Facebook Twitter youtube Tiktok

Thương mại điện tử xanh: Cần luật hóa và khuyến khích thực chất để đi vào đời sống

Trước áp lực môi trường từ tốc độ phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Công Thương đang hoàn thiện dự thảo Luật TMĐT với nhiều quy định hướng tới TMĐT xanh và bền vững. Tuy nhiên, để hiện thực hóa, các doanh nghiệp đề xuất cần có cơ chế khuyến khích rõ ràng, phù hợp thực tiễn.
Khởi động sàn giao dịch thương mại điện tử B2B “xanh” đầu tiên tại Việt Nam Dự thảo Luật Thương mại điện tử: Kỳ vọng lập lại trật tự kinh doanh trên nền tảng số Kết nối liên vùng: Hướng đi chiến lược cho thương mại điện tử
Thương mại điện tử xanh: Cần luật hóa và khuyến khích thực chất để đi vào đời sống
Các nền tảng TMĐT được khuyến khích sử dụng dấu hiệu nhận diện như “xanh”, “bền vững”, “có trách nhiệm” cho sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường. Đồ họa: TT

Rào cản chi phí và thiếu chính sách khuyến khích

TMĐT Việt Nam đang bùng nổ với quy mô ước đạt 25 tỷ USD trong năm 2024, chiếm gần 10% tổng doanh thu bán lẻ toàn quốc. Nhưng cùng với sự phát triển đó là hàng loạt thách thức về môi trường như rác thải bao bì, khí thải từ vận chuyển…

Theo kinh nghiệm quốc tế, lượng rác thải từ TMĐT cao hơn nhiều lần so với thương mại truyền thống. Cụ thể, Hàn Quốc ghi nhận lượng rác thải từ TMĐT cao gấp gần 5 lần.

Tại Mỹ, lượng giấy carton tiêu thụ trong TMĐT cao gấp 7 lần. Trung Quốc từng có năm phát sinh gần 2 triệu tấn rác thải nhựa từ giao hàng TMĐT. Tình trạng tương tự có thể xảy ra tại Việt Nam nếu không kịp thời có các chính sách kiểm soát và định hướng rõ ràng.

Theo kinh nghiệm quốc tế, lượng rác thải từ TMĐT cao hơn nhiều lần so với thương mại truyền thống. Cụ thể, Hàn Quốc ghi nhận lượng rác thải từ TMĐT cao gấp gần 5 lần. Tại Mỹ, lượng giấy carton tiêu thụ trong TMĐT cao gấp 7 lần. Trung Quốc từng có năm phát sinh gần 2 triệu tấn rác thải nhựa từ giao hàng TMĐT. Tình trạng tương tự có thể xảy ra tại Việt Nam nếu không kịp thời có các chính sách kiểm soát và định hướng rõ ràng.

Nhằm hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường, Bộ Công Thương đã đưa nội dung "TMĐT xanh và bền vững" vào dự thảo Luật TMĐT sửa đổi, đồng thời lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp để hoàn thiện quy định pháp lý.

Dự thảo Luật TMĐT bước đầu đề xuất một số ưu đãi cho các dự án TMĐT xanh tại Điều 39. Theo đó, các dự án mới hoặc đang hoạt động nếu đáp ứng tiêu chí phát triển xanh, bền vững sẽ được hưởng ưu đãi đặc biệt trong suốt vòng đời còn lại.

Ngoài ra, các nền tảng TMĐT được khuyến khích sử dụng dấu hiệu nhận diện như “xanh”, “bền vững”, “có trách nhiệm” cho sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, nhiều cơ quan cho rằng cần điều chỉnh cách thể hiện các quy định theo hướng khuyến khích, tránh bắt buộc, vì hiện tại các hướng dẫn chưa phải là văn bản quy phạm pháp luật.

Cụ thể, Bộ Tư pháp đề nghị sửa khoản 3 Điều 43 để tránh đưa ra yêu cầu mang tính bắt buộc trong khi cơ sở pháp lý chưa đầy đủ. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề xuất bổ sung quy định khuyến khích các nền tảng TMĐT sử dụng vật liệu tái chế, ít phát thải trong khâu đóng gói, vận chuyển.

