Để xuất khẩu an toàn dưới tác động xung đột Nga- Ukraine
![]() |
Công chức Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất làm thủ tục cho hàng xuất nhập khẩu. Ảnh: T.H |
Gián đoạn xuất khẩu
Tại Hội thảo "Giải pháp thích ứng an toàn cho hoạt động XNK trong bối cảnh khủng hoảng Nga- Ucraine" do Trung tâm Trọng tài quốc tế tổ chức vào cuối tuần qua, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam nhận định, xung đột giữa Nga và Ukraine được xem là một trong những điểm nóng của toàn cầu, gây ảnh hưởng trực tiếp nền kinh tế của nhiều quốc gia. Cuộc chiến dẫn đến các lệnh cấm vận trừng phạt nên việc giao nhận hàng hóa bị trì hoãn, đứt đoạn, chi phí vận chuyển tăng, trở ngại trong thanh toán.
Chỉ rõ hơn về những khó khăn của doanh nghiệp, ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết: doanh nghiệp gặp khó khi vận chuyển hàng từ Việt Nam sang Nga. Nhiều cảng ngừng hoạt động, không xếp dỡ hàng hóa. Giai đoạn đầu căng thẳng Nga - Ukraine, nhiều lô hàng bị kẹt tại cảng, việc giải quyết thanh toán cho các đơn hàng này rất gian nan. Hàng hóa của doanh nghiệp Việt sang Nga phải chuyển hướng sang một số cảng khác hoặc buộc phải quay về. "Vận chuyển bế tắc, đối tác đề nghị chuyển sang cảng khác như Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, sau đó họ tìm cách đưa về Nga nhưng rất rủi ro", ông Hòe cho rằng khó khăn còn lan sang các thị trường xuất khẩu lân cận của Việt Nam.
Theo Tổng cục Thống kê, trong những tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Nga và Ukraine giảm sâu. Trong tháng 2, xuất khẩu chỉ đạt hơn 180 triệu USD, giảm 44,46% so với tháng 1; với Ukraine, xuất khẩu của Việt Nam sang nước này đạt gần 13 triệu USD, giảm 60,3% so với tháng trước đó. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp không chịu tác động trực tiếp của cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine, nhưng hệ lụy gián tiếp mà xung đột giữa 2 quốc gia này mang lại rất lớn, ảnh hưởng đến hoạt động của hàng loạt hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp.
Theo TS. Vũ Tiến Lộc, doanh nghiệp phải có chiến lược dài hạn để ứng phó với bối cảnh biến động của thị trường. Cùng với đó cần được trang bị và được hướng dẫn các giải pháp về quản trị rủi ro, giảm thiểu thiệt hại, xử lý tranh chấp để bình tĩnh hơn, có khả năng chống chịu cao hơn và phục hồi hoạt động kinh doanh một cách nhanh chóng giai đoạn tới.
Doanh nghiệp thay đổi để ứng phó
Theo các chuyên gia, xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn tiếp diễn, doanh nghiệp Việt Nam cần thay đổi giải pháp để ứng phó, tránh rủi ro. Ông Trương Đình Hòe đưa ra một số khuyến nghị đối với doanh nghiệp. Cụ thể, với các đơn hàng đã giao, cần tiến hành những biện pháp thanh toán nhanh thông qua các kênh từ ngân hàng nước ngoài, ngân hàng tư nhân...; với đơn hàng đang trên đường giao hoặc có kế hoạch giao, nên kéo hàng về, hoãn hoặc hủy đơn hàng; các đơn hàng vẫn được giao theo yêu cầu khách hàng, nên thống nhất lại khâu thanh toán, thay đổi cảng và khách hàng chịu chi phí phát sinh; đồng thời tăng cường cập nhật thông tin từ các đối tác Nga, Ukraine để kịp thời giải quyết phát sinh.