‘Anti’ kháng sinh và hậu quả khôn lường
Từ chối sử dụng vì cho rằng kháng sinh là “thuốc độc”
Bé Vũ Vân Anh (2,5 tháng tuổi) được bố mẹ đưa đến bệnh viện cấp cứu trong tình trạng lừ đừ, khó thở, thở lõm ngực, cơ thể có biểu hiện tím tái, nhịp tim 220 lần/phút. Sau 10 phút cấp cứu, thở oxy, bé phục hồi dần.
Mẹ bé cho biết, sáng cùng ngày có đưa con đi khám tại bệnh viện quận vì trẻ mệt, thở khò khè, bú kém, kéo dài đã 3 ngày. Bé được bác sĩ tại đây kiểm tra, nghi ngờ viêm phổi, theo dõi viêm phế quản - tiểu phế quản, chỉ định nhập viện thực hiện các cận lâm sàng chuyên sâu và điều trị kháng sinh theo phác đồ dành cho trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, thấy con không có dấu hiệu viêm phổi, phải sử dụng kháng sinh sớm sẽ nguy hiểm, dẫn tới kháng kháng sinh sau này, chị Nguyệt từ chối cho con nhập viện. Chiều cùng ngày, cháu bé đột nhiên khó thở, thở rít, dấu hiệu co lõm ngực nên người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cấp cứu.
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, kết quả chụp X-quang cho thấy phổi trẻ có đám mờ tổn thương, viêm phổi nặng, có dấu hiệu suy hô hấp, nhiễm trùng huyết. Em bé được sử dụng kháng sinh 5 ngày, hồi phục xuất viện sau 7 ngày lưu viện, tiếp tục theo dõi tại nhà.
Theo số liệu thống kê tại các nước châu Âu, cứ 1.000 trẻ sơ sinh có 40 trẻ bị viêm phổi cộng đồng. Tại Việt Nam, tỷ lệ này có thể cao hơn, cứ 500 trẻ dưới 5 tuổi nhập viện thì có 1 trẻ bị viêm phổi. Bệnh có thể gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi với tỷ lệ 9-15%.
Trẻ lớn bị viêm phổi có thể có triệu chứng cảnh báo như sốt cao, ho nhiều, thở mệt. Ở nhóm dưới 6 tháng tuổi thì bệnh diễn tiến chuyển nặng rất nhanh và dấu hiệu cảnh báo không điển hình, dễ bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
![]() |
Trẻ sơ sinh có bệnh lý được chăm sóc tại phòng hồi sức sơ sinh. Ảnh: Tuệ Diễm. |
Trong trường hợp trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn nhưng không điều trị kháng sinh kịp thời sẽ dẫn đến nhiễm khuẩn huyết và tử vong. Trẻ sơ sinh tử vong trong bệnh cảnh nhiễm khuẩn rất nhanh do sức đề kháng kém. Chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị có thể khiến tình trạng bệnh của trẻ diễn tiến rất nhanh và dẫn tới tử vong, nếu trẻ sống thì cũng có những biến chứng hết sức nguy hiểm như viêm màng não, ảnh hưởng đến phát triển tâm thần vận động cho bé về sau.
“Từ chối sử dụng kháng sinh cho trẻ khi có chỉ định có thể gây ra hậu quả khôn lường”, TS.BS Cam Ngọc Phượng, Giám đốc Trung tâm Sơ sinh BVĐK Tâm Anh TP HCM khuyến cáo.
Tuy nhiên, bác sĩ Phượng cũng cho biết, việc sử dụng kháng sinh rộng rãi khi chưa có chỉ định sẽ gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, như đề kháng kháng sinh, rối loạn vi khuẩn đường ruột ở hệ tiêu hóa, tiêu chảy, viêm đường ruột…
Năm 2020, Tổ chức Y tế Thế giới đã có cảnh báo về tình hình kháng kháng sinh tại Việt Nam. Một nghiên cứu tiến hành tại các bệnh viện Việt Nam cho thấy một phần ba số bệnh nhân nội trú đã sử dụng thuốc kháng sinh không hợp lý trong quá trình nhập viện.