Theo phản ánh từ một số sàn TMĐT, vấn đề phát triển xanh là cần thiết nhưng khó triển khai nếu thiếu các chính sách khuyến khích cụ thể từ Nhà nước. Việc chuyển đổi sang TMĐT xanh hiện đối mặt với chi phí cao và khó khăn trong đo lường hiệu quả thực tế.

“Trường hợp không có chính sách khuyến khích rõ ràng được quy định trong dự thảo luật, việc phát triển TMĐT xanh và bền vững sẽ gặp nhiều khó khăn và rào cản trong quá trình thực thi”, đại diện một sàn TMĐT nêu ý kiến.

Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) cũng cho rằng, cơ quan soạn thảo dự thảo Luật TMĐT cần tham khảo thêm dữ liệu từ các tổ chức quốc tế như Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) hay Mạng lưới giám sát buôn bán động, thực vật hoang dã, là liên minh chiến lược giữa WWF và Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (TRAFFIC) để làm rõ tác động môi trường từ TMĐT, đồng thời bổ sung vào Tờ trình gửi Quốc hội thông tin về tình trạng buôn bán động, thực vật hoang dã trên môi trường trực tuyến.

Xác lập mục tiêu rõ ràng, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi

Theo Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, Bộ Công Thương đặt mục tiêu doanh số TMĐT tăng 20 - 30% mỗi năm và chiếm 20% tổng mức bán lẻ cả nước. Đồng thời, phấn đấu tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng TMĐT đạt trên 70% và tỷ lệ doanh nghiệp đáp ứng bộ tiêu chí quốc gia về TMĐT bền vững đạt 60%.

Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026 - 2030 định hướng phát triển TMĐT theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững. Cụ thể: Giảm tỷ lệ sản phẩm sử dụng bao bì nhựa xuống dưới 45%; nâng tỷ lệ sử dụng bao bì tái chế lên ít nhất 50%; ít nhất 45% doanh nghiệp TMĐT sử dụng năng lượng sạch trong logistics; 50% doanh nghiệp TMĐT áp dụng tiêu chuẩn đóng gói xanh.

Đáng chú ý, kế hoạch này cũng định hướng phát triển TMĐT theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững. Cụ thể: Giảm tỷ lệ sản phẩm sử dụng bao bì nhựa xuống dưới 45%; nâng tỷ lệ sử dụng bao bì tái chế lên ít nhất 50%; ít nhất 45% doanh nghiệp TMĐT sử dụng năng lượng sạch trong logistics; 50% doanh nghiệp TMĐT áp dụng tiêu chuẩn đóng gói xanh.

Để đạt các mục tiêu trên, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế quản lý TMĐT và xây dựng bộ tiêu chí quốc gia đánh giá TMĐT bền vững. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ đưa ra các chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính giúp doanh nghiệp tự xây dựng và thực hiện các giải pháp TMĐT bền vững nhằm giảm lượng rác thải từ quá trình sản xuất và vận chuyển, tạo ảnh hưởng tích cực đến môi trường trong các giao dịch TMĐT.

Bộ Công Thương cũng dự kiến ban hành tiêu chuẩn hướng dẫn doanh nghiệp về đóng gói hàng hóa thân thiện với môi trường, đồng thời khuyến khích sử dụng vật liệu tái chế, dễ phân hủy.

Song song với đó là xây dựng chính sách phát triển logistics xanh, bao gồm quy hoạch các trung tâm phân phối thông minh, ưu tiên công nghệ tự động hóa và sử dụng năng lượng tái tạo nhằm giảm phát thải và tối ưu chuỗi cung ứng trong TMĐT.

Các cơ chế, chính sách thúc đẩy triển khai các giải pháp về bưu chính, vận chuyển hỗ trợ cho ngành TMĐT cũng sẽ được cơ quan này biên soạn, nhằm mục tiêu hướng tới thị trường bền vững và xanh hóa.

Trong đó có việc đưa ra các chính sách quy hoạch phát triển kho và trung tâm phân phối hàng hoá thông minh trong TMĐT, ưu tiên đầu tư vào công nghệ tự động hoá nhằm giảm thời gian và tối ưu hoá quy trình xử lý hàng hoá. Khuyến khích doanh nghiệp cần chú trọng xây dựng các kho hàng có thiết kế giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo trong chu trình xử lý…

Những bước đi này đang từng bước định hình thị trường TMĐT Việt Nam theo hướng xanh và bền vững, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế hiện đại và có trách nhiệm với môi trường.

