Sửa Luật thuế TTĐB để giảm tỷ lệ tiêu thụ các mặt hàng có hại cho sức khoẻ
![]() |
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Ảnh minh hoạ: H.Anh |
Tiến kịp xu thế mở rộng cơ sở tính thuế
Theo ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Luật thuế TTĐB hiện hành có 10 nhóm hàng hóa và 6 nhóm dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB. Tham khảo chính sách các nước cho thấy, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB của các nước rất đa dạng. Ví dụ: Trung Quốc thu thuế TTĐB đối với 15 nhóm hàng hóa, Thái Lan thu thuế TTĐB đối với 17 nhóm hàng hóa và dịch vụ... Đáng chú ý, có 4 nhóm hàng hóa cơ bản mà pháp luật thuế TTĐB ở hầu hết các nước được quy định là đối tượng chịu thuế gồm: các sản phẩm thuốc lá; các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) và các sản phẩm nước giải khát có đường hoặc có ga; các sản phẩm dầu mỏ (xăng, dầu); ô tô. Ông Trương Bá Tuấn cho biết, xu thế chung về cải cách thuế TTĐB ở nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay là mở rộng cơ sở tính thuế nhằm hạn chế việc tiêu dùng một số loại hàng hóa có hại cho sức khỏe cộng đồng, trẻ em, môi trường hoặc nhà nước cần có sự điều tiết về tiêu dùng, bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ mới vào đối tượng chịu thuế TTĐB (như nước giải khát có đường).
Theo đại diện cơ quan soạn thảo, việc sửa Luật thuế TTĐB nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật thuế TTĐB hiện hành như: một số quy định về đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, mô tả mặt hàng tại biểu thuế chưa thực sự rõ ràng, chưa đồng bộ với pháp luật chuyên ngành dẫn đến vướng mắc trong thực tế thực hiện; thuế suất thuế TTĐB đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia, ô tô còn thấp chưa đủ tác dụng để hạn chế tiêu dùng hoặc điều tiết thu nhập của người sử dụng có thu nhập cao trong xã hội; một số mục tiêu đề ra của chính sách thuế TTĐB nêu tại Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 là nghiên cứu áp dụng phương pháp thuế hỗn hợp đối với mặt hàng có hại cho sức khỏe và môi trường chưa được thực hiện; chưa có quy định hoàn trả thuế TTĐB đối với số thuế TTĐB chưa được khấu trừ hết của một số mặt hàng cần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng sản phẩm thân thiện môi trường.
Thông tin cụ thể về sửa đổi đối tượng không chịu thuế tại dự thảo Luật, bà Lê Thùy Linh, Phó trưởng phòng Thuế Tiêu thụ đặc biệt, Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số đối tượng không chịu thuế TTĐB như: bổ sung quy định “hàng hóa đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu” thuộc đối tượng không chịu thuế TTĐB; bổ sung quy định “xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành, không tham gia giao thông và chỉ chạy trong khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học” và “xe ô tô chuyên dụng khác theo quy định của Chính phủ” để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện…
Thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng
Về thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng thuốc lá, đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí cho biết, hiện Chính phủ nghiêng về phương án mỗi năm tăng 1.000 đồng/bao trong giai đoạn 2026 – 2029, sang năm 2030 sẽ tăng khoảng 2.000 đồng/bao. Mức tăng đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác, chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm sẽ từ 50.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2026), 60.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2027), 70.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2028), 80.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2029), 100.000 đồng/100g hoặc 100ml (từ năm 2030). Theo cơ quan soạn thảo, nếu áp dụng theo lộ trình này, dự kiến tỷ lệ hút thuốc ở nam giới sẽ giảm từ 42,7% (2022) xuống còn 39,7% vào năm 2026 và đến năm 2030 giảm xuống còn 38,6%.
Đối với mặt hàng rượu, bia, Chính phủ nghiêng về phương án tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ quy định mức thuế suất là 10% do đây là mặt hàng mới bổ sung vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Liên quan thuế suất thuế TTĐB, theo đánh giá của các chuyên gia, việc tăng thuế TTĐB ngoài việc điều tiết tiêu dùng các sản phẩm có hại cho sức khoẻ, môi trường nhằm nâng cao sức khoẻ toàn dân, cải thiện năng suất lao động và phát triển bền vững còn giúp cho nguồn thu ngân sách được cải thiện đáng kể… Chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn cho rằng, để đạt mục tiêu quốc gia về giảm tỷ lệ hút thuốc, cần tăng thuế theo khuyến cáo của Bộ Y tế và WHO bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng lên thành 15.000 đồng/bao vào năm 2030.
TS. Nguyễn Huy Quang, Trưởng Ban tư vấn, phản biện và giám định xã hội (Tổng hội Y học Việt Nam) cũng đồng tình với việc cần thiết phải sửa Luật thuế TTĐB, đồng thời nhấn mạnh, thuế là giải pháp quan trọng để điều chỉnh hành vi tiêu dùng đối với các mặt hàng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường gây hại đến sức khỏe. Nếu tăng thuế để giá tăng 10% thì sẽ làm giảm khoảng 5-8% mức tiêu thụ thuốc lá và rượu bia, giảm 8%-13% mức tiêu thụ đồ uống có đường. Theo Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới thì thuế thuốc lá là giải pháp tối ưu quyết định từ 50-60% hiệu quả trong phòng chống tác hại thuốc lá. Tuy nhiên, việc đánh thuế TTĐB đối với thuốc lá, rượu bia và đồ uống có đường cần thiết phải tạo sự cân bằng giữa lợi ích kinh tế và sức khỏe của người dân, nhưng sức khỏe vẫn là vấn đề trung tâm trong chính sách phát triển nguồn nhân lực, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường. Đây là vấn đề của phát triển bền vững mà Đảng và Nhà nước ta đã có những cam kết mạnh mẽ.
Tin liên quan

