Gia tăng nguồn lực đầu tư nước ngoài từ cải thiện môi trường kinh doanh
![]() |
Các nhà đầu tư FDI luôn quan tâm đến việc cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam. (Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN) |
Dòng vốn FDI đang “thận trọng” hơn
TS. Daniel Borer, Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam: Củng cố vị thế của Việt Nam Mối quan hệ thương mại chặt chẽ hơn với các nước trong khu vực đang giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn về FDI. Đây là một tín hiệu tốt, nhưng Việt Nam cần phải tạo ra một môi trường kinh tế không chỉ dựa vào lao động giá rẻ để thu hút FDI. Các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng mà Chính phủ đã khởi xướng sẽ giúp nâng cao vị thế của Việt Nam với tư cách một quốc gia chủ chốt trên toàn cầu. Ngoài ra, cuộc đấu tranh chống tham nhũng đang diễn ra là điều cần thiết nhằm mang lại sự ổn định và uy tín cho đất nước. Các nhà đầu tư nước ngoài thường coi việc thiếu lao động có kỹ năng là một trở ngại khi đầu tư vào Việt Nam. Mặc dù sinh viên tốt nghiệp đại học là một nguồn lực quan trọng nhưng Việt Nam cũng cần phải thúc đẩy các chương trình đào tạo nghề để từ thợ điện, thợ sửa ống nước đến thợ cơ khí… đều được đào tạo chính quy và sẵn sàng tham gia vào các dự án FDI. Chính phủ Việt Nam đã triển khai một số biện pháp và thực hiện các dự án trọng điểm có lợi cho tăng trưởng bền vững và ổn định kinh tế. Kết hợp các biện pháp này với việc chuyển hướng thương mại đến các quốc gia gần hơn và thân thiện hơn, cũng như củng cố vị thế của Việt Nam như một trung tâm sản xuất FDI trong khu vực, giúp đất nước chuẩn bị sẵn sàng cho bất kỳ “cơn bão” nào có thể xuất hiện trong tương lai. |
Báo cáo khảo sát các doanh nghiệp FDI tại Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) năm 2023 do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố mới đây cho biết, tỷ lệ doanh nghiệp FDI tăng quy mô vốn đầu tư trong năm 2023 đạt 30,27%, tăng nhẹ so với mức 30% của năm 2022, lý do là các doanh nghiệp FDI vẫn khá thận trọng khi cân nhắc điều chỉnh quy mô trong bối cảnh nền kinh tế diễn biến khó lường.
Về tình hình kinh doanh, 46,49% doanh nghiệp FDI đã báo lãi trong năm 2023, tăng nhẹ so với mức 42,77% của năm 2022. Tỷ lệ doanh nghiệp báo lỗ giảm xuống 42,32% năm 2023, thấp hơn so với mức 44,88% của năm 2022 và thấp hơn đáng kể so với mức kỷ lục 51,33% được ghi nhận trong năm 2021. Quỹ đạo tăng trưởng tích cực này cho thấy doanh nghiệp FDI đang trên đà phục hồi vững chắc hơn sau đại dịch.
Tuy nhiên, chỉ có 26% doanh nghiệp FDI cho biết có dự định mở rộng kinh doanh trong 2 năm 2024 và 2025, giảm so với mức 33% của năm trước và thấp hơn đáng kể so với mức lạc quan nhất sau đại dịch là 47,7% vào năm 2021. Hơn nữa, tỷ lệ này trong giai đoạn từ năm 2014 đến 2019 luôn duy trì ở mức trên 45%. Báo cáo cho rằng, sự suy giảm này cũng phản ánh chiều hướng thận trọng hơn của các doanh nghiệp FDI do tác động của bối cảnh kinh tế toàn cầu khó đoán định như hiện nay.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính từ đầu năm đến ngày 20/4/2024, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đạt hơn 9,27 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, trong số này, mặc dù tổng vốn đăng ký mới tăng mạnh hơn 73% so với cùng kỳ nhưng tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt hơn 1,23 tỷ USD, giảm 25,6% so với cùng kỳ; tổng vốn đăng ký góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt gần 929,6 triệu USD, giảm 70,1% so với cùng kỳ.
Cùng với những ảnh hưởng từ biến động thị trường quốc tế, theo các chuyên gia và doanh nghiệp, nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn e ngại những thách thức từ việc tuân thủ các quy định, gánh nặng thực thi chính sách, từ đó đã ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư và mở rộng đầu tư tại Việt Nam. Báo cáo PCI và PGI 2023 cho biết, từ sau năm 2018, thời gian doanh nghiệp FDI phải bỏ ra để thực hiện các thủ tục hành chính đã giảm xuống, nhưng trong hai năm 2022 và 2023, tỷ lệ doanh nghiệp FDI phải dành hơn 5% thời gian cho các thủ tục hành chính vẫn ở mức cao hơn so với trước đại dịch.
"Chìa khoá" cải thiện từ cải cách