“Có nhiều nguyên nhân gây kháng kháng sinh (kháng thuốc). Theo chọn lọc tự nhiên, vi khuẩn có thể biến đổi để có thể sinh tồn bằng các cơ chế đề kháng khác nhau. Tiếp đó là việc sử dụng tràn lan kháng sinh, kê đơn kháng sinh không phù hợp hoặc tự ý sử dụng kháng sinh. Ngoài ra, sử dụng quá mức các chất tẩy rửa, diệt khuẩn cũng làm thay đổi mô hình về vi khuẩn, làm xuất hiện thêm nhiều vi khuẩn đa kháng. Do đó lựa chọn kháng sinh trong kỷ nguyên đa kháng thuốc là vấn đề mang tính cấp thiết”, bác sĩ Phượng cho biết.
Theo bác sĩ Phượng, để phòng ngừa, hạn chế tối đa tình trạng kháng kháng sinh, cần tuân thủ kiểm soát nhiễm khuẩn, vệ sinh sạch sẽ tay và các dụng cụ, thiết bị y tế để tránh lây truyền vi khuẩn kháng thuốc, đặc biệt cần chú ý lựa chọn sử dụng kháng sinh theo các hướng dẫn điều trị trước khi có kháng sinh đồ.
Sử dụng kháng sinh đúng cách
Kháng sinh được sử dụng trong điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra như: viêm họng, viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết... Thuốc được bác sĩ chỉ định trong cả trường hợp ngoại trú và nội trú. Trước khi chỉ định cho trẻ sơ sinh sử dụng kháng sinh, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm cần thiết để giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này, từ đó có định hướng điều trị bằng kháng sinh hiệu quả.
Việc lựa chọn kháng sinh không chỉ dựa trên yếu tố liên quan đến bệnh nhân như mức độ bệnh tật, nguồn lây, vi khuẩn từng được phân lập trước đó, tiền sử sử dụng kháng sinh trong vòng 30 ngày, bệnh nền mà còn tùy thuộc vào các yếu tố ngoại cảnh như mô hình vi khuẩn của địa phương, độc tính của thuốc, giá thành, tương tác thuốc, sự quen thuộc khi sử dụng thuốc…
![]() |
Bác sĩ Cam Ngọc Phượng thăm khám cho trẻ sinh non được chăm sóc đặc biệt trong phòng Hồi sức sơ sinh (NICU) BVĐK Tâm Anh TP.HCM. |
Theo bác sĩ Cam Ngọc Phượng, chỉ định sử dụng kháng sinh cho trẻ nhỏ đặc biệt trẻ từ 0-3 tháng tuổi tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh được quản lý khá nghiêm ngặt. Bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh khi khám lâm sàng có bằng chứng, những xét nghiệm cận lâm sàng gợi ý tình trạng nhiễm khuẩn.
Ở khâu khám bệnh, các bác sĩ sàng lọc trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng, viêm phổi được chỉ định nhập viện theo dõi. Bệnh nhi chuyển qua điều trị nội trú sẽ được bác sĩ đánh giá lại tình trạng bệnh trước khi chỉ định điều trị. Các hướng điều trị trước đó bao gồm tập vật lý trị liệu hô hấp, phun khí dung, nếu tình trạng cải thiện sẽ xem xét chưa cho sử dụng kháng sinh ngay.
Trường hợp bệnh nhi có triệu chứng sốc, suy hô hấp nặng được cho phép sử dụng kháng sinh ngay. Nếu trẻ chỉ có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm trùng, vẫn cho phép bác sĩ sử dụng kháng sinh nhưng trẻ sẽ được xét nghiệm trong 24 -36 tiếng sau dùng thuốc, nhằm theo dõi, đánh giá lại. Nếu em bé khỏe hơn, triệu chứng giảm bớt, có thể cho phép ngưng kháng sinh thay vì kéo dài phác đồ 5 -7 ngày.
Trung tâm Sơ sinh BVĐK Tâm Anh cập nhật phác đồ mới nhất về hướng dẫn sử dụng kháng sinh cho trẻ sơ sinh, cũng như xây dựng phác đồ tại khoa, sử dụng các kháng sinh phù hợp, ít biến chứng, đảm bảo an toàn cho trẻ. Hiện Trung tâm Sơ sinh đang nghiên cứu áp dụng phác đồ NICE của Viện Y tế và Chất lượng Điều trị Quốc gia Anh trong điều trị viêm phổi cộng đồng giúp giảm sử dụng kháng sinh ở trẻ, theo dõi nhiễm trùng sơ sinh sớm.
Tin liên quan

