Giải bài toán tỷ giá, đảm bảo hài hòa cho chính sách xuất nhập khẩu

	TPHCM: Giải bài toán giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả
	Hoàn thiện các bài toán nghiệp vụ về quản lý hàng gia công, SXXK và chế xuất cho mô hình Hải quan số

Biến động tỷ giá USD/VND (T6/2017 - T12/2022)

Trải qua năm 2022 đầy thách thức

Nói về việc điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2022, một trong 3 “bài toán khó” được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng chỉ ra là việc làm thế nào ổn định được thị trường ngoại hối khi nền kinh tế của ta có độ mở cửa lớn, sản xuất trong nước phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, đồng USD tăng giá mạnh, Việt Nam đang trong giai đoạn giám sát nâng cao về thao túng tiền tệ của phía Hoa Kỳ…

Thực tế cho thấy, những biến động kinh tế thế giới tác động tới kinh tế, tiền tệ trong nước là không tránh khỏi. Trong năm 2022, để đối phó với tình trạng lạm phát tăng cao, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã liên tục tăng mạnh lãi suất đến 6 lần. Lãi suất đồng USD đã lên mức cao nhất kể từ năm 2007 là 4,25-4,5%. Điều này đã hỗ trợ đồng bạc xanh tăng giá mạnh trên thị trường quốc tế. Tính chung chỉ số đồng USD đã tăng gần 11% trong năm 2022, khiến nhiều đồng tiền lớn trên thế giới bị mất giá.

Theo Vụ Chính sách tiền tệ, diễn biến lạm phát thế giới và điều hành của Fed gây áp lực lớn lên tâm lý nhà đầu tư, dòng vốn rút ra tạo áp lực mất giá lớn đối với đồng tiền của các quốc gia mới nổi (trong đó có Việt Nam). Vì thế, để ổn định thị trường ngoại hối, NHNN đã thực hiện đồng thời nhiều giải pháp như: tăng biên độ giao dịch của tỷ giá từ +3% lên +5% để linh hoạt cho phép VND mất giá đến 9%, sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp, điều chỉnh tăng 1% các mức lãi suất điều hành, nhờ vậy mà thị trường đã dần ổn định trở lại. Nên theo NHNN, năm 2022, VND mất giá khoảng 3,5% – thấp hơn nhiều so với các đồng tiền khác trên thế giới và khu vực.

Tiền đồng sẽ không mất giá mạnh

Bước sang năm 2023, trong phiên họp ngày 2/2, Fed lại tiếp tục tăng lãi suất 25 điểm cơ bản, điều này đã đẩy đồng bạc xanh tiếp tục đi xuống. Chỉ số USD trên thị trường thế giới có xu hướng giảm, hiện diễn biến quanh mức 100-103 điểm, giảm mạnh so với mức 110-114 điểm vào quý 4/2022, trong khi các đồng tiền khác như đồng Bảng Anh, Euro, Won Hàn Quốc… đều tăng điểm. Trên thị trường trong nước, dòng tiền ngoại tệ khả quan từ kiều hối, giải ngân đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), cán cân thương mại đã giúp tỷ giá đi ngang, hiện giao dịch quanh mức 23.280-23.620 VND/USD (mua vào – bán ra), giảm khoảng 0,3% so với mức niêm yết vào đầu tháng 1/2023. Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội của Tổng cục Thống kê cho biết, chỉ số USD tháng 1/2023 giảm 2,05% so với tháng 12/2022, tăng 3,18% so với cùng kỳ năm 2022.

Trong báo cáo chiến lược đầu tư năm 2023 mới đây, Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, năm 2023, tiền đồng sẽ không mất giá mạnh như năm 2022 do Fed dự kiến sẽ kết thúc chu kỳ tăng lãi suất vào giữa năm 2023. Bên cạnh đó, kỳ vọng cán cân thanh toán cải thiện nhờ thặng dư thương mại và chỉ số USD được kỳ vọng đã lập đỉnh vào quý 4/2022 và xu hướng chủ đạo là giảm trong năm 2023. Các chuyên gia VDSC dự báo, tỷ giá USD/VND dao động trong biên độ hẹp +/-3% trong năm 2023.

Trong cập nhật mới nhất về ngoại hối, báo cáo của Ngân hàng Standard Chartered dự báo sự hồi phục gần đây của đồng Nhân dân tệ (CNY) có thể sẽ dẫn đến việc VND tăng giá do mối tương quan chặt chẽ. Dựa trên cơ sở các dấu hiệu tích cực đã xuất hiện trong những tuần gần đây, đặc biệt là việc mở cửa trở lại ở Trung Quốc, Standard Chartered điều chỉnh hạ dự báo tỷ giá hối đoái. Cụ thể, dự báo tỷ giá USD/VND ở mức 23.200 VND/USD vào cuối quý 1/2023 (so với mức 24.000 VND/USD trong báo cáo trước đó) và 23.500 VND/USD vào giữa năm 2023 (so với mức 23.800 VND/USD trước đó).

