Sửa Luật thuế TTĐB để giảm tỷ lệ tiêu thụ các mặt hàng có hại cho sức khoẻ
![]() |
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Ảnh minh hoạ: H.Anh |
Tiến kịp xu thế mở rộng cơ sở tính thuế
Theo ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Luật thuế TTĐB hiện hành có 10 nhóm hàng hóa và 6 nhóm dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB. Tham khảo chính sách các nước cho thấy, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB của các nước rất đa dạng. Ví dụ: Trung Quốc thu thuế TTĐB đối với 15 nhóm hàng hóa, Thái Lan thu thuế TTĐB đối với 17 nhóm hàng hóa và dịch vụ... Đáng chú ý, có 4 nhóm hàng hóa cơ bản mà pháp luật thuế TTĐB ở hầu hết các nước được quy định là đối tượng chịu thuế gồm: các sản phẩm thuốc lá; các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) và các sản phẩm nước giải khát có đường hoặc có ga; các sản phẩm dầu mỏ (xăng, dầu); ô tô. Ông Trương Bá Tuấn cho biết, xu thế chung về cải cách thuế TTĐB ở nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay là mở rộng cơ sở tính thuế nhằm hạn chế việc tiêu dùng một số loại hàng hóa có hại cho sức khỏe cộng đồng, trẻ em, môi trường hoặc nhà nước cần có sự điều tiết về tiêu dùng, bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ mới vào đối tượng chịu thuế TTĐB (như nước giải khát có đường).
Theo đại diện cơ quan soạn thảo, việc sửa Luật thuế TTĐB nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật thuế TTĐB hiện hành như: một số quy định về đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, mô tả mặt hàng tại biểu thuế chưa thực sự rõ ràng, chưa đồng bộ với pháp luật chuyên ngành dẫn đến vướng mắc trong thực tế thực hiện; thuế suất thuế TTĐB đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia, ô tô còn thấp chưa đủ tác dụng để hạn chế tiêu dùng hoặc điều tiết thu nhập của người sử dụng có thu nhập cao trong xã hội; một số mục tiêu đề ra của chính sách thuế TTĐB nêu tại Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 là nghiên cứu áp dụng phương pháp thuế hỗn hợp đối với mặt hàng có hại cho sức khỏe và môi trường chưa được thực hiện; chưa có quy định hoàn trả thuế TTĐB đối với số thuế TTĐB chưa được khấu trừ hết của một số mặt hàng cần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng sản phẩm thân thiện môi trường.
Thông tin cụ thể về sửa đổi đối tượng không chịu thuế tại dự thảo Luật, bà Lê Thùy Linh, Phó trưởng phòng Thuế Tiêu thụ đặc biệt, Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số đối tượng không chịu thuế TTĐB như: bổ sung quy định “hàng hóa đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu” thuộc đối tượng không chịu thuế TTĐB; bổ sung quy định “xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành, không tham gia giao thông và chỉ chạy trong khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học” và “xe ô tô chuyên dụng khác theo quy định của Chính phủ” để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện…
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng
Về thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng thuốc lá, đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, hiện Chính phủ nghiêng về phương án mỗi năm tăng 1.000 đồng/bao trong giai đoạn 2026 – 2029, sang năm 2030 sẽ tăng khoảng 2.000 đồng/bao. Mức tăng đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác, chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm sẽ từ 50.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2026), 60.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2027), 70.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2028), 80.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2029), 100.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2030). Theo cơ quan soạn thảo, nếu áp dụng theo lộ trình này, dự kiến tỷ lệ hút thuốc ở nam giới sẽ giảm từ 42,7% (2022) xuống còn 39,7% vào năm 2026 và đến năm 2030 giảm xuống còn 38,6%.
Đối với mặt hàng rượu, bia, Chính phủ nghiêng về phương án tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ quy định mức thuế suất là 10% do đây là mặt hàng mới bổ sung vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Liên quan thuế suất thuế TTĐB, theo đánh giá của các chuyên gia, việc tăng thuế TTĐB ngoài việc điều tiết tiêu dùng các sản phẩm có hại cho sức khoẻ, môi trường nhằm nâng cao sức khoẻ toàn dân, cải thiện năng suất lao động và phát triển bền vững còn giúp cho nguồn thu ngân sách được cải thiện đáng kể… Chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn cho rằng, để đạt mục tiêu quốc gia về giảm tỷ lệ hút thuốc, cần tăng thuế theo khuyến cáo của Bộ Y tế và WHO bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng lên thành 15.000 đồng/bao vào năm 2030.
TS. Nguyễn Huy Quang, Trưởng Ban tư vấn, phản biện và giám định xã hội (Tổng hội Y học Việt Nam) cũng đồng tình với việc cần thiết phải sửa Luật thuế TTĐB, đồng thời nhấn mạnh, thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Nếu tăng thuế để giá tăng 10% thì sẽ làm giảm khoảng 5-8% mức tiêu thụ thuốc lá và rượu bia, giảm 8%-13% mức tiêu thụ đồ uống có đường. Theo Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới thì thuế thuốc lá là giải pháp tối ưu quyết định từ 50-60% hiệu quả trong phòng chống tác hại thuốc lá. Tuy nhiên, việc đánh thuế TTĐB đối với thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường cần thiết phải tạo sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và sức khỏe của người dân, nhưng sức khỏe vẫn là vấn đề trung tâm trong chính sách phát triển nguồn nhân lực, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường. Đây là vấn đề của phát triển bền vững mà Đảng và Nhà nước ta đã có những cam kết mạnh mẽ.
Tin liên quan

