Tài chính cá nhân là vấn đề quan trọng nhưng chưa được quan tâm tại Việt Nam

Diễn đàn phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức. Ảnh: T.D

Đó là thông tin được các đại biểu đưa ra tại Diễn đàn “Phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam” với chủ đề: “Định hướng phát triển hoạch định tài chính cá nhân tại Việt Nam” do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) phối hợp với Trường Đại học Văn Lang (VLU) tổ chức ngày 4/8.

Chia sẻ tại diễn đàn, Chủ tịch VFCA Lê Minh Nghĩa cho biết, tài chính cá nhân đang là chủ đề nóng, thu hút ngày càng nhiều sự quan tâm của người dân, đặc biệt là giới trẻ. Song trình độ dân trí tài chính còn hạn chế và nhất là khả năng quản lý, hoạch định tài chính cá nhân còn khá khiêm tốn. Mặc dù các thông tin, tài liệu về tài chính cá nhân đã phổ biến ngày càng rộng rãi hơn nhưng phần lớn đều là thông tin, tài liệu mở, trôi nổi.

Theo TS Lê Minh Nghĩa, niềm tin của người dân đối với thị trường tài chính đang bị tổn thương vẫn chưa thực sự phục hồi; xuất hiện các khoảng trống về pháp lý, các hành vi gian lận của các tổ chức, cá nhân phát hành chứng khoán, hành nghề tư vấn, môi giới các sản phẩm, dịch vụ tài chính cá nhân bán chéo qua ngân hàng thương mại, niêm yết trên sàn chứng khoán...

Trong khi đó, tri thức tài chính và hoạch định tài chính cá nhân của các nhà đầu tư còn hạn chế, từ đó dẫn tới nhiều hệ lụy cho cá nhân, gia đình và xã hội, điển hình như: tình trạng người lao động vướng vào tín dụng đen, ồ ạt rút bảo hiểm xã hội một lần, lẫn lộn giữa gửi tiết kiệm và mua trái phiếu, giữa sản phẩm gửi tiết kiệm linh hoạt và sản phẩm bảo hiểm nhân thọ... Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển bền vững của thị trường tài chính nói riêng và nền kinh tế nói chung của Việt Nam.

Bày tỏ về những khó khăn, thách thức trong quản lý hoạt động tài chính cá nhân, TS Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính, Tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV kiêm Giám đốc Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV nhận định, tài chính cá nhân là vấn đề rất quan trọng nhưng lại ít được quan tâm tại Việt Nam. Chính vì vậy mới nở rộ tín dụng đen, lừa đảo tài chính, xuất hiện các vấn đề tiêu cực liên quan đến công nghệ tài chính. Người dân không biết cách tiêu tiền, kiếm tiền, đầu tư tiền một cách bền vững.

Do đó, việc hoàn thiện hành lang pháp lý rất quan trọng và cần phải chú trọng vào khâu thực thi. Hiện nhiều mô hình kinh doanh mới đang phát triển nên cần bổ sung mô hình, cơ chế, phương thức quản lý, giám sát để thích ứng với các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ, tài chính số. Khả năng tiếp cận tài chính tại Việt Nam còn hạn chế, vì vậy cần nâng cao vai trò, hiệu quả của thị trường tài chính, phát triển nền tảng nhà đầu tư. Cũng như nâng cao năng lực quản lý, giám sát, an toàn và ổn định hệ thống tài chính - tiền tệ, bảo vệ người tiêu dùng tài chính, tăng cường giáo dục tài chính trước những rủi ro tội phạm tài chính gia tăng.

Ngoài ra, tại diễn đàn các chuyên gia cũng đã thảo luận về thực trạng và định hướng của các định chế tài chính như bảo hiểm, ngân hàng, chứng khoán, quỹ đầu tư… trong việc phát triển hoạch định tài chính cá nhân tại Việt Nam. Đồng thời, làm rõ cơ chế vận hành, quyền, lợi ích, trách nhiệm và rủi ro của các bên có liên quan trong phát triển hoạch định tài chính cá nhân ở Việt Nam phù hợp tiêu chuẩn quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tiến Hoàng, Trưởng khoa Tài chính Ngân hàng, Trường Đại học Văn Lang cho rằng: “Hiện nay, các cơ sở đào tạo tại Việt Nam vẫn chưa có ngành hoạch định tài chính cá nhân. Theo đó, dự kiến trong thời gian tới, Đại học Văn Lang sẽ mở chuyên ngành hoạch định tài chính cá nhân trong ngành đào tạo tài chính ngân hàng và khi được Bộ Giáo dục và Đào tạo chấp thuận như một ngành chính thức có mã ngành thì sẽ nâng cấp thành ngành hoạch định tài chính cá nhân. Trường Đại học Văn Lang kỳ vọng sẽ cùng các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam quan tâm và phát triển ngành học này trong tương lai”.