Facebook Twitter youtube Tiktok

Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh

Hệ thống pháp luật hiện hành như Nghị định số 52/2013/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP đang dần bộc lộ hạn chế, nhất là với hình thức bán hàng qua các nền tảng, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, livestream hay giao dịch xuyên biên giới. Để giải quyết tận gốc vấn nạn hàng giả, hàng nhái, nhiều chuyên gia cho rằng cần có một đạo luật riêng về thương mại điện tử.
Bài 3: Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng Bài 2: Bị tố “tiếp tay” cho hàng giả, hàng nhái, Shopee và TikTok lên tiếng Bài 1: Mua "hàng hiệu" dễ như mua rau trên sàn thương mại điện tử
Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh
Khung pháp lý mạnh là nền tảng bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử.

Nỗ lực ngăn chặn chưa đủ mạnh

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang phát triển nhanh chóng, nhưng cũng trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả, hàng nhái. Tình trạng này gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi người tiêu dùng, uy tín thương hiệu và đòi hỏi hệ thống pháp luật được hoàn thiện để kiểm soát hiệu quả.

Nhiều đối tượng đã lợi dụng môi trường TMĐT để kinh doanh không lành mạnh, buôn bán hàng giả, hàng cấm. Các mặt hàng bị làm giả đa dạng, từ đồng hồ, túi xách hàng hiệu như: Rolex, Gucci, Louis Vuitton, Adidas... đến mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, đồ điện tử, sách vở, đồ gia dụng.

Thậm chí, các sản phẩm thương hiệu Việt như: gạo ST25 “Gạo Ông Cua”, hay bút bi Thiên Long cũng bị làm nhái và bán tràn lan trên các sàn TMĐT.

Người bán sử dụng nhiều chiêu thức để qua mặt người tiêu dùng và cơ quan chức năng, như: giấu tên thương hiệu, dùng từ viết tắt (ví dụ “LV” thay cho Louis Vuitton), sử dụng hình ảnh hàng thật để quảng cáo, nhưng giao hàng giả. Họ còn tạo gian hàng ảo, đánh giá ảo nhằm tăng độ tin cậy. Nhiều sản phẩm giả có hình thức y hệt hàng thật khiến người tiêu dùng, thậm chí cả nhà sản xuất, rất khó phân biệt nếu không có thiết bị soi chiếu chuyên dụng.

Hậu quả của tình trạng này không chỉ là người tiêu dùng bị thiệt hại mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh nghiệp chân chính. Hàng giả giá rẻ khiến hàng thật ế ẩm, doanh thu sụt giảm, một số doanh nghiệp rơi vào nguy cơ phá sản.

Theo thống kê của lực lượng quản lý thị trường, năm 2024, đã có hơn 3.400 vụ việc được kiểm tra và xử lý, trong đó có 1.256 vụ liên quan đến hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Số tiền xử phạt vi phạm hành chính khoảng 1,9 triệu USD, trị giá hàng hóa tịch thu gần 2 triệu USD.

Tuy nhiên, công tác kiểm soát vẫn gặp nhiều khó khăn do quy mô và tốc độ thay đổi nhanh của TMĐT. Ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Hiệp hội TMĐT Việt Nam, cho biết: “Ngay cả người bán đôi khi cũng không biết mình đang bán hàng giả, khiến việc kiểm soát càng phức tạp”.

Luật sư Bùi Văn Thành, Trưởng Văn phòng Luật sư Mặt Trời Mới, Phó Chủ tịch Thường trực Liên Chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam cho rằng, một trong những thách thức lớn hiện nay là sự thiếu quy định cụ thể cho các sản phẩm mới xuất hiện liên tục trên sàn.

Ngoài ra, giấy tờ chứng minh nguồn gốc, chất lượng hàng hóa thường thiếu hoặc bị làm giả. Phản hồi từ người tiêu dùng cũng có thể bị giả mạo, trong khi sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa đồng bộ…

Hướng đến Luật Thương mại điện tử chuyên ngành

Trước thực trạng hàng giả lan tràn, luật sư Bùi Văn Thành phân tích rằng, các sàn TMĐT có thể phải chịu nhiều trách nhiệm pháp lý. Điều này bao gồm xử phạt hành chính, thậm chí hình sự nếu “bắt tay” hoặc biết mà vẫn để hàng giả xuất hiện. Họ cũng có thể phải bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc bị đình chỉ hoạt động nếu vi phạm nghiêm trọng.