Thái Hằng

Tin liên quan

Siết chặt quảng cáo trên sàn: Người nổi tiếng vi phạm sẽ bị hạn chế xuất hiện

Siết chặt quảng cáo trên sàn: Người nổi tiếng vi phạm sẽ bị hạn chế xuất hiện

Trước tình trạng người nổi tiếng, người có ảnh hưởng (KOL, KOC) tham gia quảng cáo sai sự thật trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) và mạng xã hội ngày càng gia tăng, cơ quan chức năng đang lên kế hoạch áp dụng các biện pháp mạnh nhằm kiểm soát, hạn chế sự hiện diện của các nghệ sĩ, KOL, KOC vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo. Hệ sinh thái TMĐT sẽ phải tăng cường trách nhiệm để bảo vệ người tiêu dùng.
Cảnh báo tội phạm lợi dụng nền tảng thương mại điện tử để lừa đảo

Cảnh báo tội phạm lợi dụng nền tảng thương mại điện tử để lừa đảo

Thời gian gần đây, các vụ lừa đảo qua mạng tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt là trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) và mạng xã hội. Bất chấp nỗ lực tuyên truyền của lực lượng chức năng và truyền thông, nhiều người dân vẫn bị dụ dỗ, chiếm đoạt tài sản bởi những thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Hợp tác xã Hà Tĩnh đầu tư công nghệ, bắt nhịp thương mại điện tử

Hợp tác xã Hà Tĩnh đầu tư công nghệ, bắt nhịp thương mại điện tử

Từ sản xuất thủ công, nhiều hợp tác xã (HTX) ở Hà Tĩnh đang từng bước đầu tư công nghệ, xây dựng thương hiệu và tham gia thương mại điện tử (TMĐT). Nhờ đó, không ít sản phẩm địa phương đã lên sàn, mở rộng thị trường cả nước, thậm chí xuất khẩu.
Xuất khẩu nông sản OCOP thông qua livestream

Xuất khẩu nông sản OCOP thông qua livestream

Ngày 1/8/2025, trong khuôn khổ Hội chợ VIETNAM OCOPEX 2025 sẽ diễn ra hai phiên livestream thương mại điện tử (TMĐT) quảng bá và tiêu thụ sản phẩm OCOP Việt Nam. Đây là bước đi mới nhằm nâng tầm và mở rộng cơ hội xuất khẩu nông sản OCOP.
Đặc sản Lạng Sơn từng bước hiện diện trên sàn

Đặc sản Lạng Sơn từng bước hiện diện trên sàn

Với chương trình xúc tiến thương mại và chuyển đổi số được triển khai bài bản, nhiều đặc sản Lạng Sơn như: na Chi Lăng, hồng Bảo Lâm, quýt Bắc Sơn… từng bước hiện diện trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT).
Tuần lễ Thương mại số 2025 - kết nối thương mại điện tử miền Trung

Tuần lễ Thương mại số 2025 - kết nối thương mại điện tử miền Trung

Từ ngày 1 đến ngày 3/8, TP Đà Nẵng phối hợp với Cục Thương mại điện tử (TMĐT) và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cùng Hiệp hội TMĐT Việt Nam sẽ tổ chức “Tuần lễ Thương mại số và Kết nối vùng - Đà Nẵng 2025”.
Logistics vùng - đòn bẩy để nông sản Việt vươn ra toàn cầu

Logistics vùng - đòn bẩy để nông sản Việt vươn ra toàn cầu

Chi phí logistics cao, hạ tầng thiếu đồng bộ và mô hình vận hành phân mảnh đang cản trở nông sản Việt bứt phá trong thương mại điện tử (TMĐT). Các chuyên gia nhận định, muốn đưa nông sản Việt ra thế giới, cần phát triển logistics vùng như một “xương sống” của chuỗi cung ứng hiện đại, thay vì tiếp tục coi đó là “chặng cuối”.
Dệt may Việt Nam cần tận dụng thương mại điện tử để khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế số

Dệt may Việt Nam cần tận dụng thương mại điện tử để khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế số

Các sàn TMĐT trở thành đòn bẩy giúp ngành Dệt may đẩy mạnh xuất khẩu, qua đó khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế số.
Cuộc đua giành thị phần gay gắt, hơn 80.000 gian hàng đã "bốc hơi" khỏi sàn

