Facebook Twitter youtube Tiktok

Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh

Hệ thống pháp luật hiện hành như Nghị định số 52/2013/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP đang dần bộc lộ hạn chế, nhất là với hình thức bán hàng qua các nền tảng, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, livestream hay giao dịch xuyên biên giới. Để giải quyết tận gốc vấn nạn hàng giả, hàng nhái, nhiều chuyên gia cho rằng cần có một đạo luật riêng về thương mại điện tử.
Bài 3: Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng Bài 2: Bị tố “tiếp tay” cho hàng giả, hàng nhái, Shopee và TikTok lên tiếng Bài 1: Mua "hàng hiệu" dễ như mua rau trên sàn thương mại điện tử
Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh
Khung pháp lý mạnh là nền tảng bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử.

Nỗ lực ngăn chặn chưa đủ mạnh

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang phát triển nhanh chóng, nhưng cũng trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả, hàng nhái. Tình trạng này gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi người tiêu dùng, uy tín thương hiệu và đòi hỏi hệ thống pháp luật được hoàn thiện để kiểm soát hiệu quả.

Nhiều đối tượng đã lợi dụng môi trường TMĐT để kinh doanh không lành mạnh, buôn bán hàng giả, hàng cấm. Các mặt hàng bị làm giả đa dạng, từ đồng hồ, túi xách hàng hiệu như: Rolex, Gucci, Louis Vuitton, Adidas... đến mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, đồ điện tử, sách vở, đồ gia dụng.

Thậm chí, các sản phẩm thương hiệu Việt như: gạo ST25 “Gạo Ông Cua”, hay bút bi Thiên Long cũng bị làm nhái và bán tràn lan trên các sàn TMĐT.

Người bán sử dụng nhiều chiêu thức để qua mặt người tiêu dùng và cơ quan chức năng, như: giấu tên thương hiệu, dùng từ viết tắt (ví dụ “LV” thay cho Louis Vuitton), sử dụng hình ảnh hàng thật để quảng cáo, nhưng giao hàng giả. Họ còn tạo gian hàng ảo, đánh giá ảo nhằm tăng độ tin cậy. Nhiều sản phẩm giả có hình thức y hệt hàng thật khiến người tiêu dùng, thậm chí cả nhà sản xuất, rất khó phân biệt nếu không có thiết bị soi chiếu chuyên dụng.

Hậu quả của tình trạng này không chỉ là người tiêu dùng bị thiệt hại mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh nghiệp chân chính. Hàng giả giá rẻ khiến hàng thật ế ẩm, doanh thu sụt giảm, một số doanh nghiệp rơi vào nguy cơ phá sản.

Theo thống kê của lực lượng quản lý thị trường, năm 2024, đã có hơn 3.400 vụ việc được kiểm tra và xử lý, trong đó có 1.256 vụ liên quan đến hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Số tiền xử phạt vi phạm hành chính khoảng 1,9 triệu USD, trị giá hàng hóa tịch thu gần 2 triệu USD.

Tuy nhiên, công tác kiểm soát vẫn gặp nhiều khó khăn do quy mô và tốc độ thay đổi nhanh của TMĐT. Ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Hiệp hội TMĐT Việt Nam, cho biết: “Ngay cả người bán đôi khi cũng không biết mình đang bán hàng giả, khiến việc kiểm soát càng phức tạp”.

Luật sư Bùi Văn Thành, Trưởng Văn phòng Luật sư Mặt Trời Mới, Phó Chủ tịch Thường trực Liên Chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam cho rằng, một trong những thách thức lớn hiện nay là sự thiếu quy định cụ thể cho các sản phẩm mới xuất hiện liên tục trên sàn.

Ngoài ra, giấy tờ chứng minh nguồn gốc, chất lượng hàng hóa thường thiếu hoặc bị làm giả. Phản hồi từ người tiêu dùng cũng có thể bị giả mạo, trong khi sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa đồng bộ…

Hướng đến Luật Thương mại điện tử chuyên ngành

Trước thực trạng hàng giả lan tràn, luật sư Bùi Văn Thành phân tích rằng, các sàn TMĐT có thể phải chịu nhiều trách nhiệm pháp lý. Điều này bao gồm xử phạt hành chính, thậm chí hình sự nếu “bắt tay” hoặc biết mà vẫn để hàng giả xuất hiện. Họ cũng có thể phải bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc bị đình chỉ hoạt động nếu vi phạm nghiêm trọng.