Trong khi đó, dự báo của Ngân hàng UOB vẫn tiếp tục duy trì đà tăng của USD/VND với dự đoán đạt mức 25.200 VND/USD trong quý 1/2023, 25.400 VND/USD trong quý 2/2023, 25.600 VND/USD trong quý 3/2023 và 25.800 VND/USD trong quý 4/2023. Còn theo Công ty Chứng khoán Maybank, trong quý 1/2023 tỷ giá ở mức 23.500 VND/USD, quý 2 và quý 3 duy trì ở mức 23.400 VND/USD, bước sang quý 4 giảm còn 23.300 VND/USD.

Duy trì nỗ lực hỗ trợ xuất khẩu

Với những dự báo như trên, các chuyên gia nhận định, cơ quan quản lý chính sách tiền tệ cần có những quyết định và giải pháp linh hoạt để hỗ trợ nền kinh tế.

Theo đánh giá của ông Andrea Coppola, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng thế giới (WB), bối cảnh kinh tế toàn cầu không chắc chắn và có nhiều rủi ro hiện nay, đặt các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam vào thế khó trong việc cân bằng giữa nhu cầu tiếp tục hỗ trợ chính sách để củng cố quá trình phục hồi kinh tế với nhu cầu kiềm chế lạm phát và rủi ro tài chính mới. Mức độ không chắc chắn cao sẽ đòi hỏi tổ hợp chính sách phải thích ứng với hoàn cảnh thay đổi. Nếu Fed tiếp tục tăng lãi suất, NHNN có thể cân nhắc cho phép tỷ giá hối đoái linh hoạt hơn nữa, bao gồm giảm tỷ giá tham chiếu nhanh hơn. Với áp lực tỷ giá hối đoái dai dẳng, việc bán ngoại tệ trực tiếp có thể được sử dụng rất thận trọng để duy trì dự trữ ngoại hối.

Bên cạnh đó, báo cáo của VDSC cho rằng, tiền đồng không có nhiều khả năng tăng giá trong năm 2023 do môi trường lãi suất cao ở các nền kinh tế phát triển sẽ được duy trì trong suốt năm. Ngoài ra, triển vọng xuất khẩu kém nên Chính phủ sẽ có động lực chấp nhận tiền đồng mất giá thêm hoặc tăng cường tích trữ ngoại hối trở lại. Do vậy, việc nới lỏng mục tiêu lạm phát cho thấy ổn định tỷ giá sẽ không còn là ưu tiên chính sách như năm 2022.

Còn theo đánh giá của ông Trịnh Viết Hoàng Minh, chuyên viên phân tích mảng vĩ mô và phái sinh Công ty Chứng khoán ACB, tỷ giá sẽ tiếp tục chịu áp lực trong 6 tháng đầu năm 2023. Nếu NHNN có động thái khác, như tăng lãi suất hoặc có thêm dòng ngoại tệ chảy vào mạnh như dòng vốn FDI hay dòng tiền từ hoạt động xuất khẩu, khách du lịch quốc tế... trong 6 tháng cuối năm 2023, tỷ giá sẽ ổn định. Đến năm 2024, tín hiệu tích cực nhất là dòng vốn đảo chiều về lại Việt Nam, sẽ giúp tỷ giá giảm.

Rõ ràng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện đang khá yên tâm về diễn biến tỷ giá ngoại tệ trong nước. NHNN cũng nhiều lần khẳng định sẽ tăng tần suất bán ngoại tệ để sẵn sàng bổ sung nguồn cung ngoại tệ cho thị trường thường xuyên, tạo điều kiện cho hệ thống tổ chức tín dụng đáp ứng đầy đủ, kịp thời các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của tổ chức và cá nhân, trong đó có nhu cầu ngoại tệ để nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu phục vụ sản xuất kinh doanh trong nước và xuất khẩu, qua đó góp phần bình ổn thị trường và hỗ trợ phục hồi kinh tế…

Trong trao đổi mới đây, Phó Thống đốc thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN sẽ cố gắng duy trì sự ổn định, đảm bảo hài hòa cho chính sách xuất khẩu cũng như nhập khẩu, đặc biệt là tạo điều kiện tiếp tục thu hút dòng vốn nước ngoài về Việt Nam, cũng như đảm bảo quyền lợi của các doanh nghiệp kinh doanh và sử dụng đồng ngoại tệ, đảm bảo nguồn lực mà Chính phủ, các doanh nghiệp đang vay ở nước ngoài, hạn chế rủi ro cho các doanh nghiệp khi tỷ giá có những biến động, hạn chế tâm lý kỳ vọng của thị trường.