Làm sao để người dân không “chê” y tế cơ sở?

Y tế cơ sở vẫn chưa làm tốt vai trò "gác cổng" chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Ảnh: DN

Ngày 6/7, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến Nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) tuyến y tế cơ sở.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, hạn chế của tuyến y tế cơ sở là người dân chưa tin tưởng vào y tế cơ sở vì chất lượng còn chưa cao, thiếu cán bộ y tế. Cùng đó, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị chưa đáp (TYT) tuyến xã chưa đảm bảo; chi trả BHYT còn thấp, danh mục thuốc ít, danh mục kỹ thuật ít... Theo quy định, quỹ KCB BHYT được sử dụng tại trạm y tế tuyến xã tối đa chỉ bằng 20% quỹ KCB BHYT ngoại trú.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng dẫn chứng thực tế đối nghịch trong KCB tại y tế cơ sở là số lượt KCB tại tuyến y tế cơ sở chiếm trên 70% tổng số lượt KCB BHYT trong khi chi phí KCB BHYT chỉ chiếm khoảng 30% tổng chi phí. Ngược lại, số lượt KCB tại tuyến tỉnh, tuyến Trung ương chiếm chưa đến 30% tổng số lượt nhưng chi phí lại chiếm gần 70% tổng chi phí.

Chưa kể, hiện Quỹ KCB BHYT hiện giao cho TYT còn thấp (không quá 20% quỹ KCB BHYT ngoại trú- quy định tại Thông tư 41/2014/TT-BYT-BTC) không đủ để chi cho KCB BHYT, dẫn đến một số loại bệnh TYT xã có khả năng điều trị, cấp thuốc nhưng phải chuyển lên tuyến trên gây nên tình trạng quá tải ở tuyến trên, tốn kém chi phí và không thuận lợi cho người bệnh, nhất là người cao tuổi mắc bệnh không lây nhiễm.

Tại Hội nghị, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Nguyễn Thị Minh cũng nhìn nhận chất lượng KCB tuyến y tế cơ sở vẫn là vấn đề phải suy nghĩ bởi y tế cơ sở là người "gác cổng" trong hệ thống y tế, giúp người dân giảm chi từ tiền túi nhưng thực tế vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu này.

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho rằng, để nâng cao chất lượng KCB BHYT tại tuyến y tế cơ sở, cần thực hiện gói dịch vụ y tế cơ bản; quản lý các bệnh mãn tính tại TYT xã; gắn hoạt động quản lý sức khỏe tại TYT xã với hoạt động của bác sĩ gia đình. Đặc biệt, cần có cơ chế linh hoạt đối với y tế cơ sở theo năng lực cung cấp dịch vụ y tế, số lượng người bệnh BHYT đến KCB, bỏ quy định giao quỹ KCB cho TYT tối đa bằng 20% quỹ KCB BHYT ngoại trú.

Bên cạnh đó, bà Minh cũng cho rằng, cần hạn chế khám, chữa bệnh thông thường tại các tuyến tỉnh, Trung ương bằng cách tăng mức đồng chi trả với người bệnh tại tuyến này, giảm giá thanh toán đối với các bệnh viện tuyến trên khi KCB thông thường.

Bà Nguyễn Thị Minh đề xuất, tới đây, ngoài thực hiện tăng cường thêm bác sỹ cho tuyến y tế cơ sở, nếu cơ sở nào thực hiện được các dịch vụ thì nên mạnh dạn phân cấp. “Khi đã phân cấp cần phải có cơ chế đồng bộ hỗ trợ. Nếu dịch vụ đó tuyến xã làm được, BHXH không thanh toán ở tuyến huyện nữa. Người dân muốn vượt lên tuyến trên thì phải bỏ tiền túi ra. Nếu dich vụ nào phân cấp trong danh mục của Bộ Y tế cho tuyến xã làm được thì kết quả đó phải được liên thông dù đi đến tuyến tỉnh, Trung ương, để không phải chi hai lần”, bà Minh nói.