Theo ông Thành, các nền tảng TMĐT cần tăng cường kiểm soát gian hàng, xác minh người bán và tích cực hợp tác với cơ quan chức năng. Ông đề xuất, sàn nên có chính sách thưởng cho người tiêu dùng cung cấp thông tin gian lận, đồng thời cải thiện cơ chế giải quyết khiếu nại nhanh chóng và công bằng.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, đưa ra nhiều giải pháp như: kiểm tra định kỳ, yêu cầu người bán cung cấp giấy tờ nguồn gốc, áp dụng công nghệ như: AI, Blockchain để truy xuất sản phẩm. Ông cũng nhấn mạnh việc xử lý nghiêm các hành vi bán hàng giả và nâng cao nhận thức của cả người bán lẫn người tiêu dùng.

Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh

"Dù Luật Giao dịch điện tử 2023 đã đặt nền móng quan trọng, nhưng thực tế triển khai vẫn còn nhiều vướng mắc, nhất là trong việc chứng thực, xác minh danh tính các bên và lưu trữ dữ liệu giao dịch..."

Luật sư Bùi Văn Thành

Hiệp hội chống hàng giả Cooperatieve Vereniging SNB - React U.A (REACT) Việt Nam mới đây cũng đề xuất tăng cường hợp tác giữa các thương hiệu, cơ quan chức năng và sàn TMĐT, xây dựng kênh cảnh báo từ phản hồi của người tiêu dùng. Tổ chức này đã phối hợp với Cục Quản lý thị trường từ năm 2015 để hỗ trợ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Về góc độ luật pháp, luật sư Bùi Văn Thành cho rằng, hệ thống pháp luật hiện hành, như: Nghị định số 52/2013/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP, đang dần bộc lộ hạn chế, nhất là với hình thức bán hàng qua mạng xã hội, livestream hay giao dịch xuyên biên giới.

Ông Thành cũng nhấn mạnh, khoảng trống pháp lý liên quan đến hợp đồng điện tử. Dù Luật Giao dịch điện tử 2023 đã đặt nền móng quan trọng, nhưng thực tế triển khai vẫn còn nhiều vướng mắc, nhất là trong việc chứng thực, xác minh danh tính các bên và lưu trữ dữ liệu giao dịch...

Để giải quyết tận gốc, nhiều chuyên gia cho rằng, cần có một đạo luật riêng về TMĐT. Hiện Bộ Công Thương đang xây dựng Dự thảo Luật TMĐT, với mục tiêu làm rõ các khái niệm nền tảng, như: “nền tảng số TMĐT”, “trung gian TMĐT”, “tiếp thị liên kết” và quy định rõ trách nhiệm của các bên.

Dự thảo cũng yêu cầu định danh người bán, minh bạch hóa giao dịch, và quy định trách nhiệm liên đới nếu sàn không phát hiện hoặc xử lý vi phạm. Các bên hỗ trợ như logistics, thanh toán hay tiếp thị sẽ phải tích cực hơn trong việc ngăn chặn hàng giả.

Dự thảo Luật cũng cập nhật nội dung về hợp đồng điện tử phù hợp với Luật Giao dịch điện tử năm 2023. Đồng thời đặt ra tiêu chí phát triển TMĐT xanh, nhấn mạnh trách nhiệm môi trường và quản lý rác thải.

Trong bối cảnh TMĐT phát triển mạnh, việc thiết lập một khung pháp lý vững chắc, linh hoạt và đủ mạnh để ngăn chặn vi phạm là yêu cầu cấp thiết. Đây là nền tảng để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và giữ vững niềm tin vào thương mại số trong tương lai.

PHƯƠNG ANH - HOA BÙI

Tin liên quan

TP Hồ Chí Minh hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ lên sàn thương mại điện tử

TP Hồ Chí Minh hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ lên sàn thương mại điện tử

UBND TP Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch phát triển thương mại điện tử (TMĐT) năm 2025, tập trung hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận các nền tảng như Shopee, Lazada, TikTok Shop, đồng thời siết quản lý thuế, minh bạch hóa thị trường và bảo vệ người tiêu dùng.
Siết chặt điều kiện vận hành nền tảng thương mại điện tử

Siết chặt điều kiện vận hành nền tảng thương mại điện tử

Một trong những điểm nổi bật của Dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) vừa được Bộ Công Thương lấy ý kiến rộng rãi là quy định cấm các sàn TMĐT sử dụng thuật toán ưu tiên hiển thị sản phẩm, nếu không công khai rõ ràng tiêu chí sắp xếp.
Dữ liệu livestream bán hàng trên nền tảng số bắt buộc phải lưu trữ 3 năm

Dữ liệu livestream bán hàng trên nền tảng số bắt buộc phải lưu trữ 3 năm

Đây là một trong những nội dung quan trọng tại dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) đang được Bộ Công Thương lấy ý kiến rộng rãi. Quy định này được xem là động thái theo kịp tốc độ phát triển và tính chất phức tạp của hình thức kinh doanh này.
Sản phẩm miền Trung vươn xa cùng thương mại điện tử