Theo ông Thành, các nền tảng TMĐT cần tăng cường kiểm soát gian hàng, xác minh người bán và tích cực hợp tác với cơ quan chức năng. Ông đề xuất, sàn nên có chính sách thưởng cho người tiêu dùng cung cấp thông tin gian lận, đồng thời cải thiện cơ chế giải quyết khiếu nại nhanh chóng và công bằng.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, đưa ra nhiều giải pháp như: kiểm tra định kỳ, yêu cầu người bán cung cấp giấy tờ nguồn gốc, áp dụng công nghệ như: AI, Blockchain để truy xuất sản phẩm. Ông cũng nhấn mạnh việc xử lý nghiêm các hành vi bán hàng giả và nâng cao nhận thức của cả người bán lẫn người tiêu dùng.

Bài 4: Chặn hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Cần hành lang pháp lý đủ mạnh

"Dù Luật Giao dịch điện tử 2023 đã đặt nền móng quan trọng, nhưng thực tế triển khai vẫn còn nhiều vướng mắc, nhất là trong việc chứng thực, xác minh danh tính các bên và lưu trữ dữ liệu giao dịch..."

Luật sư Bùi Văn Thành

Hiệp hội chống hàng giả Cooperatieve Vereniging SNB - React U.A (REACT) Việt Nam mới đây cũng đề xuất tăng cường hợp tác giữa các thương hiệu, cơ quan chức năng và sàn TMĐT, xây dựng kênh cảnh báo từ phản hồi của người tiêu dùng. Tổ chức này đã phối hợp với Cục Quản lý thị trường từ năm 2015 để hỗ trợ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Về góc độ luật pháp, luật sư Bùi Văn Thành cho rằng, hệ thống pháp luật hiện hành, như: Nghị định số 52/2013/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP, đang dần bộc lộ hạn chế, nhất là với hình thức bán hàng qua mạng xã hội, livestream hay giao dịch xuyên biên giới.

Ông Thành cũng nhấn mạnh, khoảng trống pháp lý liên quan đến hợp đồng điện tử. Dù Luật Giao dịch điện tử 2023 đã đặt nền móng quan trọng, nhưng thực tế triển khai vẫn còn nhiều vướng mắc, nhất là trong việc chứng thực, xác minh danh tính các bên và lưu trữ dữ liệu giao dịch...

Để giải quyết tận gốc, nhiều chuyên gia cho rằng, cần có một đạo luật riêng về TMĐT. Hiện Bộ Công Thương đang xây dựng Dự thảo Luật TMĐT, với mục tiêu làm rõ các khái niệm nền tảng, như: “nền tảng số TMĐT”, “trung gian TMĐT”, “tiếp thị liên kết” và quy định rõ trách nhiệm của các bên.

Dự thảo cũng yêu cầu định danh người bán, minh bạch hóa giao dịch, và quy định trách nhiệm liên đới nếu sàn không phát hiện hoặc xử lý vi phạm. Các bên hỗ trợ như logistics, thanh toán hay tiếp thị sẽ phải tích cực hơn trong việc ngăn chặn hàng giả.

Dự thảo Luật cũng cập nhật nội dung về hợp đồng điện tử phù hợp với Luật Giao dịch điện tử năm 2023. Đồng thời đặt ra tiêu chí phát triển TMĐT xanh, nhấn mạnh trách nhiệm môi trường và quản lý rác thải.

Trong bối cảnh TMĐT phát triển mạnh, việc thiết lập một khung pháp lý vững chắc, linh hoạt và đủ mạnh để ngăn chặn vi phạm là yêu cầu cấp thiết. Đây là nền tảng để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và giữ vững niềm tin vào thương mại số trong tương lai.

PHƯƠNG ANH - HOA BÙI

Tin liên quan

Vingroup - Shopee bắt tay mở rộng hạ tầng logistics thương mại điện tử

Vingroup - Shopee bắt tay mở rộng hạ tầng logistics thương mại điện tử

Sự hợp tác giữa Vingroup và Shopee không chỉ mở rộng hạ tầng logistics thương mại điện tử tại Việt Nam mà còn đánh dấu bước đi mới trong việc ứng dụng xe điện, tủ khóa thông minh, thúc đẩy hệ sinh thái số bền vững, hiện đại và dễ tiếp cận hơn cho người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp.
Quảng Trị: Làm chủ thương mại điện tử bằng trí tuệ nhân tạo

