"Khởi đầu mới" trong quan hệ Hàn - Trung - Nhật

Hội nghị thượng đỉnh ba bên Hàn - Trung - Nhật.

Tại hội nghị, các bên đã thảo luận các cách thúc đẩy hợp tác trong 6 lĩnh vực cụ thể - kinh tế và thương mại, phát triển bền vững, các vấn đề y tế, khoa học và công nghệ, quản lý an toàn và thiên tai, và giao lưu nhân dân. Các lãnh đạo cũng thông qua tuyên bố chung về kết quả hội nghị, trong đó có nội dung nhất trí chọn năm 2025 và 2026 là Năm Giao lưu Văn hóa Trung Quốc-Nhật Bản-Hàn Quốc. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đánh giá hội nghị thượng đỉnh lần này thể hiện "khởi đầu mới" trong quan hệ giữa ba nước.

Tạp chí nghiên cứu châu Á có bài viết đánh giá rằng hội nghị thượng đỉnh lần thứ 9 ở Seoul lần này thu hút sự quan tâm hơn do diễn ra đúng thời điểm chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang đẩy nhanh việc thiết lập “cấu trúc an ninh kiểu mắt lưới”, tích cực sử dụng các liên minh để đối trọng với sức ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực. Theo đó, Washington đã tăng cường hoạt động cùng lúc với nhiều nước trong các liên minh an ninh do Mỹ dẫn dắt như Hàn - Mỹ - Nhật, Mỹ - Nhật - Philippines, cơ chế AUKUS (liên minh an ninh giữa Mỹ, Anh và Australia) và QUAD (hợp tác an ninh giữa Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia) nhằm gia tăng áp lực với Trung Quốc. Trong hệ thống lưới an ninh này, Hàn Quốc nổi lên như một điểm mắt quan trọng và đang bày tỏ ý định tham gia AUKUS. Đây chính là lý do có thể lý giải tại sao Trung Quốc có phản ứng tích cực với đề xuất nối lại cuộc gặp thượng đỉnh ba bên lần này sau thời gian dài lạnh nhạt.

Chuyên gia chính trị quốc tế Park In-hwi thuộc Đại học nữ Ewha nhận định với việc liên minh Hàn-Mỹ và quan hệ Hàn - Mỹ - Nhật đang tiến triển tốt đẹp, trục còn thiếu cuối cùng đối với Hàn Quốc là Trung Quốc và hội nghị thượng đỉnh này có thể là cơ hội để Seoul tạo nền tảng hoàn thiện chiến lược ngoại giao giữa các cường quốc. Theo chuyên gia này, ngay cả khi Hàn Quốc tập trung thúc đẩy hợp tác với Mỹ và Nhật Bản trong các lĩnh vực chính trị, an ninh, quân sự thì cần có sự khôn khéo để đảm bảo rằng những lợi ích có thể đạt được trên bình diện kinh tế thông qua quan hệ Hàn Quốc - Trung Quốc cũng phải được duy trì.

Việc khôi phục hội nghị thượng đỉnh ba bên Hàn - Trung - Nhật sau thời gian dài gián đoạn có ý nghĩa rất lớn. Điều này là do ba nước có chung lịch sử lâu đời và là những nước láng giềng có nhiều mối liên kết phụ thuộc lẫn nhau, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Kim ngạch trao đổi thương mại chiếm tỷ trọng cao trong hợp tác giữa ba nước so với các nước khác. Thêm vào đó, sự hợp tác giữa ba nước là cần thiết để ứng phó với các thảm họa khí hậu và môi trường ngày càng thường xuyên.

Kang Joon-young, Giáo sư chuyên ngành nghiên cứu khu vực và quốc tế thuộc Đại học Ngoại ngữ Hankuk, cho rằng rất khó để ngay lập tức đạt được những kết quả thực chất, nhưng chỉ cần tổ chức cuộc gặp cũng có ý nghĩa lớn bởi điều này vực dậy một nền tảng đổi thoại thay vì đối đầu không mang lại lợi ích cho bất kỳ bên nào. Ít nhất, cuộc gặp sẽ thúc đẩy bánh xe hợp tác ba bên xoay chuyển, thay vì đứng im.