Cuộc đua giành thị phần gay gắt, hơn 80.000 gian hàng đã "bốc hơi" khỏi sàn

Doanh số toàn ngành thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam tăng gần 42% trong nửa đầu năm 2025. Tuy nhiên, phía sau con số ấn tượng này là thực tế báo động, so với cùng kỳ năm 2024, hơn 80.000 gian hàng đã "bốc hơi" khỏi sàn. Cuộc đua giành thị phần ngày càng gay gắt, đặc biệt với sự bứt tốc mạnh mẽ của TikTok Shop, đang đẩy các nhà bán hàng nhỏ vào thế yếu.
TikTok Shop bứt phá thị phần, Shopee và Lazada vào thế phòng thủ

TikTok Shop bứt phá thị phần, Shopee và Lazada vào thế phòng thủ

Nửa đầu năm 2025, TikTok Shop ghi nhận tăng trưởng doanh số ấn tượng, nâng thị phần lên 39% và rút ngắn đáng kể khoảng cách với Shopee. Trong khi đó, Lazada và Tiki chứng kiến sự sụt giảm mạnh, chỉ còn nắm giữ 3% thị phần toàn ngành.
Doanh nghiệp Việt bứt phá với Amazon và thương mại điện tử

Doanh nghiệp Việt bứt phá với Amazon và thương mại điện tử

Hơn 300% là mức tăng trưởng số lượng sản phẩm do doanh nghiệp Việt Nam bán ra trên Amazon trong 5 năm qua. Điều này cho thấy, tiềm năng, dư địa phát triển thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới của doanh nghiệp Việt Nam là rất lớn.
Lâm Đồng hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, lên sàn số

Lâm Đồng hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, lên sàn số

Thời gian tới, Lâm Đồng tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, mở rộng kinh doanh trên nền tảng số, phát triển thương mại điện tử (TMĐT).
Người bán nước ngoài trên sàn sẽ phải định danh, kê khai thuế như trong nước

Người bán nước ngoài trên sàn sẽ phải định danh, kê khai thuế như trong nước

Dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến trong kỳ họp vào tháng 10/2025. Theo đó, Dự thảo Luật đề xuất hàng loạt quy định siết chặt quản lý hoạt động TMĐT, đặc biệt là với các đối tượng người bán từ nước ngoài. Phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính đã trao đổi với Tiến sĩ Kinh tế, Luật sư Lê Bá Thường (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh), Viện trưởng Viện Nghiên cứu pháp luật và Văn hóa doanh nghiệp xoay quanh chủ đề này.
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

2 phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần được đưa ra tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).
Hiến máu nhân đạo - Hành trình lan tỏa yêu thương cùng Vedan Việt Nam

Hiến máu nhân đạo - Hành trình lan tỏa yêu thương cùng Vedan Việt Nam

Ngày 30/7/2025, Công ty CPHH Vedan Việt Nam đã phối hợp cùng Hội Chữ Thập đỏ tỉnh Đồng Nai và Bệnh viện Chợ Rẫy tổ chức chương trình hiến máu nhân đạo với chủ đề “Một giọt máu – Triệu tấm lòng”.
Châu Phi – Điểm đến đầy tiềm năng cho hàng Việt

Châu Phi – Điểm đến đầy tiềm năng cho hàng Việt

Châu Phi là điểm đến tiềm năng cho hàng Việt khi nhiều thị trường truyền thống gặp khó, với nhu cầu lớn và dư địa xuất khẩu còn rộng mở.
5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

Ngày 31/7, tại Tọa đàm “Chính sách tài chính phát triển logistics xanh” do Tạp chí Kinh tế - Tài chính phối hợp với Vinexad tổ chức, đại diện Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã chia sẻ 5 nhóm giải pháp thúc đẩy logistics xanh trong thời gian tới.
Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Theo Chi cục Hải quan khu vực X, hết tháng 7, số thu ở địa bàn Thanh Hóa ước đạt 12.192,85 tỷ đồng bằng 67,7% chỉ tiêu pháp lệnh.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức của Thuế tỉnh Phú Thọ.
(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

Các thông tin liên quan của Chi cục Hải quan khu vực VII.
(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu
Phiên bản di động