Sửa Luật thuế TTĐB để giảm tỷ lệ tiêu thụ các mặt hàng có hại cho sức khoẻ
![]() |
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Ảnh minh hoạ: H.Anh |
Tiến kịp xu thế mở rộng cơ sở tính thuế
Theo ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Luật thuế TTĐB hiện hành có 10 nhóm hàng hóa và 6 nhóm dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB. Tham khảo chính sách các nước cho thấy, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB của các nước rất đa dạng. Ví dụ: Trung Quốc thu thuế TTĐB đối với 15 nhóm hàng hóa, Thái Lan thu thuế TTĐB đối với 17 nhóm hàng hóa và dịch vụ... Đáng chú ý, có 4 nhóm hàng hóa cơ bản mà pháp luật thuế TTĐB ở hầu hết các nước được quy định là đối tượng chịu thuế gồm: các sản phẩm thuốc lá; các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) và các sản phẩm nước giải khát có đường hoặc có ga; các sản phẩm dầu mỏ (xăng, dầu); ô tô. Ông Trương Bá Tuấn cho biết, xu thế chung về cải cách thuế TTĐB ở nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay là mở rộng cơ sở tính thuế nhằm hạn chế việc tiêu dùng một số loại hàng hóa có hại cho sức khỏe cộng đồng, trẻ em, môi trường hoặc nhà nước cần có sự điều tiết về tiêu dùng, bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ mới vào đối tượng chịu thuế TTĐB (như nước giải khát có đường).
Theo đại diện cơ quan soạn thảo, việc sửa Luật thuế TTĐB nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật thuế TTĐB hiện hành như: một số quy định về đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, mô tả mặt hàng tại biểu thuế chưa thực sự rõ ràng, chưa đồng bộ với pháp luật chuyên ngành dẫn đến vướng mắc trong thực tế thực hiện; thuế suất thuế TTĐB đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia, ô tô còn thấp chưa đủ tác dụng để hạn chế tiêu dùng hoặc điều tiết thu nhập của người sử dụng có thu nhập cao trong xã hội; một số mục tiêu đề ra của chính sách thuế TTĐB nêu tại Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 là nghiên cứu áp dụng phương pháp thuế hỗn hợp đối với mặt hàng có hại cho sức khỏe và môi trường chưa được thực hiện; chưa có quy định hoàn trả thuế TTĐB đối với số thuế TTĐB chưa được khấu trừ hết của một số mặt hàng cần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng sản phẩm thân thiện môi trường.
Thông tin cụ thể về sửa đổi đối tượng không chịu thuế tại dự thảo Luật, bà Lê Thùy Linh, Phó trưởng phòng Thuế Tiêu thụ đặc biệt, Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số đối tượng không chịu thuế TTĐB như: bổ sung quy định “hàng hóa đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu” thuộc đối tượng không chịu thuế TTĐB; bổ sung quy định “xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành, không tham gia giao thông và chỉ chạy trong khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học” và “xe ô tô chuyên dụng khác theo quy định của Chính phủ” để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện…
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng
Về thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng thuốc lá, đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, hiện Chính phủ nghiêng về phương án mỗi năm tăng 1.000 đồng/bao trong giai đoạn 2026 – 2029, sang năm 2030 sẽ tăng khoảng 2.000 đồng/bao. Mức tăng đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác, chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm sẽ từ 50.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2026), 60.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2027), 70.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2028), 80.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2029), 100.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2030). Theo cơ quan soạn thảo, nếu áp dụng theo lộ trình này, dự kiến tỷ lệ hút thuốc ở nam giới sẽ giảm từ 42,7% (2022) xuống còn 39,7% vào năm 2026 và đến năm 2030 giảm xuống còn 38,6%.
Đối với mặt hàng rượu, bia, Chính phủ nghiêng về phương án tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ quy định mức thuế suất là 10% do đây là mặt hàng mới bổ sung vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Liên quan thuế suất thuế TTĐB, theo đánh giá của các chuyên gia, việc tăng thuế TTĐB ngoài việc điều tiết tiêu dùng các sản phẩm có hại cho sức khoẻ, môi trường nhằm nâng cao sức khoẻ toàn dân, cải thiện năng suất lao động và phát triển bền vững còn giúp cho nguồn thu ngân sách được cải thiện đáng kể… Chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn cho rằng, để đạt mục tiêu quốc gia về giảm tỷ lệ hút thuốc, cần tăng thuế theo khuyến cáo của Bộ Y tế và WHO bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng lên thành 15.000 đồng/bao vào năm 2030.
TS. Nguyễn Huy Quang, Trưởng Ban tư vấn, phản biện và giám định xã hội (Tổng hội Y học Việt Nam) cũng đồng tình với việc cần thiết phải sửa Luật thuế TTĐB, đồng thời nhấn mạnh, thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Nếu tăng thuế để giá tăng 10% thì sẽ làm giảm khoảng 5-8% mức tiêu thụ thuốc lá và rượu bia, giảm 8%-13% mức tiêu thụ đồ uống có đường. Theo Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới thì thuế thuốc lá là giải pháp tối ưu quyết định từ 50-60% hiệu quả trong phòng chống tác hại thuốc lá. Tuy nhiên, việc đánh thuế TTĐB đối với thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường cần thiết phải tạo sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và sức khỏe của người dân, nhưng sức khỏe vẫn là vấn đề trung tâm trong chính sách phát triển nguồn nhân lực, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường. Đây là vấn đề của phát triển bền vững mà Đảng và Nhà nước ta đã có những cam kết mạnh mẽ.
Tin liên quan

