 |
Thưa ông, dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi đã được cơ quan soạn thảo công bố lấy ý kiến một thời gian và nhận được khá nhiều phản hồi từ phía chuyên gia, nhà đầu tư cũng như công ty chứng khoán. Ông có nhận định như thế nào về dự án Luật này?
Dự thảo Luật Chứng khoán đã được Bộ Tài chính và Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước chuẩn bị khá kĩ lưỡng. So với Luật Chứng khoán hiện hành, dự thảo Luật sửa đổi lần này có phạm vi điều chỉnh bao quát hơn, bao gồm cả hoạt động thị trường, chủ thể thị trường, hoạt động quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Nội dung của dự thảo nếu được thực thi sẽ khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Chứng khoán sau hơn 10 năm thi hành, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật liên quan. Qua đó, tiếp tục hoàn thiện thể chế, ổn định môi trường pháp lý, bảo đảm sự phát triển bền vững, an toàn của thị trường chứng khoán. Đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với thị trường chứng khoán, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, tiệm cận các chuẩn mực quốc tế.
Hơn nữa, việc sửa Luật cũng nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và hội nhập quốc tế, góp phần nâng hạng thị trường và bảo đảm thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam.
Dự thảo Luật Chứng khoán (sửa đổi) có nhiều thay đổi về cơ bản từ cơ chế chính sách đến cách quản lý của cơ quan chức năng. Vậy theo ông đâu là điểm nổi bật đáng chú ý của dự thảo lần này?
Điều thay đổi có thể thấy rõ nét nhất là việc tăng thẩm quyền thanh tra giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Thực tế cho thấy mức độ vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán nói riêng và tài chính nói chung ngày càng phức tạp và tinh vi, có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của thị trường chứng khoán, đòi hỏi cần có cơ quan chuyên môn có thẩm quyền đủ mạnh để áp dụng các biện pháp ngăn chặn kịp thời, chế tài và mức xử phạt phải phù hợp với tính chất và mức độ vi phạm, bảo đảm tính răn đe của pháp luật và phù hợp với quy mô thị trường. Do đó việc nâng mức phạt tiền tối đa về xử phạt hành chính là cần thiết. Từ việc này sẽ tạo ra tính minh bạch, trung thực của thị trường. Đồng thời việc giám sát thị trường của cơ quan chức năng thêm nhạy bén hơn.
Bên cạnh đó, việc tách bạch giấy phép hoạt động với Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của công ty chứng khoán cũng là một trong những điểm nổi bật của dự thảo. Điều này giúp cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có thể thực thi các chế tài như: Đình chỉ hoạt động, tước quyền sử dụng Giấy phép, thu hồi Giấy phép.... tránh được tình trạng không thể xử lý dứt điểm các thành viên thị trường vi phạm do bị vướng các quy định liên quan đến thủ tục giải thể, phá sản doanh nghiệp, giúp thanh lọc các thành viên tham gia thị trường.
Dự thảo đã bổ sung một số quy định mới nhằm mục đích nâng cao tính minh bạch của thị trường chứng khoán. Đó là quy định về tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi cho công chúng. Đây là quy định mới được kỳ vọng sẽ đem lại những thông tin có chất lượng hơn trong báo cáo tài chính của các công ty đại chúng và niêm yết, giúp nhà đầu tư có thông tin rõ ràng, minh bạch trước khi quyết định đầu tư.
Hơn nữa, dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi cũng đã đưa ra một số quy định nhằm tiếp cận gần hơn với các thông lệ quốc tế như IPO gắn liền niêm yết, tỷ lệ free float (tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng so với khối lượng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường) trong chào bán công khai, khái niệm nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp trong phát hành riêng lẻ... Đây là những quy định hết sức quan trọng giúp thị trường chứng khoán Việt Nam quen thuộc hơn với các nhà đầu tư nước ngoài và tạo tiền đề thuận tiện hơn trong việc phát triển các sản phẩm mới đã phát triển trên các thị trường chứng khoán trên thế giới.
Đặc biệt, dự thảo đã có những quy định đồng bộ hơn với các Luật liên quan đã được sửa đổi năm 2014, 2015 như Luật Doanh nghiệp, Bộ luật Dân sự, Luật Đầu tư. Trong đó, các quy định mới của Luật Doanh nghiệp về người đại diện theo pháp luật, con dấu, sở hữu chéo... và các vấn đề về chủ thể pháp nhân thương mại, quyền khác đối với tài sản như quyền hưởng dụng, bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự, thừa kế... trong Bộ luật Dân sự cũng đã được nghiên cứu quy định phù hợp.
Ngày 16/4 vừa qua, Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi và đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát và hoàn chỉnh dự thảo. Ông có kiến nghị như thế nào để giúp hoàn thiện nội dung Luật này?
Đầu tiên là vấn đề tăng thẩm quyền của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Dự thảo lần này chưa nêu bật được vấn đề này dù đây là một điều hết sức lưu ý để tạo vị thế cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đúng với thông lệ quốc tế.
Vấn đề thứ hai là vấn đề đạo đức nghề nghiệp. Do kinh doanh chứng khoán là một nghề mang tính chất khá đặc biệt so với các ngành nghề kinh doanh khác nên cần thiết phải có 1 điều khoản riêng quy định cụ thể về vai trò của các công ty chứng khoán, nhà đầu tư. Đồng thời cũng phải đặt ra quy định cụ thể để có sự giám sát chặt chẽ trong hoạt động kinh doanh của ngành đặc thù này. Theo dự thảo hiện nay, việc tuân thủ Bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp chưa được đề cập đến trong việc quản lý người hành nghề. Như thông lệ quốc tế, người hành nghề sẽ phải cam kết tuần thủ Bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp và được giám sát việc tuân thủ trong quá trình hành nghề.
Ngoài ra, cơ quan soạn thảo cũng nên nghiên cứu kĩ hơn về những vấn đề như: chào bán chứng khoán ra công chúng, phát hành riêng lẻ của công ty đại chúng, Quỹ bảo vệ nhà đầu tư chứng khoán, tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài...
Xin cảm ơn ông!
Thùy Linh (thực hiện)
