Sửa Luật thuế TTĐB để giảm tỷ lệ tiêu thụ các mặt hàng có hại cho sức khoẻ
![]() |
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Ảnh minh hoạ: H.Anh |
Tiến kịp xu thế mở rộng cơ sở tính thuế
Theo ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Luật thuế TTĐB hiện hành có 10 nhóm hàng hóa và 6 nhóm dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB. Tham khảo chính sách các nước cho thấy, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB của các nước rất đa dạng. Ví dụ: Trung Quốc thu thuế TTĐB đối với 15 nhóm hàng hóa, Thái Lan thu thuế TTĐB đối với 17 nhóm hàng hóa và dịch vụ... Đáng chú ý, có 4 nhóm hàng hóa cơ bản mà pháp luật thuế TTĐB ở hầu hết các nước được quy định là đối tượng chịu thuế gồm: các sản phẩm thuốc lá; các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) và các sản phẩm nước giải khát có đường hoặc có ga; các sản phẩm dầu mỏ (xăng, dầu); ô tô. Ông Trương Bá Tuấn cho biết, xu thế chung về cải cách thuế TTĐB ở nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay là mở rộng cơ sở tính thuế nhằm hạn chế việc tiêu dùng một số loại hàng hóa có hại cho sức khỏe cộng đồng, trẻ em, môi trường hoặc nhà nước cần có sự điều tiết về tiêu dùng, bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ mới vào đối tượng chịu thuế TTĐB (như nước giải khát có đường).
Theo đại diện cơ quan soạn thảo, việc sửa Luật thuế TTĐB nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật thuế TTĐB hiện hành như: một số quy định về đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, mô tả mặt hàng tại biểu thuế chưa thực sự rõ ràng, chưa đồng bộ với pháp luật chuyên ngành dẫn đến vướng mắc trong thực tế thực hiện; thuế suất thuế TTĐB đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia, ô tô còn thấp chưa đủ tác dụng để hạn chế tiêu dùng hoặc điều tiết thu nhập của người sử dụng có thu nhập cao trong xã hội; một số mục tiêu đề ra của chính sách thuế TTĐB nêu tại Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 là nghiên cứu áp dụng phương pháp thuế hỗn hợp đối với mặt hàng có hại cho sức khỏe và môi trường chưa được thực hiện; chưa có quy định hoàn trả thuế TTĐB đối với số thuế TTĐB chưa được khấu trừ hết của một số mặt hàng cần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng sản phẩm thân thiện môi trường.
Thông tin cụ thể về sửa đổi đối tượng không chịu thuế tại dự thảo Luật, bà Lê Thùy Linh, Phó trưởng phòng Thuế Tiêu thụ đặc biệt, Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số đối tượng không chịu thuế TTĐB như: bổ sung quy định “hàng hóa đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu” thuộc đối tượng không chịu thuế TTĐB; bổ sung quy định “xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành, không tham gia giao thông và chỉ chạy trong khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học” và “xe ô tô chuyên dụng khác theo quy định của Chính phủ” để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện…
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng
Về thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng thuốc lá, đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, hiện Chính phủ nghiêng về phương án mỗi năm tăng 1.000 đồng/bao trong giai đoạn 2026 – 2029, sang năm 2030 sẽ tăng khoảng 2.000 đồng/bao. Mức tăng đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác, chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm sẽ từ 50.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2026), 60.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2027), 70.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2028), 80.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2029), 100.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2030). Theo cơ quan soạn thảo, nếu áp dụng theo lộ trình này, dự kiến tỷ lệ hút thuốc ở nam giới sẽ giảm từ 42,7% (2022) xuống còn 39,7% vào năm 2026 và đến năm 2030 giảm xuống còn 38,6%.
Đối với mặt hàng rượu, bia, Chính phủ nghiêng về phương án tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ quy định mức thuế suất là 10% do đây là mặt hàng mới bổ sung vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Liên quan thuế suất thuế TTĐB, theo đánh giá của các chuyên gia, việc tăng thuế TTĐB ngoài việc điều tiết tiêu dùng các sản phẩm có hại cho sức khoẻ, môi trường nhằm nâng cao sức khoẻ toàn dân, cải thiện năng suất lao động và phát triển bền vững còn giúp cho nguồn thu ngân sách được cải thiện đáng kể… Chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn cho rằng, để đạt mục tiêu quốc gia về giảm tỷ lệ hút thuốc, cần tăng thuế theo khuyến cáo của Bộ Y tế và WHO bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng lên thành 15.000 đồng/bao vào năm 2030.
TS. Nguyễn Huy Quang, Trưởng Ban tư vấn, phản biện và giám định xã hội (Tổng hội Y học Việt Nam) cũng đồng tình với việc cần thiết phải sửa Luật thuế TTĐB, đồng thời nhấn mạnh, thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Nếu tăng thuế để giá tăng 10% thì sẽ làm giảm khoảng 5-8% mức tiêu thụ thuốc lá và rượu bia, giảm 8%-13% mức tiêu thụ đồ uống có đường. Theo Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới thì thuế thuốc lá là giải pháp tối ưu quyết định từ 50-60% hiệu quả trong phòng chống tác hại thuốc lá. Tuy nhiên, việc đánh thuế TTĐB đối với thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường cần thiết phải tạo sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và sức khỏe của người dân, nhưng sức khỏe vẫn là vấn đề trung tâm trong chính sách phát triển nguồn nhân lực, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường. Đây là vấn đề của phát triển bền vững mà Đảng và Nhà nước ta đã có những cam kết mạnh mẽ.
Tin liên quan

Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường
11:23 | 06/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế
16:16 | 03/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Tăng thuế thuốc lá là lựa chọn để phát triển con người, phát triển quốc gia
15:15 | 14/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hướng dẫn mới nhất về tem điện tử thuốc lá, rượu sản xuất tiêu thụ trong nước
17:22 | 06/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với hàng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh
15:00 | 05/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hướng dẫn chính sách thuế TNDN đối với dự án đầu tư tại cụm công nghiệp
14:12 | 04/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Chính sách thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản
11:11 | 03/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Đơn giản hóa chế độ kế toán để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp
09:10 | 02/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Sửa Luật Hải quan hướng đến đột phá phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo
17:16 | 30/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xác định thẩm quyền giải hồ sơ đề nghị miễn thuế theo Hiệp định thuế Việt Nam - Singapore
16:14 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thủ tục miễn, giảm thuế cho hãng vận tải nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần
16:06 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thêm ưu tiên với doanh nghiệp công nghệ cao sẽ góp phần thu hút FDI
11:11 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hộ kinh doanh “chạy nước rút” trước thời điểm Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực
15:59 | 28/05/2025 Diễn đàn

Hạn cuối nộp giấy đề nghị gia hạn thuế và tiền thuê đất là ngày 30/5/2025
15:51 | 28/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Chính sách thuế đối với cá nhân trúng thưởng khi chơi casino
13:50 | 28/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Kê khai, thu nộp các khoản thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp
13:58 | 27/05/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Gần 2.000 vận động viên tham gia giải chạy bộ “SNP Run As One” 2025

Bị áp thuế chống bán phá giá cao, doanh nghiệp tôm phản ứng

Thu giữ 112 chiếc điện thoại vận chuyển qua Sân bay quốc tế Nội Bài

Giải mã dòng chảy hàng hóa với các đối tác trọng điểm sau 5 tháng

Chi cục Thuế khu vực XV: Triển khai hiệu quả hóa đơn điện tử với hộ kinh doanh

(INFOGRAPHICS): 5 tiêu chí xác định người nộp thuế “rủi ro cao” trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
17:01 | 06/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Từ 1/7/2025: Số định danh cá nhân sẽ thay thế mã số thuế cá nhân
09:43 | 05/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Từ 1/6/2025, trốn thuế sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử
11:01 | 03/06/2025 Infographics

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế
14:02 | 26/05/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15
16:15 | 20/05/2025 Infographics

Chi cục Thuế khu vực XV: Triển khai hiệu quả hóa đơn điện tử với hộ kinh doanh

2 giải pháp hóa đơn điện tử đối với hộ cá nhân kinh doanh

Hải quan khu vực VI quyết liệt triển khai các nhiệm vụ công tác trọng tâm

"Điểm danh" nhiều doanh nghiệp nợ thuế lớn tại Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh

Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thanh toán không minh bạch nhằm trốn thuế

Đà Nẵng thu thuế nội địa 5 tháng đạt trên 12.000 tỷ đồng

Gần 2.000 vận động viên tham gia giải chạy bộ “SNP Run As One” 2025

HTCAA phối hợp với cơ quan thuế hỗ trợ hộ kinh doanh triển khai Nghị định 70/2025/NĐ-CP

Bất động sản Hải An lên hạng: Sức hút từ quy hoạch và hạ tầng

Phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp

Hướng nghiệp sát với thực tế sẽ tạo nhiều cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp

Động lực lớn cho các nhà đầu tư nhà ở xã hội

Bị áp thuế chống bán phá giá cao, doanh nghiệp tôm phản ứng

Giải mã dòng chảy hàng hóa với các đối tác trọng điểm sau 5 tháng

Xuất khẩu Việt Nam sang Canada: Ưu đãi CPTPP bị "bỏ quên", 81% vẫn dùng MFN

Sụt đơn hàng xuất khẩu: Cảnh báo sớm cho nguy cơ bị thay thế

Lợi thế mới trên đường xuất khẩu: Không chỉ là chất lượng, mà còn là cách sản xuất

5 tháng đầu năm: Gỗ Việt khởi sắc trở lại

Vingroup - Shopee bắt tay mở rộng hạ tầng logistics thương mại điện tử

Quảng Trị: Làm chủ thương mại điện tử bằng trí tuệ nhân tạo

Bình Định số hoá 100% hộ kinh doanh, SME trước năm 2030

Thương mại điện tử Việt Nam đối mặt “cuộc đua tiêu chuẩn toàn cầu”

Yêu cầu thu hồi lô dung dịch thuốc nhỏ mắt, tai Ofleye Drops trên toàn quốc

Bài 3: Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng

Cơ chế đặc thù trong phát triển nhà ở xã hội là rất cần thiết

Giá bán bất động sản nghỉ dưỡng không có biến động

Thông tin sáp nhập tỉnh, thành tác động lên giá nhà ở

Shopee miễn phí vận chuyển toàn sàn và tăng trợ lực cho doanh nghiệp Việt

Phân khúc nhà phố thương mại đang đối mặt với thực tế khó khăn