Tăng thuế thuốc lá không phải là sự lựa chọn mà là đòi hỏi cấp thiết
10:36 | 12/06/2025 Đối thoại

Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường
11:23 | 06/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế
16:16 | 03/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thu thuế tự động hàng nhập khẩu giá trị thấp: Triệt tiêu hàng giá rẻ bất thường
19:00 | 22/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Làm rõ nghĩa vụ thuế nhà thầu đối với khoản chi trả bản quyền phần mềm
10:48 | 22/07/2025 Đối thoại

Bài 2: Thêm nhiều khoản miễn thuế, mở rộng diện thu nhập chịu thuế TNCN
10:43 | 22/07/2025 Đối thoại

Nâng mức giảm trừ gia cảnh là cần thiết và đúng thời điểm
09:32 | 22/07/2025 Diễn đàn

Xử lý vướng mắc về C/O khi thực hiện Hiệp định thương mại tự do Việt Nam và Israel
12:21 | 21/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Bài 1: Cải cách toàn diện thuế TNCN: Đảm bảo công bằng, bao quát đầy đủ nguồn thu
09:04 | 21/07/2025 Diễn đàn

Thủ tục tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công trong lĩnh vực hải quan
08:38 | 21/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hoàn thiện khung pháp lý quản lý thuế trong chuyển đổi số và kinh tế số
08:00 | 21/07/2025 Diễn đàn

Bài 2: Những khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai sắp xếp bộ máy ngành Thuế
08:00 | 21/07/2025 Diễn đàn

Thủ tục thuế đối với tổ chức, cơ quan nhà nước sắp xếp theo chính quyền 2 cấp
15:16 | 20/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Đề xuất quyền được ưu tiên thực hiện thủ tục hành chính đối với người nộp thuế tuân thủ tốt
12:58 | 18/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Bài 1: Đổi mới sắp xếp bộ máy ngành Thuế: Những chuyển đổi chiến lược và kết quả đạt được
10:04 | 18/07/2025 Diễn đàn

Thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng hóa chất cơ bản, sản phẩm hóa chất
08:40 | 18/07/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Thuế Hải Phòng nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hải quan khu vực III cải cách giảm thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Thu thuế tự động hàng nhập khẩu giá trị thấp: Triệt tiêu hàng giá rẻ bất thường

Lãi suất cho vay tiếp tục giảm, vốn vào sản xuất tăng

Doanh nghiệp có tâm lý dè dặt khi xuất khẩu sang Mỹ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ
15:00 | 22/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII
09:17 | 22/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng
10:43 | 21/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Thông tin nhân sự lãnh đạo và trưởng các đơn vị thuộc Cục Thuế
16:19 | 16/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Ông Nguyễn Văn Hoàn làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VI
07:00 | 18/07/2025 Infographics

Thuế Hải Phòng nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hải quan khu vực III cải cách giảm thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Thu thuế tự động hàng nhập khẩu giá trị thấp: Triệt tiêu hàng giá rẻ bất thường

Hải quan Phú Yên về đích thu ngân sách sớm

Hải quan Trảng Bàng: Bứt phá trong nửa đầu năm 2025

Hải quan La Lay đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy xuất nhập khẩu

Lãi suất cho vay tiếp tục giảm, vốn vào sản xuất tăng

Quản trị rủi ro giữ vai trò then chốt tại các công ty chứng khoán

Viettel chủ động ứng trực, bảo đảm thông tin thông suốt khi bão đổ bộ

Doanh nghiệp ngành xây dựng vượt kế hoạch lợi nhuận

Xuất khẩu cà phê qua sàn thương mại điện tử: Hướng đi mới cho nông sản Việt

Đột phá 6 HMO: Bước tiến dinh dưỡng của Vinamilk tại Diễn đàn dinh dưỡng lớn nhất châu Á

Doanh nghiệp có tâm lý dè dặt khi xuất khẩu sang Mỹ

Xuất khẩu rau quả bật tăng mạnh mẽ

Gạo Việt Nam nâng tầm giá trị từ "ngọc thô" đến "ngọc quý"

Chuyển đổi số và phát triển xanh ngành logistics

Xuất khẩu cá tra vượt 1 tỷ USD

Giá điều xuất khẩu bật tăng gần 24%

Doanh nghiệp nhỏ học cách “vượt bão” trên sàn thương mại điện tử

Ngăn hành vi đầu cơ, găm hàng trong và sau mùa mưa bão

Thương mại điện tử xuyên biên giới: Chìa khóa giúp doanh nghiệp Việt bứt phá

Bắc Ninh chuyển đổi số, đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử

Rò rỉ dữ liệu cá nhân và trách nhiệm của nền tảng, sàn thương mại điện tử

Đề xuất hỗ trợ 3.300 xã phường bán nông sản qua kênh trực tuyến

Phát hiện một cơ sở kinh doanh hàng trăm loại sản phẩm không rõ nguồn gốc tại Hà Nội

Ngày 24/7/2025 sẽ diễn ra Tọa đàm trực tuyến “Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế - Giải pháp và lộ trình cho doanh nghiệp Việt”

Đình chỉ lưu hành, thu hồi và tiêu hủy 13 sản phẩm mỹ phẩm mang nhãn hiệu Image Skincare

Bài 2: Niềm tin được củng cố, loạt dự án đổ bộ giải "cơn khát" nguồn cung

Đã hoàn thành 35.631 căn nhà ở xã hội trong nửa đầu năm
