Những gói tín dụng xuất khẩu: Bệ đỡ cho doanh nghiệp giai đoạn khó khăn

	75 doanh nghiệp đã được vay vốn gói tín dụng 16.000 tỷ đồng
	EU và 10 thành viên khác tạm ngừng đàm phán về tín dụng xuất khẩu
	Chỉ có tín dụng minh bạch mới đẩy lùi được tín dụng đen
	Có EVFTA nhưng xuất khẩu sang EU chưa bứt phá

Tín dụng xuất nhập khẩu đang được nhiều ngân hàng triển khai. Ảnh: ST

Khát vốn dài hạn

Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ước tính đến ngày 21/12/2020, tín dụng tăng 10,14% so với cuối năm 2019 và tăng 11,62% so với cùng kỳ năm 2019. Về tăng trưởng tín dụng theo ngành kinh tế, nguồn vốn vẫn tiếp tục tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt là một số lĩnh vực hiện đang tận dụng được lợi thế trong bối cảnh mới như tín dụng xuất khẩu đã tăng khoảng 8%...

Bước sang năm 2021, ngành Ngân hàng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 12% và sẽ được điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Tăng trưởng tín dụng hợp lý gắn với nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên.

Với các doanh nghiệp xuất khẩu trong năm 2020, khó khăn được nhìn thấy rõ là tình trạng khan hiến nguồn cung, nguồn hàng cũng như chịu tác động từ việc gián đoạn giao thương, hàng loạt chuyến bay bị hủy bỏ, hạn chế xuất nhập cảnh…

Chẳng hạn như ngành da giày, ước tính cả năm 2020, xuất khẩu mặt hàng da giày có thể giảm 10% so với năm 2019, đạt khoảng 20 tỷ USD. Bà Trần Thị Hướng, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Gia Định chia sẻ, năm 2020 do ảnh hưởng bởi Covid-19 nên các đơn hàng giảm 20-30%. Hiện nay, tuy doanh nghiệp đã đã đủ đơn hàng để thực hiện đến tháng 2/2021, nhưng thời gian thanh toán các đơn hàng bị kéo dài gấp đôi so với trước đây lên 180 ngày nên doanh nghiệp rất cần nguồn tài chính để ổn định sản xuất.

Chính vì thế, cùng với trợ cấp xuất khẩu, tín dụng xuất khẩu cũng là một trong những biện pháp hỗ trợ xuất khẩu nhằm tạo thuận lợi cho hàng hóa và dịch vụ trong nước xuất khẩu ra thị trường nước ngoài. Chính phủ đã ban hành Nghị định số 75/2011/NĐ-CP ngày 30/8/2011 về tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu của Nhà nước, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư hướng dẫn về Nghị định này.

Theo đó, các doanh nghiệp đáp ứng được yêu cầu theo Nghị định sẽ được vay mức vốn tối đa bằng 85% giá trị hợp đồng xuất khẩu, nhập khẩu đã ký hoặc giá trị L/C đối với cho vay trước khi giao hàng hoặc trị giá hối phiếu hợp lệ đối với cho vay sau khi giao hàng, đồng thời phải đảm bảo mức vốn cho vay tối đa đối với mỗi nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu nước ngoài không vượt quá 15% vốn điều lệ thực có của Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Thời hạn cho vay không quá 12 tháng.

“Tấm vé” thúc đẩy xuất khẩu

Nhằm đạt được “mục tiêu kép” vừa hỗ trợ doanh nghiệp, vừa thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng thương mại đang thúc đẩy tín dụng xuất khẩu.

Ông Phạm Toàn Vượng, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) cho biết, cho vay theo chuỗi, cho vay xuất khẩu càng được ưu tiên nên ngân hàng sẵn sàng tiếp cận, hạ lãi suất nhiều hơn quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Cụ thể, Agribank mới đây đã dành các gói tín dụng hỗ trợ khách hàng phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh. Trong đó, đối với các khách hàng là doanh nghiệp FDI, quy mô gói tín dụng ưu đãi là 5.000 tỷ đồng và 150 triệu USD, cho vay ngắn hạn bằng VND và USD. Đối với cho vay bằng VND, thời gian cho vay tối đa không quá 6 tháng kể từ ngày giải ngân đối với từng giấy nhận nợ phát sinh từ nay đến đến hết 30/6/2021; mức lãi suất tối đa là 4,8%/năm (đối với cho vay xuất khẩu) và 6,5% (đối với cho vay nhập khẩu hoặc sản xuất kinh doanh trong nước).

Trước đó, trong năm 2020, nhiều gói tín dụng cho xuất khẩu cũng đã được các ngân hàng tung ra và mang lại hiệu quả. Tháng 7/2020, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) đã ra mắt sản phẩm Tài trợ xuất khẩu trước khi giao hàng. Theo đó, SHB sẽ tài trợ vốn lưu động để khách hàng thu mua nguyên vật liệu, thanh toán các chi phí sản xuất, gia công, chế biến, kinh doanh đơn hàng xuất khẩu với tỷ lệ tài trợ lên tới 90% nhu cầu vốn và thời hạn vay vốn lên tới 12 tháng. Tại VietCapital Bank, ngân hàng này đã dành gói vay lãi suất chỉ từ 7,5%/năm và được giảm phí chuyển tiền quốc tế lên đến 50% cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu… Ngân hàng TMCP An Bình – ABBank cũng đã xây dựng chương trình tài trợ xuất khẩu trước khi giao hàng. Đây là hình thức tài trợ vốn lưu động cho các doanh nghiệp xuất khẩu để thực hiện các phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu, với nguồn trả nợ chính cho khoản vay là nguồn thu từ hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp…

Nhờ những ưu đãi này, nhiều ngân hàng cho biết, dư nợ cho vay đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu chiếm khoảng 30-45% tổng dư nợ cho vay của ngân hàng. Trong đó, phần lớn khoản vay xuất khẩu là các khoản vay bằng ngoại tệ áp dụng lãi suất bằng USD dao động trong khoảng 3%/năm, các khoản vay này cũng phần lớn là ngắn hạn để doanh nghiệp tìm nguồn vốn lưu động phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Theo bà Trần Hải Yến, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ và xuất nhập khẩu Bnew, các ngân hàng không chỉ cung cấp tín dụng ưu đãi mà còn cung cấp các công cụ tài trợ thương mại, bảo lãnh xuất nhập khẩu, từ đó giúp doanh nghiệp vừa có nguồn vốn vượt qua khó khăn, vừa có thêm “vé thông hành” bước chân vào những thị trường mới, giao dịch với đối tác nhanh hơn.