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng lưu ý giải pháp cho những tác động gián tiếp, như tìm kiếm cơ hội gia tăng thị phần cá tra tại các quốc gia châu Âu; xây dựng các chương trình xúc tiến thương mại để có thể mở rộng xuất khẩu sang các thị trường trước đây tiêu thụ gián tiếp nhiều thủy sản của Nga; vận dụng lợi thế của hiệp định trong Liên minh kinh tế Á - Âu cũng như các hiệp định khác để tăng xuất khẩu vào các thị trường lân cận…
Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM cho rằng, với tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine, các doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường và nguồn cung, đồng tiền thanh toán; rà soát lại các hợp đồng và hồ sơ pháp lý; chủ động đàm phán để hạn chế rủi ro trong thanh toán khi ký kết và thực hiện hợp đồng; tìm hiểu kỹ về cấm vận của các nước với Nga. Đặc biệt, doanh nghiệp cần tranh thủ cơ hội, nghiên cứu các dòng hàng được hưởng ưu đãi của các Hiệp định thương mại tự do để tận dụng, mở rộng thị trường.
Một trong những khâu vướng mắc lớn đối với các doanh nghiệp hiện nay là thanh toán quốc tế. Lưu ý doanh nghiệp vấn đề này, TS. Lê Hoàng Anh, Trường Đại học Ngân hàng TPHCM cho rằng, hiện nay nhiều doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam chọn thanh toán qua hệ thống thanh toán trung gian ở Trung Quốc, từ đó họ thanh toán cho đối tác tại Nga. Ngoài ra, doanh nghiệp chọn kênh khác đó là thanh toán qua kiều hối. Vấn đề quan trọng nhất với doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay là thanh toán phải an toàn.
Đưa ra khuyến nghị về tính an toàn của các kênh thanh toán mới này, PGS-TS Võ Trí Hảo, Hiệu trưởng Trường Đại học Gia Định kiêm trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế chia sẻ, thông thường trong các hợp đồng xuất nhập khẩu, ngoài thông tin về doanh nghiệp, số địa chỉ liên lạc, sẽ kèm thêm số tài khoản ngân hàng, mã số kênh thanh toán SWIFT và các thông tin này được hai bên đồng ý. Trong trường hợp hai bên muốn thay đổi thì phải ký phụ lục văn bản, chứ không phải đơn phương thay đổi, thỏa thuận miệng, nhắn email hoặc gọi điện thoại là xong.
Bên cạnh đó, PGS-TS Võ Trí Hảo cũng cảnh báo, pháp luật Việt Nam quy định về thanh toán ngoại hối rất chặt chẽ. Việc chuyển kênh thanh toán mới nên thận trọng, vì không khéo sẽ vi phạm quy định thanh toán ngoại hối, rơi vào vòng giám sát nghi ngờ rửa tiền hoặc tài trợ khủng bố. Các quốc gia khác khi bị đóng SWIFT, họ có thể chọn thanh toán bằng tiền kỹ thuật số, nhưng ở Việt Nam, việc thanh toán này không được chấp nhận. Song song đó, một số kênh thanh toán từ các nước khác cũng nên cân nhắc, vì không loại trừ khả năng người sử dụng sẽ bị giám sát, kiểm soát, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế và chính trị.
Tin liên quan