Tăng thuế thuốc lá không phải là sự lựa chọn mà là đòi hỏi cấp thiết
10:36 | 12/06/2025 Đối thoại

Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường
11:23 | 06/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế
16:16 | 03/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Mặt hàng kính ô tô phù hợp phân loại nhóm 87.08
17:09 | 30/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thuế GTGT hàng nhập trị giá thấp gửi qua dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh
09:09 | 30/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hải quan khu vực IV hướng dẫn nội dung mới về thuế Giá trị gia tăng, thuế XNK
17:41 | 28/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Áp dụng thuế GTGT đối với thiết bị điện tử gia dụng và chuyên dùng
15:39 | 27/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thực hiện giảm thuế giá trị gia tăng đến hết 31/12/2026
15:02 | 27/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Sử dụng tài khoản định danh của tổ chức trong giao dịch thuế điện tử từ 1/7/2025
14:27 | 27/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Cục trưởng Cục Thuế được ủy quyền ký quyết định về Bảng giá tính lệ phí trước bạ ô tô, xe máy
20:03 | 26/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thời hạn bảo lãnh thuế trong thời gian chờ giấy chứng nhận xuất xứ
10:25 | 26/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thuế GTGT đối với hàng nhập để xây dựng doanh nghiệp chế xuất
10:12 | 26/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Triển khai chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử từ 1/6/2025: Người lao động cần lưu ý gì?
10:00 | 26/06/2025 Chuyển động

Trình tự, thủ tục, nghiệp vụ xử phạt vi phạm hành chính trong ngành Hải quan
12:49 | 25/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hải quan khu vực V giải đáp vướng mắc cho doanh nghiệp chế xuất
10:01 | 25/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Sổ tay nghiệp vụ xử phạt vi phạm hành chính trong ngành Hải quan
09:15 | 25/06/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Người nộp thuế không phải điều chỉnh thông tin khi địa bàn hành chính thay đổi

Bài 1: Bắt giữ nhiều vụ buôn lậu thuốc lá, trị giá hơn 65 tỷ đồng

Mặt hàng kính ô tô phù hợp phân loại nhóm 87.08

Nâng chất sản phẩm, mở rộng thị trường cho sản phẩm OCOP qua thương mại điện tử

Việt Nam có 5 tỷ phú USD trong danh sách của Forbes

(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp
15:54 | 30/06/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân
08:59 | 30/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức
09:00 | 29/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025
09:17 | 27/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh
13:42 | 24/06/2025 Infographics

Người nộp thuế không phải điều chỉnh thông tin khi địa bàn hành chính thay đổi

Chuyển Hải quan Hải Dương và Hải quan Thái Bình về các chi cục mới

Tập trung thực hiện Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh

Sẵn sàng hoạt động theo mô hình chính quyền 2 cấp

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực IX chỉ chiếm 3,3%

Hải quan sẵn sàng triển khai ngay mô hình tổ chức mới kể từ 1/7

Việt Nam có 5 tỷ phú USD trong danh sách của Forbes

Vinh danh 50 công ty đại chúng uy tín và hiệu quả năm 2025

Viettel khẳng định vị thế dẫn đầu tại giải thưởng công nghệ uy tín thế giới

Doanh nghiệp khu công nghiệp chuyển hướng sang chiến lược linh hoạt

Samsung Solve for Tomorrow 2025 khơi dậy đổi mới sáng tạo trong thế hệ trẻ

Vinh danh gần 200 doanh nghiệp tiêu biểu trong thực hành ESG và đổi mới sáng tạo

“Cửa sáng” cho nông sản Việt vào Nhật

Thông tư 40 mở đường tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp xuất khẩu

Giá mủ lập đỉnh: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt

Tìm giải pháp logistics tối ưu thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa bền vững

Doanh nghiệp xuất khẩu vay vốn tăng hơn 50%

Doanh nghiệp chọn “lối thoát” xuất khẩu cá ngừ

Nâng chất sản phẩm, mở rộng thị trường cho sản phẩm OCOP qua thương mại điện tử

Mỗi ngày người Việt chi hơn 1.000 tỷ đồng mua sắm online

Bộ Y tế cảnh báo người dân không sử dụng sản phẩm thực phẩm An vị Mộc Linh

Doanh nghiệp góp ý xây dựng Luật Thương mại điện tử

Dữ liệu livestream bán hàng trên nền tảng số bắt buộc phải lưu trữ 3 năm

TP Hồ Chí Minh hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ lên sàn thương mại điện tử

Trung tâm Giao dịch bất động sản dự kiến vận hành vào đầu năm 2026

Sáp nhập tỉnh/thành: Cơ hội rõ rệt cho thị trường bất động sản

Phân khúc bán lẻ đang phục hồi tốt hơn kỳ vọng

Tháng cao điểm, phát hiện và xử lý nhiều sai phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm

Giá xăng dầu đồng loạt giảm từ ngày 01/7/2025
