Triển khai thực hiện Luật Thuế XK, thuế NK trong giai đoạn 2016 đến nay, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 122/2016/NĐ-CP về Biểu Thuế XK, biểu thuế NK ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế NK ngoài hạn ngạch thuế quan và 4 Nghị định: 125/2017/NĐ-CP, 57/2020/NĐ-CP, 101/2021/NĐ-CP và 51/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 122/2016/NĐ-CP.
Để thực hiện các cam kết quốc tế về thực hiện Danh mục Biểu thuế hài hóa ASEAN 2022 (AHTN 2022), tiếp tục hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, năm 2022 Chính phủ đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định mới về Biểu Thuế XK, biểu thuế NK ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế NK ngoài hạn ngạch thuế quan trong tháng 10/2022.
 |
| Ngành sản xuất ô tô đang mang lại nhiều lợi nhuận cho ASEAN. |
Bộ Tài chính đã nghiên cứu xây dựng dự thảo Nghị định và dự thảo Quyết định và đã xin ý kiến đóng góp của các bộ, ngành, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ, VCCI và các hiệp hội. Đồng thời, lấy ý kiến đóng góp rộng rãi từ các cá nhân, tổ chức. Đến nay Bộ Tài chính đã nghiên cứu tiếp thu và giải trình đầy đủ các ý kiến đóng góp, tham gia để hoàn thiện dự thảo và gửi xin ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp.
Theo Bộ Tài chính, việc thực hiện các nghị định về ban hành Biểu Thuế XK, biểu thuế NK ưu đãi (MFN), trong thời gian qua cơ bản đã đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tăng cường XK, hạn chế việc NK các mặt hàng trong nước đã sản xuất được. Đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật và tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan Hải quan và DN trong quá trình thực hiện.
Theo đó, kết quả cho thấy, mức thuế suất thuế XK, thuế NK MFN quy định tại các Nghị định đảm bảo phù hợp với các cam kết cắt giảm thuế quan trong WTO và các cam kết quốc tế về thuế XK, thuế NK trong các Hiệp định thương mại mà Việt Nam là thành viên. Tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc ban hành Biểu thuế, thuế suất quy định tại Điều 11 Luật Thuế XK, thuế NK, đảm bảo duy trì lợi ích quốc gia trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Song song với đó, việc thực hiện các nghị định về Biểu thuế đã góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy XK, hạn chế NK các mặt hàng trong nước đã sản xuất được. Đồng thời đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan Hải quan và DN trong quá trình thực hiện. Qua đó, thúc đẩy sản xuất trong nước phát triển, kịp thời hỗ trợ cho các DN mở rộng sản xuất kinh doanh, tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Kết quả thấy rõ, năm 2020, tổng kim ngạch XK cả nước đạt 282,4 tỷ USD, kim ngạch NK đạt 262,7 tỷ USD và năm 2021 con số này đã tăng 14,1% so với năm 2020 lần lượt XK đạt 335,5 tỷ USD và NK đạt 299,8 tỷ USD.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn 2020-2021, việc điều chỉnh giảm thuế NK MFN của một số nhóm mặt hàng quan trọng, thiết yếu như thép, nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, lúa mì, ngô, thịt lợn, trang thiết bị y tế... đã hỗ trợ kịp thời cho người dân, DN giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid và sự gia tăng liên tục của những hàng hóa này trên thị trường trong nước và thế giới.
Bên cạnh đó, việc thực hiện các nghị định đã kịp thời cụ thể hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước về chiến lược phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên như công nghiệp hỗ trợ, ô tô, cơ khí. Đặc biệt, việc thực hiện Chương trình ưu đãi thuế sản xuất, lắp ráp ô tô và Chương trình ưu đãi thuế đối với công nghiệp hỗ trợ ô tô từ năm 2018 đến nay đã khuyến khích các DN đầu tư mở rộng sản xuất, gia tăng tỷ lệ nội địa hóa, tạo việc làm và tăng thu NSNN. Kết quả thực hiện các chương trình này đã nhận được sự đánh giá cao của các bộ, ngành và các DN, nhất là trong bối cảnh hàng rào bảo hộ về thuế NK xe ô tô nguyên chiếc dần xóa bỏ do thực hiện các cam kết cắt giảm thuế quan theo các Hiệp định thành lập các khu vực mậu dịch tự do song phương và đa phương (FTA).
Ngoài ra, thông qua việc kịp thời điều chỉnh các mức thuế suất đối với nhóm tài nguyên, khoáng sản đã góp phần thể chế hóa kịp thời các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước nhằm khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, hạn chế XK tài nguyên thô, khoáng sản chưa có chế biến....
Tuy nhiên, để đáp ứng được các yêu cầu mới xuất phát từ thực tiễn phát triển của đất nước cũng như để tiếp tục thực hiện các cam kết quốc tế, Bộ Tài chính cho rằng, cần thiết phải rà soát để ban hành nghị định mới thay thế cho 5 nghị định trên.
Nụ Bùi
