Nguồn thu từ kết cấu hạ tầng đường bộ sẽ nộp vào ngân sách để phân bổ

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Ngày 21/5, theo chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đường bộ.

Bảo đảm tính khả thi và không chồng chéo

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đường bộ, ông Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho biết, dự thảo Luật Đường bộ trình Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ 7 có 86 điều, giảm 6 điều so với dự thảo luật Chính phủ trình; đã chỉnh sửa nội dung 82 điều, bỏ 7 điều, đồng thời gom nội dung một số điều để xây dựng thành điều mới, sắp xếp lại vị trí 3 Điều.

Về kết cấu hạ tầng đường bộ, một số ý kiến đề nghị xác định rõ trách nhiệm của các chủ thể trong việc đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường bộ... để bảo đảm thống nhất với quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật về NSNN…

Theo ông Lê Tấn Tới, với ý kiến đề nghị phân cấp, cho phép một số địa phương có khả năng bố trí nguồn lực được đầu tư, xây dựng quốc lộ và đường cao tốc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quy định trong trường hợp địa phương có khả năng bảo đảm nguồn lực đầu tư thì UBND cấp tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND quản lý tuyến đường đó theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; trên cơ sở đó, UBND cấp tỉnh sẽ thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, các quy định này phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành, không mâu thuẫn, chồng chéo và bảo đảm tính khả thi.

Về nguồn tài chính để đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường bộ và nguồn thu từ kết cấu hạ tầng đường bộ, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh sửa khoản 2 Điều 42 để thống nhất với quy định của Luật NSNN, theo đó, các nguồn thu quy định tại khoản này sẽ được nộp vào NSNN để phân bổ theo quy định.

Đáng chú ý, liên quan đến nội dung thu phí sử dụng đường cao tốc, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cho giữ nội dung này như dự thảo Chính phủ trình, nhằm tạo nguồn lực đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng đường bộ trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn khó khăn.

Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đường bộ. Ảnh: quochoi.vn

Xây dựng cơ chế đẩy mạnh huy động các nguồn lực xã hội

Tại phiên thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đường bộ, các đại biểu Quốc hội đều đánh giá cao việc hoàn thiện dự thảo luật là một bước mới nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan để khơi thông nguồn lực cho việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng.

Trong đó, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) cho rằng, việc cho phép không tính giá trị tài sản công là kết cấu hạ tầng đường bộ là một hướng đi hết sức đúng đắn trên cơ sở đúc rút các kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tổ chức đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp đường bộ. Đây cũng là một trong những nội dung quan trọng nhằm tháo gỡ các vướng mắc trên thực tế khi triển khai các dự án PPP.

Nhưng theo đại biểu, trong điều kiện nguồn NSNN khó khăn, cần thực hiện chủ trương huy động tối đa nguồn lực xã hội, đẩy mạnh cải tạo, nâng cấp, mở rộng các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư. Bên cạnh đó, để đảm bảo hiệu quả đầu tư một số tuyến đường chưa đầu tư ngay theo quy mô quy hoạch mà có phân kỳ đầu tư theo hình thức đầu tư công trong giai đoạn tiếp theo...

Cũng liên quan đến kết cấu hạ tầng, đại biểu Lê Minh Nam (đoàn Hậu Giang) cho rằng, theo Luật Quản lý sử dụng tài sản công, các tài sản công là công trình đường bộ, hạ tầng đường bộ phải được Nhà nước giao quyền quản lý, quyền sử dụng và các hình thức giao quyền khác. Riêng đối với công trình đường bộ, hạ tầng đường bộ được đầu tư thông qua huy động các nguồn lực xã hội khác cũng phải được theo dõi, quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu cơ bản về các điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Tuy nhiên, đại biểu Lê Minh Nam cho rằng, cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản kết cấu hạ tầng giao thông vẫn đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản công nên hiện nay theo dõi chưa đầy đủ, cập nhật chưa kịp thời… nên cần sớm hoàn thiện.

Liên quan đến các hành vi bị cấm, đại biểu Nguyễn Thị Huế (đoàn Bắc Kạn) đề nghị bổ sung hành vi lập chốt thu phí sử dụng đường bộ trái pháp luật vào các hành vi bị nghiêm cấm. Đại biểu lý giải, thực tiễn đã xảy ra nhiều trường hợp người dân tự ý lập chốt thu phí. Mặt khác theo Nghị định 100/2029/NĐ-CP có quy định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi xây dựng hoặc thành lập trạm thu phí đường bộ khi chưa được cơ quan quản lý nhà nước đồng ý.

Cũng đề cập về các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 7, đại biểu Nguyễn Thị Xuân (đoàn Đắk Lắk) cho rằng, dự thảo Luật đã liệt kê 6 hành vi bị cấm đối với hoạt động đường bộ. Tuy nhiên, trên thực tế, ngoài 6 hành vi bị cấm ở trong dự thảo Luật thì có thể là có phát sinh thêm những hành vi bị cấm khác, nên cần bổ sung một khoản quy định là các hành vi cấm khác theo quy định của pháp luật để cho phù hợp và có tính khả thi.