Quảng Trị: Làm chủ thương mại điện tử bằng trí tuệ nhân tạo

Hàng trăm bạn trẻ Quảng Trị đã tham gia hội nghị tập huấn do Bộ Công Thương tổ chức để học cách khởi nghiệp trong thương mại điện tử bằng công cụ số, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Tuy con đường này nhiều thách thức, nhưng nếu nắm bắt đúng xu hướng, thanh niên có thể tận dụng công nghệ để bứt phá.
Bình Định số hoá 100% hộ kinh doanh, SME trước năm 2030

Bình Định số hoá 100% hộ kinh doanh, SME trước năm 2030

Kế hoạch hỗ trợ chuyển đổi số cho hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp nhỏ và vừa được UBND tỉnh Bình Định ban hành ngày 2/6/2025. Một chiến dịch số hóa được khởi động với hàng loạt giải pháp đồng bộ, từ đào tạo, hỗ trợ phần mềm, cho đến đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Thương mại điện tử Việt Nam đối mặt “cuộc đua tiêu chuẩn toàn cầu”

Thương mại điện tử Việt Nam đối mặt “cuộc đua tiêu chuẩn toàn cầu”

Lần đầu tiên, Liên minh châu Âu ký Hiệp định thương mại số độc lập với Singapore - trung tâm kinh tế số của ASEAN. Không chỉ mở ra “xa lộ dữ liệu” cho giao dịch xuyên biên giới, Hiệp định này còn đặt ra bộ tiêu chuẩn mới cho thương mại điện tử toàn cầu, tạo sức ép lớn lên các nước đang phát triển như Việt Nam trong quá trình hội nhập số.
Bài 3:  Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng

Bài 3: Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng

Hàng giả, hàng kém chất lượng, thông tin sai lệch… đang khiến niềm tin vào thương mại điện tử (TMĐT) bị lung lay. Phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính đã có cuộc trao đổi với TS. Lê Quang Minh (Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội) về những “lỗ hổng” trong kiểm soát, hành lang pháp lý còn yếu và hướng đi để khôi phục lòng tin người tiêu dùng trên các sàn thương mại điện tử.
Truy thu thuế đối với 25.201 cá nhân, hộ kinh doanh thương mại điện tử

Truy thu thuế đối với 25.201 cá nhân, hộ kinh doanh thương mại điện tử

Trong 5 tháng đầu năm nay, cơ quan thuế đã thực hiện xử lý truy thu thuế đối với 25.201 trường hợp là các cá nhân, hộ kinh doanh, với số tiền hơn 331 tỷ đồng.
OCOP Ninh Bình lên sàn thương mại điện tử: nhiều tiềm năng, lắm rào cản

OCOP Ninh Bình lên sàn thương mại điện tử: nhiều tiềm năng, lắm rào cản

Việc Ninh Bình đưa sản phẩm dịch vụ du lịch, hàng hóa được chứng nhận là đặc trưng, mang tính văn hóa và lợi thế của địa phương (OCOP) lên sàn thương mại điện tử (TMĐT) là cơ hội lớn mở ra. Tuy nhiên, thị trường rộng lớn này đặt ra nhiều thách thức đối với cơ sở sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp địa phương.
Tội phạm lập công ty “ma”, rửa tiền núp bóng thương mại điện tử

Tội phạm lập công ty “ma”, rửa tiền núp bóng thương mại điện tử

Cơ quan Công an liên tiếp nhận đơn tố giác của người dân về việc bị lừa đảo trên không gian mạng với hình thức mời nhận quà tặng và chuyển tiền thực hiện nhiệm vụ qua ứng dụng “TTlive”, “TikTok”, “Tokspot”.
Cảnh báo mối nguy rò rỉ dữ liệu từ thương mại điện tử

Cảnh báo mối nguy rò rỉ dữ liệu từ thương mại điện tử

Các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống thương mại điện tử (TMĐT) và khâu vận chuyển đang trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm mạng khai thác, khiến người dùng đối mặt với hàng loạt rủi ro khi mua sắm online.
Shopee tạo kênh tố cáo, tăng bảo vệ người tiêu dùng

