Những mảng "sáng", "tối" của doanh nghiệp sau đợt dịch lần hai

	Hà Nội chưa hết dịch, tình trạng kinh doanh ở vỉa hè đã tràn lan
	EVFTA thúc đẩy doanh nghiệp phục hồi nhanh sau đại dịch
	Đức đối mặt với làn sóng phá sản doanh nghiệp do ảnh hưởng của dịch
	Doanh nghiệp du lịch gồng mình ứng phó với làn sóng Covid-19 lần 2
	Đại dịch gây khó - Doanh nghiệp “ló khôn” - Bài 4: Hỗ trợ chống dịch, tranh thủ đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh
	Nhiều cơ hội cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ sau dịch
	Hải quan Bình Dương tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hồi phục sau dịch Covid-19

Các DN cần tính toán chiến lược để vượt qua khó khăn. Ảnh: ST

Thua lỗ trong dự báo

Theo Tổng cục Thống kê, tính chung 8 tháng 2020, số lượng DN thành lập mới giảm, nhưng số lượng DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn lên tới gần 34,3 nghìn DN, tăng 70,8% so với cùng kỳ năm trước; 24,2 nghìn DN ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, giảm 5,9%; 10,4 nghìn DN hoàn tất thủ tục giải thể, giảm 1,9%. Các DN hoàn tất thủ tục giải thể tập trung chủ yếu ở các lĩnh vực: bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, xe máy; công nghiệp chế biến, chế tạo... Cùng với đó, trong 8 tháng, trên cả nước còn có 30,6 nghìn DN không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký, tăng 39,3% so với cùng kỳ năm trước.

Còn theo kết quả khảo sát lần thứ ba của của Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV - thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng), tác động của làn sóng đại dịch thứ hai này tới DN đặc biệt lớn: 20% DN được hỏi đã tạm dừng hoạt động; 76% DN không cân đối được thu – chi trong đó 54% DN cho biết dòng tiền vào chỉ đáp ứng được 50% chi phí; 2% DN đã giải thể; chỉ 2% DN tạm thời chưa bị ảnh hưởng.

Hiệp hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM ước tính khoảng 20% DN thành viên phải tạm ngừng một phần hoạt động kinh danh. Hiệp hội Du lịch Việt Nam (VITA) ước khoảng 20% DN thanh viên (khoảng 1.600 DN) tạm dừng hoạt động và 10% DN giải thể. Còn theo thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, số DN có kết quả kinh doanh thua lỗ là 74/343 DN, tăng 34,5% so với cùng kỳ năm trước với tổng giá trị lỗ 6 tháng đầu năm 2020 là 711,9 tỷ đồng, tăng 32,9% so với cùng kỳ năm 2019. 6/11 ngành có tổng lỗ 6 tháng đầu năm 2020 tăng so với cùng kỳ năm 2019, trong đó, các ngành có kết quả kinh doanh lỗ nhiều nhất là ngành bất động sản với tổng giá trị lỗ từ 27,5 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2019 lên 121,3 tỷ đồng 6 tháng đầu năm 2020 (tăng tương đương 341%), ngành khai khoáng và dầu khí với tổng giá trị lỗ tăng 225%, ngành vận tải kho bãi tăng 214%....

“Thủ phạm” chính gây ra những con số lỗ cho DN thời gian qua, các chuyên gia và doanh nhân đều chung nhận định là ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tiêu biểu như trong ngành vận tải, Công ty Cổ phần Ánh dương Việt Nam (Vinasun) đang phải chịu một kỳ kinh doanh đầy biến động, khi doanh thu thuần hợp nhất quý 2 giảm tới 70%, chỉ đạt 156 tỷ đồng, khiến lỗ sau thuế hơn 111 tỷ đồng – mức lỗ kỷ lục theo quý trong suốt nhiều năm hoạt động của DN. Theo giải trình của lãnh đạo một trong những hãng taxi lớn nhất Việt Nam này, lợi nhuận sau thuế quý 2 giảm tới 486% so với cùng kỳ năm trước là do bị ảnh hưởng kéo dài của dịch Covid-19. Tình hình này đã khiến Vinasun phải cắt giảm rất mạnh nhân sự trong nửa đầu năm, thậm chí kế hoạch cả năm 2020 cũng được DN này dự báo con số lỗ lên tới 115 tỷ đồng, trong khi năm 2019 tổng lợi nhuận sau thuế đạt 108,7 tỷ đồng.

