Tổ chức ngành chăn nuôi theo chuỗi

PV: Từ năm 2012 tới nửa đầu năm 2013, ngành chăn nuôi gặp nhiều khó khăn, cả DN và người chăn nuôi đều hứng chịu thua lỗ. Ông nhìn nhận như thế nào về tình trạng này?

Thời gian qua, ngành chăn nuôi gặp nhiều khó khăn là một thực tế. Đó là khó khăn chung trong việc tiêu thụ các sản phẩm nông sản chứ không chỉ riêng chăn nuôi. Tuy nhiên, các sản phẩm chăn nuôi thì chật vật hơn vì cả năm 2012, giá sản phẩm chăn nuôi đã thấp, giờ lại kéo tiếp sang đầu năm 2013 khiến người chăn nuôi phải chịu đựng dài hơi hơn. Điều này làm ảnh hưởng tới tốc độ phát triển, khôi phục, tăng đàn. Tuy nhiên, giá bán sản phẩm chăn nuôi đang dần ổn định lại. Tôi cho rằng, ngành chăn nuôi sẽ sớm có dấu hiệu khởi sắc và dần dần hồi phục.

Ở quy mô các DN, nhiều ý kiến vẫn cho rằng, DN Việt đang thua trên sân nhà, hay đang “lép vế” so với các DN nước ngoài. Theo tôi, điều này không hẳn là như vậy. Chúng ta phải nhìn nhận cho thấu đáo, DN nước ngoài có vốn lớn hơn, công nghệ tốt, đặc biệt là kinh nghiệm trong quản trị DN nên họ thường đi trước DN trong nước một bước. Tuy nhiên, tương quan này đang thay đổi dần. Ví dụ trước kia, DN nước ngoài chiếm tới 65% thị phần thức ăn chăn nuôi thì nay họ chỉ còn chiếm 58% còn phía DN Việt tăng lên 42%. Phải khẳng định rằng, các DN trong nước đang ngày càng tăng cường bản lĩnh, kinh nghiệm cũng như nguồn lực.

PV: Nguyên do nào khiến cho ngành chăn nuôi trong nước thời gian qua liên tiếp lao đao, thưa ông?

Đề cập tới vấn đề này, trước hết phải nhấn mạnh rằng, chăn nuôi tại Việt Nam hiện chiếm tới 60-65% là loại hình chăn nuôi nông hộ. Khu vực này đang yếu cả về vốn, kinh nghiệm, quy mô lẫn chất lượng con giống, thức ăn cũng như trình độ quản lý. Trước đây, ở loại hình chăn nuôi này thường tiến hành theo kiểu tận dụng các nguồn lực có sẵn, như con giống, thức ăn… để sản xuất, dẫn tới hiệu quả không cao, thiếu sự ổn định cũng như sức cạnh tranh kém, dễ rủi ro.

PV: Theo ông, ngành chăn nuôi Việt Nam cần phải thay đổi như thế nào để có sự phát triển bền vững hơn?

Tôi cho rằng, về lâu dài, chúng ta cần tập trung vào 3 bước chính. Thứ nhất là nâng cao chất lượng con giống. Thứ hai là hạ giá thành và nâng cao chất lượng thức ăn chăn nuôi. Cuối cùng là tổ chức lại sản xuất ngành chăn nuôi theo chuỗi. Muốn đạt được điều này, đối với loại hình chăn nuôi của DN và trang trại, chúng ta cần tạo môi trường cạnh tranh tốt, lành mạnh, hỗ trợ DN trong nước tiếp cận nguồn tín dụng tốt hơn. Bản thân các DN cũng phải chủ động tự liên hệ, liên kết với nhau để hình thành quy mô sản xuất lớn hơn, theo chuỗi.

Còn đối với chăn nuôi nông hộ, Nhà nước phải có chính sách hỗ trợ về tín dụng, chọn giống, chọn thức ăn, tận dụng nguồn thức ăn sẵn có. Nếu chăn nuôi nông hộ mà người nuôi cũng đi mua thức ăn sẵn, giống như hình thức trang trại thì chắc chắn là không thể cạnh tranh nổi. Chúng ta phải tận dụng thức ăn sẵn có như lúa gạo… qua chế biến, ủ men, ủ chua, xử lý môi trường, cải tạo chuồng trại để có năng suất cao hơn, chi phí thấp hơn. Đó là cách giải quyết nhiều vấn đề cho nông dân.

Chúng ta cũng cần nhanh chóng tái cơ cấu vật nuôi bằng cách con nào có lợi thế thì nuôi, con nào không có lợi thế thì hạn chế hoặc dừng nuôi. Ngoài ra, theo tôi, cũng cần tiến hành tái cơ cấu về vùng chăn nuôi. Cụ thể, những vùng đông dân cư như đồng bằng thì hạn chế chăn nuôi, đẩy dần trung tâm chăn nuôi lên vùng trung du, vùng duyên hải không gian còn rộng, môi trường còn thoáng…

PV: Xin cảm ơn ông!

Thanh Nguyễn (thực hiện)