Sẽ tích hợp sàn giao dịch tín chỉ carbon với thương mại điện tử

Ảnh minh họa.

Sẽ xây dựng sàn giao dịch tín chỉ carbon

Một trong những nội dung nổi bật của Dự thảo là việc đưa sàn giao dịch tín chỉ carbon vào danh mục 7 lĩnh vực nền tảng được ưu tiên xây dựng.

Sàn này sẽ phục vụ các giao dịch tín chỉ giảm phát thải theo chuẩn quốc tế minh bạch, có chứng nhận hợp lệ từ cơ quan có thẩm quyền. Đồng thời, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về lưu trữ, công bố thông tin và phòng chống gian lận trong thương mại.

Theo dự kiến, khi hoạt động, sàn giao dịch tín chỉ carbon sẽ là nơi tập trung mua bán, trao đổi tín chỉ carbon giữa doanh nghiệp trong nước và quốc tế, hỗ trợ triển khai các cam kết về giảm phát thải khí nhà kính. Các giao dịch sẽ được giám sát để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch, góp phần phát triển thị trường carbon đúng hướng.

Dự thảo cũng quy định, Sở giao dịch hàng hóa sẽ là tổ chức được thành lập và vận hành trong Trung tâm tài chính quốc tế theo đúng quy định pháp luật. Chức năng chính là tổ chức thị trường giao dịch hàng hóa, bao gồm cả giao dịch hàng hóa vật chất và giao dịch phái sinh hàng hóa.

Trong đó, nền tảng giao dịch là hệ thống công nghệ thông tin cho phép các bên thực hiện giao dịch trực tuyến. Nền tảng này bao gồm cả sàn giao dịch hàng hóa và các nền tảng TMĐT.

Sàn giao dịch hàng hóa là hệ thống giao dịch điện tử do Sở giao dịch hàng hóa vận hành, cho phép thực hiện mua bán hàng hóa, sản phẩm phái sinh và các loại sản phẩm khác theo quy định của pháp luật.

Hàng hóa vật chất là các sản phẩm có hình thái cụ thể, có thể cầm, nắm, vận chuyển, lưu kho hoặc giao nhận thực tế.

Hàng hóa phái sinh là công cụ tài chính dựa trên giá trị của một loại hàng hóa cơ sở, cho phép mua bán hoặc chuyển giao quyền và nghĩa vụ đối với hàng hóa đó trong tương lai, theo điều kiện đã thỏa thuận…

Cơ hội mới cho lĩnh vực TMĐT

Bên cạnh sàn giao dịch tín chỉ carbon, Dự thảo còn đề xuất xây dựng sàn giao dịch sản phẩm tài chính xanh. Việc niêm yết và giao dịch sản phẩm tài chính xanh chỉ được phép nếu sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn và tiêu chí môi trường do Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành dựa trên việc tham khảo thông lệ và tiêu chuẩn quốc tế.

Các sàn giao dịch phải công khai và minh bạch báo cáo kiểm toán độc lập về tính chất “xanh” của sản phẩm; quy trình thẩm định và dòng vốn đầu tư liên quan đến sản phẩm.

Nếu phát hiện sản phẩm không đáp ứng tiêu chí hoặc có dấu hiệu sai phạm, sàn giao dịch bắt buộc tạm dừng giao dịch, đình chỉ niêm yết và báo ngay cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo TS Võ Thy Trang (Khoa Kinh tế, Học viện Tài chính), cả sàn giao dịch tín chỉ carbon lẫn sàn sản phẩm tài chính xanh đều được thiết kế theo hướng tiệm cận chuẩn quốc tế, nhằm thu hút nhà đầu tư, đối tác và tổ chức tài chính toàn cầu. Điều này không chỉ phục vụ mục tiêu giảm phát thải và phát triển bền vững, mà còn góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ TMĐT và tài chính quốc tế.

“Việc đưa các loại giao dịch hàng hóa, phái sinh, sản phẩm tài chính xanh và tín chỉ carbon vào cùng hệ thống tại Trung tâm tài chính quốc tế sẽ tạo ra cơ hội mới cho lĩnh vực TMĐT. Các nền tảng TMĐT, nếu đáp ứng yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật và tuân thủ quy định pháp luật, có thể trở thành một phần của hệ sinh thái giao dịch này. Khi đó, TMĐT không chỉ dừng lại ở hàng hóa tiêu dùng, mà còn mở rộng sang các sản phẩm tài chính và môi trường”, TS Võ Thy Trang cho hay.

Tuy nhiên, Dự thảo cũng đặt ra yêu cầu rất cao về tính minh bạch, tiêu chuẩn vận hành và giám sát, nhằm đảm bảo mọi giao dịch, từ mua bán hàng hóa vật chất đến trao đổi tín chỉ carbon đều đúng luật và an toàn.

Nhóm các doanh nghiệp chịu tác động trực tiếp gồm: Doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa; doanh nghiệp phân phối hàng hóa và dịch vụ; doanh nghiệp vận hành sàn giao dịch hoặc nền tảng giao dịch trực tuyến; doanh nghiệp có nhu cầu tham gia thị trường tín chỉ carbon hoặc sản phẩm tài chính xanh.

“Việc tham gia hệ thống giao dịch trong Trung tâm tài chính quốc tế có thể mang lại ưu đãi về chính sách và cơ hội mở rộng thị trường, nhưng đồng thời cũng yêu cầu doanh nghiệp đầu tư mạnh vào công nghệ, nhân lực và quy trình quản trị minh bạch”, TS Võ Thy Trang nhấn mạnh.