Tương tự, trong ngành chế biến, chế tạo, Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) trong quý 2 đã tiếp tục lỗ gần 44 tỷ đồng, thấp hơn mức lỗ của cùng kỳ 2019 là 68 tỷ đồng. Theo lý giải của lãnh đạo Vinafood 2, nguyên nhân thua lỗ là do chính sách nhập khẩu gạo của các nước có nhiều thay đổi theo khuynh hướng tự do hoá thương mại, gia tăng rào cản để bảo hộ sản xuất, cạnh tranh gay gắt. Các DN ngành khai khoáng cũng đồng cảnh ngộ, đơn cử, Công ty Cổ phần Than Núi Béo (Vinacomin) báo lỗ ròng hơn 140 tỷ đồng – cao nhất trong lịch sử hoạt động, do ảnh hưởng của dịch bệnh dẫn đến lao động bị thiếu hụt, công tác bố trí sản xuất gặp khó khăn, sản lượng thấp không đạt kế hoạch.

Nhìn về con đường "sáng"

Dù con số lỗ không nhỏ, nhưng việc kinh doanh thua lỗ trong thời điểm hiện nay không phải là điều ngạc nhiên hay không dự báo được. Tương tự Vinasun, nhiều DN cũng đã tự dự báo được con số lỗ cho cả năm 2020 chỉ một thời gian sau khi dịch bệnh bùng phát. Ví dụ, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) dự kiến sản lượng và doanh thu hợp nhất năm nay giảm 23% so với năm 2019, dẫn tới lỗ nặng lên tới 1.400 tỷ đồng. Công ty Cổ phần Du lịch và tiếp thị GTVT Việt Nam - Vietravel dự kiến năm 2020 sẽ lỗ khoảng 22 tỷ đồng sau nhiều năm liền liên tục có lãi…

Theo ý kiến của nhiều DN và hiệp hội, các DN tồn tại đến thời điểm này đã là một nỗ lực cực kỳ lớn, vừa duy trì hoạt động, vừa giúp đảm bảo an sinh xã hội. Hơn nữa, dù số lượng DN thua lỗ không ít, nhưng điều đáng mừng là nền kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng dương, nhiều DN ngành ngân hàng, công nghệ, thực phẩm… vẫn “hồ hởi” báo lãi cả nghìn tỷ đồng, các DN và cả nhà đầu tư vẫn còn niềm tin rất lớn vào đầu tư - kinh doanh tại Việt Nam. Minh chứng là trên thị trường chứng khoán, VN Index những ngày gần đây đã vọt tăng lên mức trên 900 điểm, cổ phiếu của nhiều DN vẫn tăng trưởng đều đặn, vẫn đóng vai trò dẫn dắt thị trường.

Vì thế, nhìn vào số lượng DN giải thể, tạm ngừng hoạt động có thể thấy “bức tranh” màu xám, nhưng khi nhìn sang con số DN quay trở lại hoạt động thì thấy vùng “ánh sáng” đang rộng. Theo Tổng cục Thống kê, 8 tháng qua, có 32,6 nghìn DN quay trở lại hoạt động, tăng 27,9% so với 8 tháng năm 2019, nâng tổng số DN thành lập mới và DN quay trở lại hoạt động trong 8 tháng lên 121,3 nghìn DN, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước, nghĩa là trung bình mỗi tháng có gần 15,2 nghìn DN thành lập mới và quay trở lại hoạt động.

Nhận xét về tình hình nêu trên, chuyên gia kinh tế TS. Võ Trí Thành cho rằng, DN Việt Nam không phó mặc “số phận”, mà nhiều DN đã vượt khó, tạo tiền đề cho những bước phát triển tiếp theo, dù chưa đủ do sức của DN, nhất là DN nhỏ và vừa có hạn. Vì thế, bên cạnh các hoạt động trợ giúp từ cơ quan chức năng, các DN cần tiếp tục xác định “trong nguy có cơ”, tiếp tục tinh thần quyết liệt, khẩn trương để “tư duy lại, thiết kế lại, xây dựng lại” trong một thế giới đổi thay.