả tích cực chung đã đạt được.

Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính, năm 2022, cơ quan Thuế đã thực hiện gia hạn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất theo Nghị định số 34/2022/NĐ-CP khoảng 96,3 nghìn tỷ đồng (đã nộp toàn bộ số thuế được gia hạn vào NSNN); gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước theo Nghị định số 32/2022/NĐ-CP ngày 21/5/2022 khoảng 9,6 nghìn tỷ đồng.

Về các chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tổng số thuế miễn, giảm trong năm 2022 ước khoảng 50,2 nghìn tỷ đồng, bằng 78,4% số dự kiến khi xây dựng chương trình (64 nghìn tỷ đồng), trong đó, riêng việc giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ theo quy định tại Nghị định số 15/2022/NĐ-CP đạt khoảng 38,9 nghìn tỷ đồng.

Bộ Tài chính cũng thực hiện giảm 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo Nghị định số 103/2021/NĐ-CP khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 khoảng 2,1 nghìn tỷ đồng; giảm thuế xuất khẩu, nhập khẩu đối với nhiều nhóm mặt hàng theo Nghị định số 101/2021/NĐ-CP khoảng 1,7 nghìn tỷ đồng.

Ngoài ra, giảm mức thu một số khoản phí, lệ phí (từ ngày 1/1/2022 đến ngày 30/6/2022) nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Thông tư số 120/2021/TT-BTC khoảng 900 tỷ đồng.

Giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước đối với các đối tượng bị ảnh hưởng do Covid-19 năm 2022 dự kiến khoảng 3,5 nghìn tỷ đồng.

Ngoài gói hỗ trợ của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trước diễn biến giá xăng, dầu tăng đột biến trong những tháng đầu năm 2022, để kiểm soát lạm phát, giảm bớt khó khăn cho nền kinh tế, ổn định đời sống người dân, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành các nghị quyết về giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn với quy mô dự kiến khoảng 32 nghìn tỷ đồng (Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022, khoảng 24 nghìn tỷ đồng và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 ngày 7/7/2022, khoảng 8 nghìn tỷ đồng). Ước thực hiện các chính sách này năm 2022 khoảng 30,7 nghìn tỷ đồng.

Tiếp tục đề xuất các giải pháp phù hợp cho năm 2023

Có thể thấy, trong bối cảnh nguồn thu NSNN chịu nhiều tác động kém thuận lợi do dịch Covid-19 những năm vừa qua (vừa chịu sức ép từ suy giảm trong sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vừa giảm thu do thực hiện các giải pháp hỗ trợ) mà vẫn phải đảm bảo nhu cầu chi NSNN cho các hoạt động thường xuyên, đảm bảo nguồn vốn cho đầu tư phát triển và đặc biệt là việc tăng nhu cầu chi về an sinh xã hội, chi cho công tác phòng chống dịch bệnh,... việc cân đối NSNN gặp rất nhiều thách thức. Tuy nhiên, Bộ Tài chính vẫn luôn xác định đồng hành, sát cánh cùng doanh nghiệp, người dân thông qua các giải pháp hỗ trợ để cộng đồng doanh nghiệp an tâm vượt qua khó khăn, sớm khôi phục và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó đóng góp trở lại cho nền kinh tế, cho NSNN.

Đặc biệt, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với nhiều hàng hóa, dịch vụ chịu mức thuế suất 10% và giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn nêu trên đã có “tác dụng kép”, vừa giúp giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động vừa góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội trong điều kiện sức ép lạm phát, chi phí tăng cao. Thực tế cho thấy, các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã được xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện một cách kịp thời, có tác động tích cực và được cộng đồng doanh nghiệp, người dân hưởng ứng, đánh giá cao, qua đó góp phần vào kết quả tích cực trong phục hồi và phát triển của doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế.

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ mới diễn ra gần đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, bước sang năm 2023, dự kiến sẽ có nhiều thuận lợi và khó khăn, nên ngay trong những tháng cuối năm 2022, dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Bộ Tài chính đã nghiên cứu đề xuất một loạt chính sách về tài khóa, thuế, phí hỗ trợ doanh nghiệp.

Trong đó, theo thẩm quyền, Bộ Tài chính đã kiến nghị, báo cáo Chính phủ tiếp tục gian hạn, hoãn nộp thuế cho người dân, doanh nghiệp để tiếp tục hỗ trợ về dòng tiền, đồng thời tiếp tục chính sách giảm tiền thuê đất, giảm thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng dầu…

“Về cơ bản, Bộ Tài chính đã đề xuất các chính sách về thuế, phí hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong năm 2023 cũng tương tự như các chính sách đã áp dụng trong năm 2022. Nhưng tất nhiên, các chính sách có một số điều chỉnh so với trước như về mặt hàng, mức giảm, chẳng hạn mức giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu sẽ khác đi so với năm 2022”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nêu rõ.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, tinh thần của Chính phủ là tiếp tục hỗ trợ người dân và doanh nghiệp thông qua chính sách tài khóa; đồng thời sẵn sàng các kịch bản khác nếu trong năm 2023 có những tình huống cần thiết. Ngoài ra, Chính phủ cũng sẽ điều hành nhịp nhàng chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ, với các chính sách vĩ mô khác để đảm bảo ổn định nền kinh tế trên đà phát triển.