Những động lực chính trị chuyển biến ở Trung Đông
![]() | Hội đồng Bảo an tổ chức họp khẩn về tình hình Trung Đông |
![]() | Cách nào gia tăng xuất khẩu gia vị vào châu Phi, Trung Đông? |
![]() | Nâng cao năng lực hàng Việt tại thị trường “cửa ngõ” vào Trung Đông |
![]() |
Trung Đông - tiêu điểm đối với các cường quốc của thế giới |
Các liên minh chặt chẽ và “siêu chiến lược” của khu vực trong Chiến tranh Lạnh giờ đã biến mất khi một trật tự mới xuất hiện, mang tính chất “lai căng”, khó đoán và thực dụng hơn nhiều. Với việc Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine, các quốc gia Trung Đông muốn giữ khoảng cách vì họ từ chối chọn phe. Các động lực trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh và trong thời kỳ bất ổn bao trùm khu vực sau đó là rất khác nhau. Sự chuyển dịch rõ ràng trong khu vực ngày nay là triệt để và phức tạp, nhưng khác với thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Trung Đông là “sân chơi” cho hai phe thống trị trong Chiến tranh Lạnh. Khu vực này là đối tượng của các cuộc xâm lược lớn của nước ngoài và nhiều cuộc xung đột quy mô lớn. Cách mạng Iran năm 1979 đã “đổ thêm dầu vào lửa” cho cuộc cạnh tranh gay gắt giữa Saudi Arabia và Iran, và cuộc chạy đua vẫn tiếp tục trong suốt cuộc chiến. Không giống như các khu vực khác trên thế giới, thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh thậm chí còn tàn phá hơn nữa đối với Trung Đông khi Mùa Xuân Arab châm ngòi cho một số cuộc xung đột đẫm máu nhất trên thế giới. Các cuộc chiến ở Yemen, Syria và các quốc gia khác cho thấy rõ sự cạnh tranh “không đội trời chung” của những nhân tố toàn cầu và khu vực nhằm thống trị khu vực.
Tuy nhiên, ngày nay có vẻ như các tác nhân chính trong tất cả các cuộc xung đột này đều cảm thấy mệt mỏi. Khi cuộc khủng hoảng khu vực đi vào ngõ cụt, một môi trường địa chính trị mới đang xuất hiện ở Trung Đông.
Vài tháng gần đây, Mỹ và Nga đã tập trung toàn diện vào Trung Đông vì đây là một khu vực kinh tế và chiến lược lớn. Hội nghị thượng đỉnh 3 bên Nga-Thổ-Iran và Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Arab được tổ chức tại Jeddah thể hiện những nỗ lực này. Hội nghị thượng đỉnh tại Jeddah đã cho thấy sự khác biệt và thiếu tin cậy giữa Mỹ và các đối tác trong khu vực. Không giống như các cuộc đối thoại trước, môi trường lần này thiếu vắng sự tin cậy, trong khi các bên không thể thống nhất về hầu hết các quan điểm. Nó giống như sân khấu để đổ lỗi lẫn nhau khi Hoàng thái tử Saudi Arabia lên án những lời chỉ trích của Biden bằng việc đề cập tới những tội ác chiến tranh của Mỹ ở Iraq. Riyadh và Cairo cũng đặt câu hỏi về năng lực chiến lược và sức mạnh của Mỹ khi nước này rút khỏi Afghanistan và Iraq một cách ê chề.
Tổng thống Biden cũng cố gắng thuyết phục và gây sức ép với Saudi Arabia, UAE và Ai Cập để cắt đứt mọi quan hệ với Nga. Mặc dù việc tăng sản lượng khai thác dầu đã được thống nhất, nhưng không bên nào bày tỏ dấu hiệu sẽ ngừng giao dịch với Nga về thương mại và năng lượng. Đáng ngạc nhiên hơn, Israel, đồng minh thân cận nhất của Washington trong khu vực, cũng cho thấy sự chuyển hướng khỏi các mệnh lệnh của Mỹ. Đó là một thời điểm quan trọng trong lịch sử khi Mỹ dường như đã đánh mất quyền bá chủ của mình ở Trung Đông và nước này đã trở thành một quốc gia phụ thuộc vào Saudi Arabia. Các sự kiện này cho thấy một thông điệp rõ ràng rằng các quốc gia ở Trung Đông chỉ muốn viện trợ và vũ khí của Mỹ, chứ không phải lời khuyên của họ.
Tương tự, một đồng minh quan trọng khác của Mỹ trong khu vực là Thổ Nhĩ Kỳ đã đi theo mô hình “hỗn hợp” trong một thời gian khá dài. Hội nghị thượng đỉnh 3 bên được tổ chức tại Tehran là một cột mốc quan trọng trong việc tăng cường quan hệ của Thổ Nhĩ Kỳ với Nga và Iran. Thổ Nhĩ Kỳ thậm chí còn đề xuất bán vũ khí cho Iran, điều cho thấy sự chuyển hướng rõ ràng khỏi tư cách một thành viên lớn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Thổ Nhĩ Kỳ cũng hướng tới Nga để có được hệ thống S-400 sau khi NATO từ chối bán hệ thống phòng không. Quan trọng hơn, Saudi Arabia cũng đã cho thấy ý định mua hệ thống này từ Moscow. Như trường hợp của các quốc gia khác, Iran cũng quan tâm đến việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc và Nga. Nước này đang hợp tác với các quốc gia châu Âu để thiết lập lại thỏa thuận hạt nhân với các điều kiện có thể chấp nhận được.
Những thay đổi đang diễn ra ở Trung Đông trông không giống với trật tự siêu cứng nhắc trong Chiến tranh Lạnh. Ngày càng có nhiều nước trong khu vực lựa chọn các chính sách siêu thực dụng và hỗn hợp, ưu tiên lợi ích quốc gia của họ và sự ổn định của khu vực hơn là lợi ích của các cường quốc nước ngoài. Trung Đông là một “siêu cường” của thế giới và sự chuyển dịch trong khu vực chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến chính trị thế giới. Hiện vẫn chưa thể chắc chắn đưa ra những dự đoán về tương lai vì tình hình đang diễn ra rất phức tạp. Động lực chính trị của Trung Đông là không thể đoán trước và nó sẽ làm phức tạp thêm các vấn đề toàn cầu. Điều gì có thể xảy ra tiếp theo là một bí ẩn.
Tin liên quan