Với các doanh nghiệp đến từ Hoa Kỳ, theo khảo sát tại báo cáo PCI và PGI 2023, các nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn hơn trong các lĩnh vực liên quan đến quy định, chính sách, bao gồm biến động chính sách, pháp luật; thực hiện thủ tục hành chính, ổn định trong sử dụng đất và các quyền tài sản khác.
Với các nhà đầu tư từ Trung Quốc, khó khăn lớn nhất là tìm kiếm khách hàng, tiếp đến là biến động thị trường, tuyển dụng lao động và tìm kiếm đối tác hợp tác kinh doanh. Những khó khăn lớn nhất doanh nghiệp Nhật Bản gặp phải khi hoạt động tại Việt Nam là biến động chính sách và quy định, thực hiện thủ tục hành chính.
Trước đó, khảo sát các doanh nghiệp Nhật Bản tại nước ngoài vào cuối năm 2023 của Tổ chức xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) cũng cho thấy, tại Việt Nam, các quy định, chính sách và thủ tục hành chính là rào cản lớn nhất với hoạt động của doanh nghiệp. Đáng chú ý là doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động tại các quốc gia ASEAN khác như Thái Lan, Singapore và Malaysia lại ít gặp khó khăn trong các lĩnh vực này.
Với các doanh nghiệp đến từ châu Âu, khảo sát công bố vào đầu tháng 4/2024 của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho thấy, các doanh nghiệp cũng đã bày tỏ sự lạc quan về kinh tế Việt Nam cả trong ngắn hạn và dài hạn. Trong quý 2/2024, 1/3 số doanh nghiệp được khảo sát cảm thấy lạc quan về triển vọng phát triển, trong đó hơn một nửa số người được hỏi dự đoán số lượng đơn đặt hàng và doanh thu sẽ cao hơn trong quý 2. Nhìn về lâu dài, sự lạc quan này càng được củng cố với 71% doanh nghiệp cảm thấy tích cực về triển vọng dài hạn tại Việt Nam trong 5 năm tới.
Tuy vậy, nhiều doanh nghiệp châu Âu phản ánh đang phải đối mặt với những rào cản pháp lý ở Việt Nam, từ đó cản trở việc gia nhập thị trường và đầu tư dài hạn. Trong đó, gánh nặng hành chính được coi là trở ngại lớn cho việc thành lập và mở rộng hoạt động, ngoài ra còn sự không rõ ràng của các quy định cũng tạo ra sự không chắc chắn và cản trở việc hoạch định chiến lược…
Từ những vấn đề nêu trên, cộng đồng doanh nghiệp FDI đều đặt ra mong muốn về cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Chẳng hạn, tại buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vào ngày 9/5, ông Park Hark Kyu, Tổng giám đốc phụ trách tài chính của Tập đoàn Samsung đã bày tỏ mong muốn và tin tưởng Việt Nam sẽ liên tục cải thiện môi trường kinh doanh, từ đó Samsung dự kiến đầu tư thêm khoảng 1 tỷ USD mỗi năm thời gian tới tại Việt Nam, tiếp tục nâng số lượng doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng và đẩy mạnh hợp tác đào tạo nhân lực…
Cũng về vấn đề này, theo ông Dominik Meichle, Chủ tịch EuroCham, Việt Nam có tiềm năng kinh tế to lớn và việc giải quyết các thách thức pháp lý là "chìa khóa" để hiện thực hóa tiềm năng đó một cách trọn vẹn. Việc đơn giản hóa thủ tục và thiết lập các quy định minh bạch hơn sẽ giúp tạo thuận lợi cho cả doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài, qua đó giúp Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hàng đầu trong khu vực, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp trong nước, thu hút vốn quốc tế và tăng cường quan hệ đối tác kinh tế. Tương tự, ông Joseph Uddo, Chủ tịch Hiệp hội thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham) cho rằng, dòng vốn đầu tư nước ngoài chất lượng cao chỉ chảy vào các địa phương có chất lượng điều hành tốt, có môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi nhất.
Ngoài ra, theo các chuyên gia và doanh nghiệp, để đón nhận cơ hội từ sự chuyển dịch lớn trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, quy định, cải cách thủ tục hành chính… cùng việc quan tâm đến vấn đề tạo điều kiện kết nối giữa các nhà đầu tư nước ngoài với các đối tác, khách hàng trong nước. Bên cạnh đó nhà hoạch định chính sách cần tiếp tục đẩy nhanh các chính sách, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng lao động địa phương, đặc biệt là lao động trình độ cao, từng bước chuyển dịch cơ cấu lao động của Việt Nam từ chủ yếu dựa vào lợi thế cạnh tranh nhân công giá rẻ sang lao động chất lượng cao để thu hút đầu tư nước ngoài.
Tin liên quan

Đừng bắt doanh nghiệp chân chính chịu trận trước hàng giả
21:39 | 10/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Thương mại điện tử đóng góp khoảng 2/3 giá trị nền kinh tế số Việt Nam
08:00 | 10/07/2025 Thương mại điện tử

Nửa đầu năm, Hải quan khu vực XX thu NSNN đạt hơn 47%
12:40 | 09/07/2025 Hải quan

Viettel "bắt tay" OPPO: Thúc đẩy phổ cập 5G và trải nghiệm AI tại Việt Nam
15:28 | 04/07/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet mở lối khám phá thung lũng Swan: Thiên đường cho kẻ mộng mơ và tín đồ ẩm thực
16:28 | 30/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Không có sự khác biệt nào giữa một tỷ phú với một bác tài Tuk tuk trong thế giới AI
14:19 | 26/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Binh đoàn 20 bàn giao công trình sửa chữa nhà đồng đội
17:26 | 25/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Top 10 công ty công nghệ uy tín năm 2025 sẵn sàng “vươn mình” cùng “bệ phóng” chính sách
16:32 | 22/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

“Mở khóa” dinh dưỡng tự nhiên bằng công nghệ: Sữa Việt tạo tiếng vang tại sân chơi toàn cầu
10:28 | 21/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet đồng hành cùng người hâm mộ đến K-Star Spark 2025 tại Hà Nội
20:46 | 20/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Từ số hóa đến cá nhân hóa: Gen Y và Gen Z đang tái định hình thị trường bảo hiểm Việt Nam
20:47 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

HDBank hợp tác BIDV triển khai nguồn vốn quốc tế thúc đẩy phát triển bền vững
11:20 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Thị trường bảo hiểm Việt Nam 2025: Tái thiết niềm tin, hướng tới phát triển bền vững
18:33 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Cần cơ chế “mở khóa” để nhà ở xã hội không bị đẩy lên cao
18:15 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Nhiều dự án khởi nghiệp xanh đã có sản phẩm xuất khẩu
14:29 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Ngành ngân hàng dẫn đầu phát hành trái phiếu doanh nghiệp
10:16 | 11/06/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

6 tháng đầu năm, ngành Thuế thu ngân sách đạt trên 1.180.000 tỷ đồng

Giao dịch phân khúc bất động sản gắn liền với đất ghi nhận sự tăng trưởng tích cực

Hải quan khu vực VII bám sát địa bàn ngăn chặn hàng lậu từ biên giới

Đừng bắt doanh nghiệp chân chính chịu trận trước hàng giả

Chi cục Hải quan khu vực XVIII công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi
00:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội
09:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp
19:17 | 07/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025
15:14 | 01/07/2025 Infographics

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp
15:54 | 30/06/2025 Diễn đàn

6 tháng đầu năm, ngành Thuế thu ngân sách đạt trên 1.180.000 tỷ đồng

Chi cục Hải quan khu vực XVIII công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

Hải quan Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm và thách thức trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách

Mở khóa tiềm năng kinh tế số: Ngành Tài chính tiên phong hành động

Tiếp tục đơn giản thủ tục, hỗ trợ người nộp thuế trên tinh thần kiến tạo

Hoá đơn điện tử kết nối cơ quan thuế: Cản trở lớn nhất là kỹ năng công nghệ

Kế toán, kiểm toán không bị thay thế, mà chuyển mình trong kỷ nguyên số

Viettel Post khẳng định năng lực sáng tạo công nghệ với cú đúp "Vàng" tại Globee Awards 2025

Giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp nhà nước phát huy vai trò mở đường, dẫn dắt trong phát triển kinh tế - xã hội

HDBank nhận hai giải thưởng lớn từ Asian Banking & Finance

Năm 2025: VIMC đặt mục tiêu doanh thu hợp nhất trên 20 nghìn tỷ đồng

Doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh trong tháng 6

Hoá đơn điện tử kết nối cơ quan thuế: Cản trở lớn nhất là kỹ năng công nghệ

Hải quan lưu ý quy định về số định danh cá nhân thay cho mã số thuế cá nhân

Xác định tiền thuê đất trả hàng năm

Chính sách ưu đãi thuế vượt trội cho sản xuất, lắp ráp ô tô thân thiện với môi trường

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Đính chính tỷ giá tính thuế do lỗi hệ thống

Hàn Quốc vẫn là thị trường chính để Việt Nam xuất khẩu mặt hàng mực và bạch tuộc

Chế biến sâu- hướng đi không thể đảo ngược của doanh nghiệp ngành cá tra

Nhóm hàng xuất khẩu nào dẫn đầu Top 10 trong 6 tháng đầu năm?

Thêm 4 bến cảng container được xây dựng, Hải Phòng khẳng định tầm vóc cảng biển quốc tế

Sự phục hồi của ngành rau quả Việt Nam đến từ đâu?

Xuất khẩu thép cuộn sang Nam Phi: Việt Nam được miễn thuế tự vệ tạm thời

Giá trung bình căn hộ chung cư đã "áp sát" mức 80 triệu đồng/m2

Thanh khoản thị trường cổ phiếu niêm yết trên HNX tăng 20%

Giá xăng đảo chiều tăng sau khi giảm mạnh vào tuần trước

Phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt kỷ lục

Chuyên gia hiến kế xoá tình trạng “giá đất đuổi giá nhà”
