Hành vi buôn lậu “khí cười” tại Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?

"Khí cười" là tang vật trong 1 vụ vi phạm do Hải quan Hải Phòng bắt giữ năm 2020.

"Khí cười" thuộc danh mục hạn chế sản xuất, kinh doanh

Ngày 28/10/2024, trao đổi với phóng viên, đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu cho hay, N2O là loại khí lưỡng dụng, được dùng chủ yếu trong công nghiệp sản xuất chất bán dẫn, một phần nhỏ sử dụng trong y tế.

Trong lĩnh vực giải trí tại Việt Nam chưa có quy định về sử dụng khí N2O. Tuy nhiên, thời gian qua, cơ quan chức năng đã phát hiện một số vụ việc sử dụng khí N2O sai mục đích tại các tụ điểm vui chơi giải trí, gây ảnh hưởng sức khỏe người dùng, gây mất an ninh trật tự và an toàn xã hội.

Theo quy định tại Phụ lục II về danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp (ban hành kèm theo Nghị định số 113/2017/NĐ-CP), khí N20 là hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp.

Theo quy định của Luật Hóa chất và Nghị định số 113/2017/NĐ-CP, khi kinh doanh khí N2O phải có Giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp.

Tuy nhiên, thực tế có một số doanh nghiệp đã lợi dụng để nhập khẩu khối lượng lớn khí N2O nhưng không có Giấy phép kinh doanh hoặc sử dụng không đúng mục đích trong lĩnh vực công nghiệp sản xuất chất bán dẫn hoặc lĩnh vực y tế, đã có hành vi tổ chức sang chiết rồi bán cho các cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện sử dụng, kinh doanh.

Từ đó các đối tượng tiếp tục bán ra ngoài thị trường làm “khí cười” cho các cơ sở vui chơi giải trí nhằm thu lợi bất chính, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội. Có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc nhập khẩu, kinh doanh hóa chất.

Giả mạo thông tin doanh nghiệp để buôn lậu

Qua công tác nghiệp vụ, Đội Điều tra hình sự (Đội 7, Cục Điều tra chống buôn) lậu phát hiện Công ty CP Thương mại hoá chất Hoa Việt (gọi tắt là Công ty Hoa Việt, trụ sở chính tại Hà Nội) có dấu hiệu vi phạm trong nhập khẩu “khí cười”.

Cụ thể, Công ty được Sở Công Thương Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hoá chất thuộc Danh mục hoá chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong ngành công nghiệp (cấp sửa đổi, bổ sung) số 31/CNĐĐK-SCT có hiệu lực kể từ ngày ký đến hết ngày 16/8/2022.

Theo đó, Công ty Hoa Việt đủ điều kiện kinh doanh khí N2O với số lượng 150 tấn/năm.

Tuy nhiên, theo cơ quan Hải quan, năm 2022 Công ty Hoa Việt đã nhập khẩu 175,015 tấn “khí cười”, trị giá theo khai báo hải quan gần 5,3 tỷ đồng.

Như vậy, Công ty Hoa Việt đã nhập khẩu vượt quá 25,015 tấn so với định mức trên Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hoá chất được cấp. Trị giá hàng hoá nhập khẩu vượt định mức theo khai báo trên 727 triệu đồng

Trước dấu hiệu vi phạm nêu trên, Cục Điều tra chống buôn lậu đã chỉ đạo Đội 7 xây dựng kế hoạch kiểm tra xác minh hoạt động xuất nhập khẩu, kinh doanh của Công ty Hoa Việt để làm rõ hành vi vi phạm, vai trò của từng cá nhân liên quan trong vụ việc.

Theo kết quả điều tra xác minh, các đối tượng đã sử dụng pháp nhân của Công ty Hoa Việt để cố ý gian dối như: giả mạo thông tin người đại diện theo pháp luật, Công ty không hoạt động tại địa chỉ đăng ký, sử dụng trái pháp luật chữ ký số, tài khoản ngân hàng… để làm thủ tục nhập khẩu trái pháp luật hóa chất N2O.

Tổng số lượng hoá chất đã nhập khẩu là 175,015 tấn; tổng trị giá hàng hoá gần 5,3 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan xác định đây là dấu hiệu của tội “Buôn lậu”, quy định tại Điều 188 Bộ luật Hình sự.

Đáng chú ý, ngoài dấu hiệu tội phạm “Buôn lậu”, Công ty Hoa Việt còn có dấu hiệu tội phạm “Trốn thuế” theo quy định tại Điều 200 Bộ luật Hình sự. Bởi, toàn bộ hàng hoá nhập khẩu về không được Công ty xuất hóa đơn bán hàng, không kê khai nộp các loại thuế (thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập doanh nghiệp).

Mặt khác, doanh nghiệp còn vi phạm pháp luật trong hoạt động lưu giữ, bảo quản hóa chất (không lưu giữ tại địa điểm kho đã đăng ký), vi phạm về việc mua bán trong nội địa vì không rõ bán cho tổ chức, cá nhân nào trong khi pháp luật quy định hoá chất là N2O thuộc diện kiểm soát đặc biệt, phải được bán cho tổ chức, cá nhân được cấp phép sản xuất kinh doanh theo quy định.

Trước các hành vi phạm nêu trên, căn cứ quy định của pháp luật, ngày 8/10/2024, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu ký Quyết định số 02/QĐ-ĐTCBL khởi tố vụ án “Buôn lậu” mặt hàng N2O xảy ra tại Công ty CP Thương mại hoá chất Hoa Việt (Hà Nội). Đồng thời, Cục Điều tra chống buôn lậu kiến nghị cơ quan chức năng khởi tố thêm về tội “Trốn thuế”.

Ngày 18/10/2024, Cục Điều tra chống buôn lậu đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án đến Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an TP Hải Phòng) để điều tra theo thẩm quyền.