Bệnh viện Tâm Anh 2 năm liên tiếp thuộc top 10 bệnh viện tốt nhất TPHCM
10:27 | 21/07/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Thành lập Viện nghiên cứu Tâm Anh
15:34 | 29/05/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cứu thai nhi dị tật tim bẩm sinh nặng hiếm gặp
17:19 | 24/04/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

VISA vinh danh SHB là “Ngôi sao tăng trưởng thẻ năm 2023”
19:58 | 08/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Top 10 công ty uy tín ngành Logistics năm 2023: Nỗ lực trở thành động lực chính cho nền kinh tế
16:37 | 08/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Muốn phát triển "ngân hàng mở", cần thay đổi nhận thức và khung pháp lý
20:20 | 07/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Payoo nhận giải thưởng đối tác tiếp thị liên kết tốt nhất của Mastercard
18:54 | 07/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Nhiều "tân binh" góp mặt trong Top 10 Công ty uy tín ngành Logistics năm 2023
15:57 | 07/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

HDBank đẩy mạnh vốn ưu đãi mùa cao điểm kinh doanh và tiêu dùng cuối năm
11:36 | 07/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

An Minh chính thức phân phối nho khô Sunview 2024 tại Việt Nam
22:32 | 06/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Hợp tác đầu tư trong sản xuất và kinh doanh chip bán dẫn, linh kiện điện tử
21:04 | 06/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Doanh nghiệp chuẩn bị hàng chục nghìn tỉ đồng phục vụ thị trường tết
15:21 | 06/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Nestlé nỗ lực quảng bá hình ảnh cà phê Việt ra thế giới
14:05 | 06/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Tetra Pak công bố mục tiêu hành động nhằm chuyển đổi hệ thống lương thực
10:48 | 06/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Fortech khai trương cơ sở sản xuất mới tại Việt Nam
21:43 | 05/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân

Giải pháp nào để doanh nghiệp Việt tham gia vào chuỗi cung ứng?
20:05 | 05/12/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Fitch Ratings nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam lên mức BB+, triển vọng “Ổn định”

VISA vinh danh SHB là “Ngôi sao tăng trưởng thẻ năm 2023”

Hội nghị AIRM26 và AIC49: Trao đổi tìm giải pháp hợp tác về bảo hiểm trong khối ASEAN

Ngành hàng thuỷ sản đối mặt nhiều thách thức

Không để gián đoạn cung cấp điện dịp lễ, tết năm 2024

Infographics: Số thu tại 10 đơn vị hải quan giảm 14,54%
11:32 | 08/12/2023 Infographics

LONGFORM: Tăng lương tối thiểu vùng năm 2024: Thế khó cho cả doanh nghiệp và người lao động
14:42 | 20/11/2023 Kinh tế

MEGASTORY: Hành trình chống gian lận hóa đơn điện tử: Cuộc chiến không khoan nhượng
07:44 | 14/11/2023 Megastory/Longform

Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Cục Thuế XNK Đặng Sơn Tùng
13:48 | 15/11/2023 Infographics

Inforgraphic: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Gia Lai - Kon Tum Nguyễn Văn Đông
08:44 | 10/11/2023 Hải quan

Không để gián đoạn cung cấp điện dịp lễ, tết năm 2024

Chủ tịch Quốc hội thăm và làm việc với liên doanh của Viettel tại Lào

Xây dựng vị trí việc làm để cơ cấu lại cán bộ, cải cách chính sách tiền lương

Sa sút giá trị “tôn sư trọng đạo”

Thủ tướng Chính phủ: Điều hành tín dụng đôi khi còn bị động, cần kịp thời hơn nữa

Giá xăng dầu đồng loạt giảm, RON95 ở mức 22.322 đồng/lít

Lạng Sơn: Hoạt động xuất nhập khẩu dần lấy lại đà tăng trưởng

Vi phạm về hàng lậu, hàng giả, hàng vi phạm SHTT có dấu hiệu hình sự tăng dần theo từng năm

Ngành Hải quan chú trọng xây dựng phương án xử lý thu hồi nợ

Infographics: Số thu tại 10 đơn vị hải quan giảm 14,54%

77 thí sinh đỗ kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan kỳ 3 năm 2023

Hải quan kiến nghị tháo gỡ bất cập trong công tác xử lý hàng vi phạm quyền SHTT

Doanh nghiệp đóng vai trò quan trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ

Chủ động nắm chắc tình hình, nhận diện phương thức, thủ đoạn để chống buôn lậu

Ngăn chặn hàng lậu, hàng giả ngay từ cửa khẩu

Hà Tĩnh: Phát hiện và bắt giữ 2.218 vụ buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Đồng loạt kiểm tra 10 điểm kinh doanh trong chuỗi Phoxedien.com

Phát hiện cơ sở kính doanh gần 1 tấn thực phẩm khô không rõ nguồn gốc

Một số lưu ý trong khai báo và phân loại hàng hóa

Bố trí đủ vốn cho các dự án đưa vào sử dụng trước năm 2024

Phân tích, phân loại dựa vào thành phần, tính chất lý, hóa tính năng, công dụng của hàng NK

Thiết bị điện tử chuyên dùng nhập khẩu có mức thuế GTGT 10%

Chính sách, thủ tục đối với hàng nhập khẩu ủy thác của doanh nghiệp chế xuất

Thực hiện Luật Hải quan 2014: Ghi nhận việc triển khai quy định về chống buôn lậu ở Hải quan Hà Tĩnh

New Mazda CX-3: Lựa chọn kinh tế trong phân khúc SUV đô thị

Hyundai Experience Day 2023: Ngày hội trải nghiệm sản phẩm Hyundai

Honda Việt Nam tri ân khách hàng, ngập tràn quà tặng

Ford Việt Nam giảm giá, ưu đãi 100% lệ phí trước bạ cho khách mua xe

Khai trương Subaru Thăng Long

IONIQ 5 kết thúc hành trình xuyên Đông Nam Á tại Việt Nam

Phiên họp Ủy ban Chính sách WCO lần thứ 89 được tổ chức tại Venice

Đảng cầm quyền Nhật Bản kiến nghị nội dung thúc đẩy hợp tác với ASEAN

Nhiều ẩn số với nền kinh tế thế giới năm 2024

Chiến lược y tế công cộng nhằm chống thuốc giả

Suy thoái toàn cầu đe dọa tăng trưởng kinh tế của Thái Lan
