Vốn FDI giải ngân cao nhất từ trước tới nay

Việt Nam đang có cơ hội lớn để thu hút đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia. Ảnh minh họa, nguồn interenet.

GS, TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) đưa ra nhận định này trong cuộc trao đổi gần đây với phóng viên.

Thưa ông, có ý kiến cho rằng tuy đã vượt 19% so với kế hoạch năm (17 tỷ USD); nhưng lượng vốn FDI thu hút được năm 2014 chỉ bằng 93,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Hơn nữa, cả ba dự án tỷ đô đều là của một nhà đầu tư duy nhất: Tập đoàn Samsung. Như vậy có thể nhìn nhận tình hình đầu tư nước ngoài năm 2014 như thế nào?

Tôi đã nói khá nhiều lần rằng ra quyết định đầu tư dự án là một quá trình lâu dài, vậy nên nếu chỉ đem so sánh vốn đầu tư đăng ký của năm nay so với năm trước rồi đưa ra kết luận thì sẽ không chính xác. Chỉ một dự án lớn vào thêm (trước đó đã có quá trình chuẩn bị, đàm phán, lâu dài) là tình hình sẽ hoàn toàn xoay chuyển. Theo tôi biết, số liệu nói trên là tính đến hết nửa đầu tháng 12 theo niên độ thống kê. Trong nửa cuối tháng 12, tiếp tục có thêm một số dự án mới quy mô rất lớn được cấp chứng nhận đầu tư.

Bên cạnh đó, vốn đăng ký mới chỉ là lời hứa, vốn giải ngân thực tế mới là “tiền tươi thóc thật”. Mà xét trên khía cạnh này thì tình hình năm nay rất khả quan, với số vốn FDI giải ngân (tính đến 15-12) đã tăng tới 7,4% so với năm ngoái và tăng 2,9% so với kế hoạch năm, đạt 12,35 tỷ USD - mức vốn FDI giải ngân tính theo năm cao nhất từ trước tới nay.

Còn việc Tập đoàn Samsung đầu tư hàng loạt dự án tỷ đô, theo tôi, là tín hiệu đáng mừng chứ! Như thế có nghĩa là nhà đầu tư lớn này nhận thấy môi trường kinh doanh của Việt Nam là hứa hẹn. Quan trọng hơn, các dự án của nhà đầu tư này đều được triển khai rất nhanh và hiệu quả.

Cùng với Samsung, Microsoft, LG và hàng loạt nhà đầu tư vệ tinh trong lĩnh vực điện tử cũng đã lên kế hoạch mở rộng đầu tư vào Việt Nam, biến Việt Nam trở thành công xưởng sản xuất điện thoại di động có thể nói là lớn nhất toàn cầu. Đây là điều cũng chưa từng xảy ra ở Việt Nam.

Thưa ông, ngay tại diễn đàn QH cũng như trong giới quan sát, vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về những đóng góp của khu vực FDI. Quan điểm của ông thì sao?

Tôi biết có quan điểm lo ngại khu vực FDI lấn sân, chiếm mất thị phần của doanh nghiệp Việt, nhưng đó là cái nhìn phiến diện. Chúng ta có quyền không nhận FDI, nhưng nếu không có FDI, Việt Nam có thể phát triển được như hôm nay hay không?

Thực tế là trong các thành phần kinh tế hiện nay thì chỉ có khu vực FDI đang vận hành tốt, đóng góp ngày càng tích cực vào tăng trưởng kinh tế. Những tiêu cực của FDI, về môi trường, chuyển giá, trốn thuế… là có thật, nhưng lấy những cái đó để đánh giá như một phần chủ yếu của FDI là phiến diện, sai lầm.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay, giờ không phải là lúc kỳ thị, đánh giá thấp khu vực FDI, mà phải làm sao để động lực tăng trưởng này cùng với ba động lực khác (là khu vực nông nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân), phát triển với tốc độ nhanh, hiệu quả kinh tế - xã hội cao theo hướng bền vững.

Ông có thể dự báo những nét khái quát của bức tranh FDI năm tới?

Có thể nói chưa bao giờ Việt Nam có cơ hội lớn như vậy để thu hút các tập đoàn đa quốc gia (TNCs) đến đầu tư, biến Việt Nam thành cứ điểm sản xuất của họ.

Lo lắng, phản biện cũng đúng thôi, nhưng cũng phải thấy được những mặt tích cực của năm 2014 và đánh giá đúng triển vọng và cơ hội của năm 2015. Làm sao để biến cơ hội thành hiện thực, nếu chưa phải năm 2015, thì trong 5 năm tới, Việt Nam sẽ trở thành cứ điểm sản xuất của các TNCs công nghệ cao.

Xin cảm ơn ông!