Trung Đông- thị trường tiềm năng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam
15:28 | 22/12/2024 Kinh tế

Hai nền kinh tế lớn nhất châu Âu đối mặt với nhiều thách thức
08:49 | 18/12/2024 Nhìn ra thế giới

Tương lai “ảm đạm” của Syria
07:04 | 15/12/2024 Nhìn ra thế giới

Ukraine không chấp nhận đứng ngoài đàm phán song phương Nga-Mỹ
10:40 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Ông Trump đề nghị áp dụng thuế quan "có đi có lại" với các đối tác thương mại
10:39 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Thị trường xe điện, xe hybrid tại Việt Nam dự kiến tăng 25-30%
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Các cường quốc châu Âu khẳng định phải tham gia đàm phán về Ukraine
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Canada tìm cách thương lượng với Mỹ về thuế quan
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

61 quốc gia thông qua tuyên bố chung về nhu cầu trí tuệ nhân tạo
11:51 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Liên minh châu Âu ra mắt sáng kiến InvesAI với nguồn vốn hơn 206 tỷ USD
11:48 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Trung Quốc và Anh hướng tới khôi phục đối thoại chiến lược
14:27 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ chính thức áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu
10:13 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ chuẩn bị công bố mức thuế 25% với thép và nhôm
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Điện Kremlin và Nhà Trắng chưa xác nhận cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Nga-Mỹ
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Nga, Mỹ gấp rút chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Putin-Trump
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới

IMF đánh giá thận trọng về các biện pháp thuế quan của Mỹ
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Giá vàng trong nước và thế giới đồng loạt tăng mạnh trong ngày đầu tháng 4/2025

Từ vụ Kẹo rau củ Kera: Cẩn trọng trước những thông tin quảng cáo trên mạng xã hội

Máy đào bitcoin không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu

Các công ty xây dựng uy tín vươn mình khi thị trường được “tái sinh”

Mỗi năm cần hoàn thành 150.000 căn nhà ở xã hội mới đạt mục tiêu đề ra

(INFOGRAPHICS) Kết quả xuất nhập khẩu nổi bật trong 2 tháng đầu năm 2025
12:51 | 27/03/2025 Infographics

(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên

(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam
11:29 | 04/12/2024 Infographics

(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ
16:30 | 06/12/2024 Infographics

(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ
16:33 | 06/12/2024 Multimedia

Từ 31/3/2025, nhiều mặt hàng nhập khẩu được giảm thuế

TPHCM hỗ trợ người dân, doanh nghiệp quyết toán thuế

Hải quan khu vực XI tích cực triển khai nhiệm vụ theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới

Sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy, Chi cục Thuế khu vực XIV vận hành ổn định

Thuế khu vực III triển khai quy trình quản lý thuế theo tổ chức bộ máy mới

Từ 1/6/2025: hóa đơn phải có mã định danh cá nhân của người mua

Máy đào bitcoin không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu

Thúc đẩy thị trường xuất nhập khẩu Việt Nam trong bối cảnh mới

Doanh nghiệp FDI chiếm 71,6% kim ngạch xuất khẩu cả nước

Đến 15/3, xuất nhập khẩu cả nước đạt hơn 162 tỷ USD

7 thị trường nhập khẩu tỷ đô của Việt Nam trong tháng đầu năm

Tháng đầu năm có 7 nhóm hàng xuất khẩu đạt kim ngạch tỷ đô

Manh mối lần ra "xưởng sản xuất ma túy" lớn nhất Việt Nam

Quảng Trị: Thu giữ 130kg pháo vận chuyển trái phép

Hình ảnh xưởng sản xuất ma túy lớn nhất từ trước đến nay vừa bị triệt phá

Phá vụ sản xuất trái phép ma túy quy mô lớn nhất tại Việt Nam từ trước đến nay

Hàng loạt doanh nghiệp tại Bình Dương nợ tiền thuế lớn

Điểm mặt doanh nghiệp nợ thuế XNK tại Đồng Tháp

Máy đào bitcoin không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu

Mở rộng đối tượng được giảm thuế giúp nền kinh tế sớm phục hồi, tăng trưởng

Chi cục thuế khu vực VII hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện quyết toán thuế

Dự kiến giảm thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số nhóm hàng hoá

Hải quan triển khai hệ thống thông quan dự phòng cho VNACCS/VCIS

Cục Thuế hỗ trợ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân năm 2024

Giá vàng trong nước và thế giới đồng loạt tăng mạnh trong ngày đầu tháng 4/2025

Các công ty xây dựng uy tín vươn mình khi thị trường được “tái sinh”

Mỗi năm cần hoàn thành 150.000 căn nhà ở xã hội mới đạt mục tiêu đề ra

Viettel khôi phục liên lạc, hỗ trợ người dân và đoàn cứu hộ tại Myanmar

Giải quyết tình trạng khan hiếm nguồn cung nhà giá rẻ