Xuất khẩu tại Nghệ An tăng trưởng tích cực nửa đầu năm
16:29 | 02/07/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu

Kịch bản nào cho xuất khẩu thủy sản nửa cuối năm?
20:49 | 02/07/2025 Xu hướng

Mỗi ngày người Việt chi hơn 1.000 tỷ đồng mua sắm online
16:39 | 30/06/2025 Thương mại điện tử

Chú trọng nâng cao năng lực chế biến sâu và bảo quản nông sản sau thu hoạch
21:00 | 02/07/2025 Xu hướng

Khởi công 2 công trình thuộc Đề án thí điểm xây dựng Cửa khẩu thông minh
14:33 | 01/07/2025 Xu hướng

“Cửa sáng” cho nông sản Việt vào Nhật
13:49 | 30/06/2025 Xu hướng

Thông tư 40 mở đường tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp xuất khẩu
13:40 | 30/06/2025 Cần biết

Giá mủ lập đỉnh: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt
12:30 | 28/06/2025 Xu hướng

Tìm giải pháp logistics tối ưu thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa bền vững
10:22 | 28/06/2025 Xu hướng

Doanh nghiệp xuất khẩu vay vốn tăng hơn 50%
15:49 | 27/06/2025 Cần biết

Nam Á – thị trường xuất khẩu giàu tiềm năng cho doanh nghiệp Việt
20:52 | 26/06/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu

Chưa hết nửa năm, nhập khẩu gần 100.000 ô tô
14:47 | 26/06/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu

Cơ hội bứt phá của cá tra Việt khi Hoa Kỳ áp mức thuế 0%
14:13 | 26/06/2025 Xu hướng

Bình Dương thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp thế hệ mới
17:32 | 25/06/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu

Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng thế nào để xuất khẩu bền vững vào Nhật Bản?
11:54 | 25/06/2025 Xu hướng

Đến năm 2030, Nghệ An sẽ có 9 khu bến cảng
09:27 | 25/06/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Ngành sản xuất Việt vẫn loay hoay với bài toán giữ đà hay gãy đà?

Doanh nghiệp lao đao, người dân mất niềm tin vì hàng giả

Hải quan Cẩm Phả tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp

Công chức thuế cần chủ động đồng hành, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp bằng tinh thần cầu thị

Hải Phòng sau sáp nhập: Cơ hội mới cho thị trường bất động sản bứt tốc

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025
15:14 | 01/07/2025 Infographics

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp
15:54 | 30/06/2025 Diễn đàn

(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân
08:59 | 30/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức
09:00 | 29/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025
09:17 | 27/06/2025 Infographics

Hải quan Cẩm Phả tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp

Công chức thuế cần chủ động đồng hành, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp bằng tinh thần cầu thị

Hải quan khu vực III tập huấn hướng dẫn sử dụng hệ thống Ecus6

6 tháng đầu năm, Hải quan thu ngân sách đạt 222.749 tỷ đồng

Những thay đổi quan trọng về cơ cấu và nhiệm vụ của cơ quan thuế cấp tỉnh, thành phố
Cải cách quản lý thuế hộ kinh doanh: Phân loại theo doanh thu, tăng ngưỡng chịu thuế

Hải Phòng sau sáp nhập: Cơ hội mới cho thị trường bất động sản bứt tốc

Cơ hội để ngành điện tử Việt Nam tái cấu trúc

Doveco: Tiên phong sản xuất xanh, khai mở tầm nhìn bền vững cho nông sản Việt

Viettel khởi công biểu tượng công nghệ mới bên sông Hàn

Batdongsan.com.vn được vinh danh là nền tảng công nghệ bất động sản số 1 Việt Nam

Hai nhà máy AI của FPT lọt TOP 500 siêu máy tính mạnh nhất thế giới

Quy định giao dịch điện tử đối với hàng XNK và phương tiện XNC, quá cảnh

Mở rộng diện ưu đãi thuế nhập khẩu để thúc đẩy doanh nghiệp phát triển khoa học công nghệ

Những điểm mới cần lưu ý khi triển khai thực hiện quy định về xử lý vi phạm hành chính

Hoá đơn trên 5 triệu đồng phải thanh toán không dùng tiền mặt mới được khấu trừ thuế

Bài 4: Thẩm quyền phê duyệt hồ sơ APA: Bước tiến cải cách, kỳ vọng rút ngắn thời gian và tăng tính chủ động cho doanh nghiệp

Máy móc, thiết bị của DN chế xuất không lưu giữ tại kho thuê ngoài

Thu hồi 2 loại kem đánh răng Aquafresh của Nhật

Bài 6: Kiểm soát giao dịch bằng công nghệ để phát hiện hàng giả trên sàn thương mại điện tử

8 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ của 4 công ty bị thu hồi

Sơn La tăng tốc, đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử

HanoiPrintPack 2025 quy tụ hơn 150 gian hàng

Hàng loạt thủ tục thương mại điện tử được giao về địa phương giải quyết

Thêm một loại hình mới giúp giảm áp lực giá bất động sản vùng đô thị

Các đại dự án bất động sản: Cú hích mới cho thị trường phát triển

C.P. Việt Nam không vi phạm quy định về an toàn thực phẩm khi cung cấp thịt heo, thịt gà

Chủ động ứng phó khi thị trường xăng dầu biến động

Sản phẩm kem massage của Hàn Quốc bị đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc
