Kích hoạt xuất khẩu nhiều mặt hàng chủ lực

Theo ông Ngô Hồng Phong, Cục trưởng Cục chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), ghi nhận kết quả xuất khẩu mặt hàng nông, lâm thủy sản trong 7 tháng năm 2025 cho thấy, trong ngành hàng chủ lực, nhóm ngành hàng chủ lực tăng trưởng tốt. Đầu tiên là cà phê, tăng trưởng vượt bậc với kim ngạch xuất khẩu đạt 5,9 tỷ USD, tăng 65,1% nhờ giá cà phê xuất khẩu trung bình ở mức cao (trên 5.600 USD/tấn, tăng 53,5% so với cùng kỳ).

Cùng với cà phê, tôm xuất khẩu đạt 2,5 tỷ USD, tăng 23,2% và hồ tiêu đạt 981 triệu USD, tăng 28,5%. Đây là 2 mặt hàng tăng trưởng tốt nhờ sự nỗ lực tăng tốc đơn hàng xuất khẩu trong quý II.

Theo phân tích của ông Ngô Hồng Phong, hầu hết các mặt hàng trái cây có giá trị xuất khẩu lớn đều giảm tại thị trường Trung Quốc như: sầu riêng đạt 725 triệu USD, giảm 42,5%; thanh long đạt 280 triệu USD, giảm 0,6%; mít 122 triệu USD, giảm 26,6%; xoài 105 triệu USD, giảm 5%; ngoại trừ chuối 232 triệu USD, tăng 6,4%.

Trái cây xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc những tháng đầu năm giảm mạnh do các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt và mặc dù đã có tín hiệu tích cực hơn trong các tháng gần đây nhưng tốc độ tăng chưa cao.

Cùng với đó, giá trị kim ngạch xuất khẩu gạo có xu hướng giảm sau một thời gian dài tăng trưởng vượt bậc trong năm 2024.

Trong đó, giá gạo xuất khẩu bình quân giảm so với năm 2024 do tồn kho cao tại Philippines và Indonesia, cạnh tranh với các nước sản xuất lớn như Ấn Độ, Thái Lan.

Thêm vào đó, Philippines (thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần trên 40% kim ngạch xuất khẩu) mới có lệnh ngừng nhập khẩu gạo trong vòng 60 ngày kể từ ngày 01/9/2025 nhằm bảo vệ sản xuất nội địa. Đây có thể sẽ là yếu tố tác động trong ngắn hạn khi các hợp đồng bị tạm dừng, gây dư cung và giảm giá trị xuất khẩu.

Mặt hàng gạo xuất khẩu giảm trong nửa đầu năm 2025

Tuy nhiên, đánh giá chung, Cục trưởng Ngô Hồng Phong nhận định, thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam trong 7 tháng đầu năm 2025 tiếp tục duy trì tăng trưởng tốt. Xuất khẩu vào một số thị trường truyền thống vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng tốt so với cùng kỳ những năm trước nhờ việc doanh nghiệp nỗ lực tranh thủ tăng tốc xuất khẩu trong quý II như: Hoa Kỳ đạt 8,3 tỷ USD, tăng 12,1%; EU đạt 4,73 tỷ USD, tăng tới 49%.

Xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc tuy vẫn duy trì tăng trưởng nhưng ở mức thấp (3,6%) do sự suy giảm kéo dài một số mặt hàng chủ lực là rau quả (1,64 tỷ USD, giảm 24%), gỗ và sản phẩm gỗ (875,8 triệu USD, giảm 17%).

Như vậy, trong 7 tháng đầu năm 2025, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu tiếp tục được duy trì tại thị trường Hoa Kỳ và tăng trưởng mạnh mẽ ở các khu vực như EU, Nhật Bản, Trung Đông, châu Phi.

Riêng thị trường Trung Quốc tăng trưởng thấp và suy giảm tại khu vực ASEAN. Điều này cho thấy trong quý II vừa qua, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đã rất chủ động, nhạy bén, nỗ lực duy trì và mở rộng xuất khẩu các mặt hàng chủ lực sang tất cả các thị trường, bao gồm cả những mặt hàng có giá trị xuất khẩu còn thấp nhưng có tiềm năng phát triển như sản phẩm chăn nuôi chế biến.

Đồng thời, tăng tốc đơn hàng xuất khẩu các mặt hàng lợi thế như gỗ và sản phẩm gỗ, thủy sản, cà phê, hồ tiêu, hạt điều tại khu vực thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và chuyển hướng tăng cường xuất khẩu sang các khu vực thị trường tiềm năng như châu Phi, Trung Đông đối với một số nhóm hàng đang gặp khó khăn tại thị trường truyền thống như gạo, rau quả.

Với giá trị kim ngạch xuất khẩu nông lâm sản và thủy sản 7 tháng đầu năm 2025 ước đạt 39,2 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu trong 5 tháng cuối năm cần đạt trên 25 tỷ USD để có thể đạt và vượt mục tiêu 65 tỷ USD cho cả năm.

Để đạt được mục tiêu trên, Bộ Nông nghiệp và môi trường cho biết, trước mắt hỗ trợ doanh nghiệp, người sản xuất thông qua cơ chế, chính sách nhằm duy trì và bảo vệ sản xuất, duy trì xuất khẩu, giữ thế cạnh tranh cho nông sản trong bối cảnh biến động thương mại toàn cầu.

Chú trọng các chính sách tín dụng, tỷ giá, giảm chi phí logistics, giảm thủ tục hành chính, giảm phí, lệ phí… để tạo điều kiện thuận lợi và chia sẻ gánh nặng với doanh nghiệp, người nông dân.

Đồng thời, cập nhật kịp thời, nhanh chóng thông tin diễn biến thị trường, làm rõ thông tin về các quy định mới nhằm giúp các Hiệp hội, doanh nghiệp, người sản xuất nắm bắt, tiếp cận, kịp thời có các phương án xử lý.

Kiên trì, tiếp tục đàm phán giảm thuế đối với các dòng hàng mà Hoa Kỳ không sản xuất được, phải nhập khẩu (cà phê, hồ tiêu, hạt điều).

Tiếp tục duy trì xuất khẩu tại thị trường truyền thống và bổ sung các dòng sản phẩm phù hợp, bổ sung một số nhóm hàng có thể gia tăng giá trị xuất khẩu ở thị trường tiềm năng, như hàng thủy sản sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN; gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, EU; mặt hàng rau gia vị, trái cây tươi sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Asean; cà phê sang Trung Quốc, Nhật Bản, ASEAN...