Tăng thuế - biện pháp hiệu quả nhất để giảm tiêu dùng thuốc lá
14:54 | 23/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Quản lý thị trường trước áp lực lớn với thuốc lá lậu khi tăng thuế thuốc lá
08:49 | 17/02/2025 Đối thoại

Làm thế nào để nâng cấp sức khỏe và sắc đẹp trong giai đoạn bận rộn cuối năm?
09:13 | 29/11/2024 Thị trường - Doanh nghiệp

Thủ tục nhập khẩu hàng hóa vào kho ngoại quan sau đó xuất bán sang nước thứ ba
09:59 | 25/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thủ tục hải quan đối với hóa chất xuất nhập khẩu
14:27 | 23/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xử lý thuế đối với trường hợp doanh nghiệp bỏ trốn, không nộp báo cáo quyết toán
12:22 | 23/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Đề xuất hàng hóa từ 5 triệu đồng phải chuyển khoản mới được khấu trừ thuế
10:45 | 23/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hướng dẫn ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án đầu tư mới
16:40 | 22/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Quản lý nhà nước về hoạt động hóa chất thuộc trách nhiệm của Bộ Công Thương
15:50 | 22/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Điều kiện được xóa nợ thuế?
14:03 | 22/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Tiền làm thêm giờ có phải nộp thuế thu nhập cá nhân?
15:35 | 21/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thuế đối với khô dầu đậu tương dùng sản xuất thức ăn chăn nuôi
22:26 | 18/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Quá 90 ngày chưa đề nghị hoàn, Hải quan sẽ chuyển số dư tiền gửi vào ngân sách
21:53 | 17/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hoàn tiền mua tem điện tử rượu nhập khẩu
21:50 | 17/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Áp thuế CBPG tạm thời đối với một số sản phẩm thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc
15:02 | 17/04/2025 Chính sách thuế, hải quan

Gói, kiện hàng hóa xuất khẩu phải tái nhập cần thủ tục gì
11:26 | 17/04/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Hải quan kiểm soát chặt nguồn nguyên liệu đầu vào trước nguy cơ Mỹ áp thuế

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính thuế, hóa đơn sửa đổi gì

Sản phẩm Việt - Làm đúng để chinh phục thị trường

Sửa đổi 7 luật lĩnh vực tài chính, đầu tư

Chi cục Thuế Khu vực I: đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử tới hộ kinh doanh

(INFOGRAPHICS): 6 nhóm hàng xuất, nhập khẩu đạt kim ngạch 10 tỷ USD
15:45 | 24/04/2025 Xu hướng

(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật trong bức tranh thu ngân sách quý I
15:24 | 22/04/2025 Infographics

5 nhóm hàng xuất khẩu tỷ đô của ngành nông nghiệp
11:04 | 17/04/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Tổng quan bức tranh thuế thương mại điện tử quý I/2025
08:50 | 18/04/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): 3 điều kiện hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động
09:18 | 19/04/2025 Infographics

Hải quan kiểm soát chặt nguồn nguyên liệu đầu vào trước nguy cơ Mỹ áp thuế

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính thuế, hóa đơn sửa đổi gì

Sửa đổi 7 luật lĩnh vực tài chính, đầu tư

Chi cục Thuế Khu vực I: đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử tới hộ kinh doanh

Kê khai khoản chiết khấu theo sản lượng mua bán

Hải quan khu vực III thu ngân sách vượt kịch bản

(INFOGRAPHICS): 6 nhóm hàng xuất, nhập khẩu đạt kim ngạch 10 tỷ USD

Ô tô Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam

Sơn La rà soát quy hoạch vùng phát triển cây ăn quả xuất khẩu

Bắc Giang hợp tác tiêu thụ vải thiều

Một doanh nghiệp hủy đơn hàng xuất khẩu đi Hoa Kỳ trị giá gần 1 triệu USD

Hạt gạo xứ Thanh chính danh “xuất ngoại”

Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai bắt giữ vụ vận chuyển trái phép than cám

Hình ảnh 4 vụ bắt giữ vàng, ma túy do Hải quan tham gia triệt phá

Quảng Ninh: Hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm công nghệ cao, ma túy, buôn lậu

Hải quan triển khai kế hoạch kiểm soát ma túy, tiền chất năm 2025

Hiện đại hóa công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Cục Hải quan thông tin về 4 vụ bắt giữ vàng và ma túy trong tháng 4

Sản phẩm Việt - Làm đúng để chinh phục thị trường

SIC Tech Day 2025: Lan tỏa tinh thần sáng tạo và đưa công nghệ đến gần hơn với thế hệ trẻ

GLC Group - hợp tác cùng toả sáng

FAST500 năm 2025: Tôn vinh doanh nghiệp Việt trỗi dậy giữa nghịch cảnh

Hơn 10.000 nhà mua hàng, đại lý tìm nguồn cung và nhà bán lẻ tại Việt Nam