Shopee tạo kênh tố cáo, tăng bảo vệ người tiêu dùng

Trong 5 tháng đầu năm 2025, Sàn TMĐT Shopee tích cực phối hợp với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác minh và làm rõ các trường hợp bị nghi ngờ vi phạm pháp luật trên nền tảng. Đồng thời, triển khai nhiều chính sách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và người bán chính hãng, đảm bảo môi trường mua sắm an toàn, minh bạch, hiệu quả.
Bài 2: Bị tố “tiếp tay” cho hàng giả, hàng nhái, Shopee và TikTok lên tiếng

Bài 2: Bị tố “tiếp tay” cho hàng giả, hàng nhái, Shopee và TikTok lên tiếng

Hàng giả, hàng nhái vẫn xuất hiện tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) bất chấp nỗ lực kiểm duyệt và phối hợp xử lý của các sàn TMĐT. Các chuyên gia và cơ quan quản lý cho rằng, đã đến lúc cần một cơ chế giám sát độc lập, minh bạch và có chế tài đủ mạnh để ngăn chặn triệt để hành vi vi phạm.
Rà soát dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử và nền tảng số để thu thuế theo quy định

Rà soát dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử và nền tảng số để thu thuế theo quy định

Nhằm tăng cường hiệu quả thu ngân sách nhà nước từ các hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số đối với cá nhân kinh doanh, Chi cục Thuế khu vực V (Bắc Ninh, Hải Dương, Thái Bình) triển khai thu thập dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử và nền tảng số để thu thuế theo quy định.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Nghệ An- Hà Tĩnh liên tiếp bắt giữ nhiều tấn nội tạng hôi thối

Nghệ An- Hà Tĩnh liên tiếp bắt giữ nhiều tấn nội tạng hôi thối

Liên tiếp trong những ngày qua, lực lượng chức năng hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh bắt giữ hàng tấn nội tạng động vật bốc mùi hôi thối.
Chi cục Thuế khu vực XV: Hiệu quả chống thất thu NSNN qua thanh, kiểm tra

Chi cục Thuế khu vực XV: Hiệu quả chống thất thu NSNN qua thanh, kiểm tra

Song song với công tác tạo thuận lợi thương mại, Chi cục Thuế khu vực XV chú trọng công tác hậu kiểm qua thanh tra, kiểm tra vừa chống thất thu ngân sách nhà nước, vừa tạo môi trường kinh doanh lành mạnh.
(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền để nâng cao hiệu quả quản lý thuế

(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền để nâng cao hiệu quả quản lý thuế

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý dự thảo nghị định quy định về phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuế, quản lý thuế.
Thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng máy thêu vi tính

Thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng máy thêu vi tính

Cục Hải quan hướng dẫn Công ty TNHH máy móc và công nghệ in thêu Chương Vỹ thực hiện chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với mặt hàng máy thêu vi tính.
Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: 6 tháng bắt giữ 40 vụ, 40 đối tượng

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: 6 tháng bắt giữ 40 vụ, 40 đối tượng

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái tiếp tục bám sát chỉ đạo của các cấp, các ngành, nhất là của Chi cục Hải quan khu vực VIII; phấn đấu sớm hoàn thành chỉ tiêu kiểm soát được giao.
(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền để nâng cao hiệu quả quản lý thuế

(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền để nâng cao hiệu quả quản lý thuế

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý dự thảo nghị định quy định về phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuế, quản lý thuế.
(INFOGRAPHICS): 5 tiêu chí xác định người nộp thuế “rủi ro cao” trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử

(INFOGRAPHICS): 5 tiêu chí xác định người nộp thuế “rủi ro cao” trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử

Tại Thông tư 32/2025/TT-BTC hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính nêu rõ 5 tiêu chí xác định người nộp thuế rủi ro về thuế cao trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
(INFOGRAPHICS): Từ 1/7/2025: Số định danh cá nhân sẽ thay thế mã số thuế cá nhân

(INFOGRAPHICS): Từ 1/7/2025: Số định danh cá nhân sẽ thay thế mã số thuế cá nhân

Từ ngày 1/7/2025, số định danh cá nhân (số Căn cước công dân) sẽ chính thức thay thế mã số thuế đối với hộ gia đình, hộ kinh doanh và cá nhân.
(INFOGRAPHICS): Từ 1/6/2025, trốn thuế sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử

(INFOGRAPHICS): Từ 1/6/2025, trốn thuế sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử

Theo Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ, người nộp thuế có hành vi trốn thuế sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.
LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

Việc xóa bỏ thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh sẽ đảm bảo minh bạch hóa hoạt động, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
Phiên bản di động