Ranh giới cần linh hoạt

Cán bộ Chi cục Hải quan Cao Bằng kiểm tra hàng hóa nhập khẩu

Địa bàn hoạt động hải quan liên quan chặt chẽ với đối tượng kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan; với công tác phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và các hành vi khác vi phạm pháp luật hải quan. Vì vậy, cần điều chỉnh, bổ sung để đáp ứng yêu cầu của tiến trình hiện đại hóa hải quan, nâng cao vị thế cũng như hiệu quả công tác quản lí Nhà nước trong lĩnh vực hải quan, nhất là với nhiệm vụ, chức năng mới trong phòng ngừa, đấu tranh chống xâm phạm sở hữu trí tuệ (SHTT), hàng giả, các hoạt động rửa tiền, khủng bố…

Theo Cục Hải quan Hải Phòng, cần nghiên cứu bổ sung Luật Hải quan nội dung sau: “Trong quá trình phòng, chống vi phạm pháp luật hải quan, lực lượng Hải quan được tiến hành các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, truy đuổi, bắt giữ các vụ vi phạm pháp luật hải quan, thực hiện các biện pháp theo qui định của Luật Tố tụng hình sự và thủ tục cưỡng chế thi hành quyết định hành chính theo thẩm quyền tại những địa điểm, khu vực trong nội địa, nơi phát hiện có dấu hiệu vụ án buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, XNK hàng giả, hàng vi phạm SHTT và với những đối tượng bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về thuế về hải quan”.

Tại Nghị định 107/2002/NĐ-CP cũng qui định rõ về phạm vi địa bàn hoạt động hải quan là khu vực có ranh giới xác định. Tuy nhiên, sau 8 năm thực hiện, Cục Hải quan Hải Phòng cho rằng, có những địa bàn cụ thể thì lại qui định chung chung; tại cửa khẩu đường bộ thì qui định khoảng cách lại quá cứng nhắc. Qui định như vậy sẽ hạn chế hoạt động hải quan trong đấu tranh chống buôn lậu, truy đuổi và bắt giữ hàng hóa phạm pháp.

Do vậy, theo Cục Hải quan Hải Phòng, với việc kiến nghị bổ sung nội dung nêu trên vào Luật Hải quan sửa đổi thì Nghị định số 107/2002/NĐ-CP cũng cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với Luật và nghiên cứu chuyển việc qui định ranh giới xác định thành ranh giới linh hoạt với phạm vi vào sâu nội địa hơn. Cục Hải quan Hải Phòng đề nghị sửa Điều 7 mục 1: “Khu vực ngăn cách tính từ đường ranh giới phía ngoài của vùng nước cảng có hàng hóa ra vào càng phải chịu sự giám sát, kiểm tra, kiểm soát của cơ quan Hải quan đến ranh giới các cổng cảng. Cụ thể gồm kho bãi, cầu cảng, nhà xưởng, khu hành chính và dịch vụ hàng hải, vùng nước trước cầu cảng, vùng neo đậu, chuyển tải, vùng tránh bão, vùng nước của nhiều cảng gần kề nhau và luồng tàu XNC đi qua”.

Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, phạm vi địa bàn hoạt động của Hải quan Đồng Nai chủ yếu tập trung vào các khu công nghiệp, khu chế xuất, kho ngoại quan; các địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu, địa điểm thông quan nội địa (ICD); các khu vực kho bãi, nhà xưởng thuộc trụ sở DN; các khu vực cảng sông, cảng biển quốc tế và vùng nước nơi phương tiện vận tải ra vào neo đậu, bốc dỡ hàng hóa XK, NK, chuyển tải, chuyển cảng xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh…

Trong khi đó, thực tế hoạt động của lực lượng kiểm soát Hải quan Đồng Nai chủ yếu tập trung tuần tra, kiểm soát, và bắt giữ các vụ việc vận chuyển trái phép hàng hóa có nguồn gốc NK miễn thuế đem tiêu thụ nội địa hoặc hàng hóa không có hóa đơn chứng từ hợp pháp trong quá trình vận chuyển trên đường. Các hoạt động này thường diễn ra trên các tuyến đường giao thông nằm ngoài địa bàn hoạt động hải quan theo qui định hiện nay. Do đó, trong quá trình tổ chức kiểm tra, bắt giữ các vụ vi phạm nêu trên, lực lượng kiểm soát hải quan đều cần đến sự trợ giúp của lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát kinh tế hoặc Công an khu công nghiệp… việc phối hợp này nhiều khi mất thời gian và không kịp thời.

Trên cơ sở đó, theo Cục Hải quan Đồng Nai, cần sửa đổi, bổ sung qui định về địa bàn hoạt động hải quan “Địa bàn hoạt động hải quan bao gồm các khu vực thuộc lãnh thổ hải quan được qui định tại khoản 18 Điều 4 Luật Hải quan sửa đổi bổ sung. Chính phủ quy định cụ thể phạm vi địa bàn hoạt động hải quan”.

Ngoài ra, theo các Cục Hải quan Quảng Nam, Cao Bằng cần có qui định việc bổ sung kịp thời phạm vi địa bàn hoạt động hải quan mới phát sinh; cửa khẩu biên giới đường bộ; lối mở; các điểm thông quan hàng hóa thuộc địa bàn quản lí của hải quan vào Phụ lục Nghị định của Chính phủ vì hiện nay có một số cửa khẩu đã thành lập nhưng không có trong Phụ lục của Nghị định 107/2002/NĐ-CP (ví dụ như cửa khẩu chính Nam Giang (Quảng Nam) được thành lập từ năm 2006; lối mở Nà Lạn thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng; đề nghị thành lập cửa khẩu Cần Yên (Cao Bằng).

Huệ Minh