Sản phẩm miền Trung vươn xa cùng thương mại điện tử

Ngày 26/6/2025, tại TP. Nha Trang, Bộ Công Thương phối hợp với UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị thúc đẩy liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử (TMĐT): Miền Trung vươn xa cùng TMĐT.
Tạo môi trường thương mại điện tử công bằng, minh bạch từ tuân thủ pháp luật

Tạo môi trường thương mại điện tử công bằng, minh bạch từ tuân thủ pháp luật

Ngày 25/6, Trung tâm Phát triển Thương mại Điện tử và Công nghệ số (Bộ Công Thương) và TikTok Shop chính thức khởi động Chương trình đào tạo về pháp lý trong thương mại điện tử (TMĐT) với tên gọi “Kinh doanh dài lâu - Bắt đầu từ luật”.
Muốn đi xa trên sàn số phải đi đúng luật

Muốn đi xa trên sàn số phải đi đúng luật

“Pháp lý là khung xương sống của kinh tế số. Một cộng đồng thương mại điện tử (TMĐT) mạnh mẽ và bền vững không thể thiếu nền móng pháp luật vững chắc”, ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT và Công nghệ số (eComDX) nhấn mạnh tại sự kiện chuyên đề “Kinh doanh dài lâu - Bắt đầu từ luật” tổ chức chiều 25/6, tại Hà Nội.
Bình Định: Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số hoạt động kinh doanh và xuất nhập khẩu

Bình Định: Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số hoạt động kinh doanh và xuất nhập khẩu

Ngày 24/6, tại TP Quy Nhơn, Sở Công Thương tỉnh Bình Định tổ chức lớp tập huấn “Ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT) và chuyển đổi số trong hoạt động kinh doanh và xuất nhập khẩu”.
Hồ sơ, thủ tục nộp thuế với cá nhân kinh doanh qua nền tảng TMĐT không có chức năng thanh toán

Hồ sơ, thủ tục nộp thuế với cá nhân kinh doanh qua nền tảng TMĐT không có chức năng thanh toán

Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, việc quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên các nền tảng trực tuyến ngày càng được chú trọng. Để đảm bảo nghĩa vụ thuế, Chính phủ đã ban hành quy định cụ thể đối với cả cá nhân cư trú và không cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) không có chức năng thanh toán trực tiếp.
Đáp ứng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế số

Đáp ứng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế số

Từ năm 2025, Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) triển khai chương trình đào tạo thạc sĩ ngành Thương mại điện tử (TMĐT). Chương trình tích hợp liên ngành nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết về nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế số.
“Truy quét” kinh doanh online ở Bình Thuận, phạt hơn 70 triệu đồng

“Truy quét” kinh doanh online ở Bình Thuận, phạt hơn 70 triệu đồng

Trong đợt cao điểm kiểm tra, hàng loạt vi phạm trong kinh doanh trực tuyến đã bị lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Bình Thuận phát hiện và xử lý. Thực tế này cho thấy, các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) đang bị lợi dụng để trốn tránh giám sát.
Gỡ rào cản pháp lý để hộ kinh doanh hòa nhịp thương mại điện tử

Gỡ rào cản pháp lý để hộ kinh doanh hòa nhịp thương mại điện tử

Trong khi thương mại điện tử (TMĐT) bùng nổ, hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ vẫn chật vật trước bài toán hóa đơn điện tử, nghĩa vụ thuế và hàng loạt rào cản pháp lý. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không có khung pháp lý riêng, nhóm kinh doanh này sẽ mãi nằm ngoài nền kinh tế số.
Đề xuất chính sách, hỗ trợ kinh doanh số

Đề xuất chính sách, hỗ trợ kinh doanh số

Với doanh thu tăng trên 19% trong 5 tháng đầu năm 2025, thương mại điện tử (TMĐT) tiếp tục đóng vai trò động lực quan trọng cho tiêu dùng trong nước, hỗ trợ sản xuất và xuất khẩu. Tuy nhiên, để giữ đà tăng trưởng bền vững, Bộ Công Thương cho rằng, cần đẩy nhanh việc hoàn thiện hành lang pháp lý, hạ tầng và bảo vệ người tiêu dùng trên không gian số.
Hộ kinh doanh cần gì trước vấn nạn hàng giả và tuân thủ thuế

Hộ kinh doanh cần gì trước vấn nạn hàng giả và tuân thủ thuế

Việc siết chặt quản lý thuế, hóa đơn điện tử và minh bạch nguồn gốc hàng hóa đang đặt ra áp lực lớn đối với hộ kinh doanh, đặc biệt là những hộ kinh doanh nhỏ, hộ bán hàng online hoặc hoạt động trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT).
Bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh online thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế

Bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh online thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế

Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Cục trưởng Cục Thuế, việc Chính phủ ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP đã đáp ứng kịp thời yêu cầu đặt ra trong công tác quản lý thuế hiện nay, trong đó bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh trên nền tảng số thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế như các chủ thể kinh doanh khác.
Tạo lập thị trường thương mại điện tử minh bạch, an toàn

Tạo lập thị trường thương mại điện tử minh bạch, an toàn

Bộ Công Thương đang thúc đẩy việc xây dựng và trình Chính phủ dự thảo Luật TMĐT, với nhiều điểm mới như định danh người bán, nâng trách nhiệm của sàn và quản lý hoạt động xuyên biên giới nhằm bảo vệ người tiêu dùng và tạo lập thị trường số minh bạch, an toàn.
Bài 5: Hình thành “lá chắn” hiệu quả trong cuộc chiến chống hàng giả trên sàn

Bài 5: Hình thành “lá chắn” hiệu quả trong cuộc chiến chống hàng giả trên sàn

Trước làn sóng hàng giả, hàng nhái tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT), đặc biệt qua hình thức livestream, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định sẽ siết chặt quản lý bằng cách sửa luật, tăng chế tài và làm rõ trách nhiệm giữa các cấp, các ngành.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Thông tư 40 mở đường tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp xuất khẩu

Thông tư 40 mở đường tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp xuất khẩu

Thông tư số 40/2025/TT-BCT mở đường phân quyền cấp C/O, giúp doanh nghiệp xuất khẩu giảm chi phí, tận dụng ưu đãi FTA.
Viettel khẳng định vị thế dẫn đầu tại giải thưởng công nghệ uy tín thế giới

Viettel khẳng định vị thế dẫn đầu tại giải thưởng công nghệ uy tín thế giới

Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) đạt 19 giải thưởng tại Globee Awards for Technology 2025, một trong những giải thưởng quốc tế uy tín trong lĩnh vực công nghệ thông tin và đổi mới sáng tạo.
Hướng dẫn xử lý thay đổi địa chỉ người nộp thuế do điều chỉnh địa bàn hành chính

Hướng dẫn xử lý thay đổi địa chỉ người nộp thuế do điều chỉnh địa bàn hành chính

Chi cục Thuế khu vực VIII vừa có thông báo gửi người nộp thuế cập nhật thông tin địa chỉ của người nộp thuế theo địa bàn hành chính mới và cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp thuế.
(INFOGRAPHICS) Thay đổi thông tin đăng ký thuế trên eTax Mobile

(INFOGRAPHICS) Thay đổi thông tin đăng ký thuế trên eTax Mobile

Kể từ ngày 1/7/2025, cơ quan thuế sẽ sử dụng số định danh của cá nhân thay cho mã số thuế trong công tác quản lý thuế.Cách thức kiểm tra, thay đổi thông tin đăng ký thuế từ số chứng minh nhân dân sang số căn cước công dân (CCCD).
Hải quan khu vực II: Chủ động ngăn chặn ma túy qua đường hàng không

Hải quan khu vực II: Chủ động ngăn chặn ma túy qua đường hàng không

Xác định tuyến hàng không và chuyển phát nhanh tiếp tục là điểm trung chuyển ma túy từ châu Âu, châu Mỹ vào Việt Nam, hoặc từ Việt Nam ra nước ngoài, Chi cục Hải quan khu vực II đã chủ động giải pháp, phát hiện nhiều vụ vận chuyển ma túy tinh vi.
(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

Triển khai thực hiện các Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngành Thuế đã xây dựng kế hoạch hành động để phát triển kinh tế tư nhân
(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

Cơ quan thuế lưu ý một số nội dung nhằm tránh bị từ chối cấp tài khoản định danh điện tử tổ chức do dữ liệu không khớp với dữ liệu tại cơ quan thuế hoặc dữ liệu tại cơ quan đăng ký kinh doanh.
(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

Từ 1/7, hệ thống chính sách thuế của Việt Nam sẽ bước vào một giai đoạn mới với hàng loạt quy định quan trọng có hiệu lực, tác động sâu rộng đến cả doanh nghiệp và người dân.
(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

Từ năm 2026, chính sách thuế được định hướng phân loại hộ và cá nhân kinh doanh thành 4 nhóm dựa trên mức doanh thu để áp dụng các phương pháp quản lý phù hợp.
LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

Thời gian qua, cơ quan thuế các cấp đã chú trọng rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong tất cả các khâu quản lý thuế.
Phiên bản di động