Facebook Twitter youtube Tiktok

Dự thảo Luật Thương mại điện tử: Kỳ vọng lập lại trật tự kinh doanh trên nền tảng số

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội vừa đồng ý đưa dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) vào Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025) theo quy trình rút gọn. Với 6 nhóm chính sách và 4 mô hình kinh doanh, dự luật này được kỳ vọng sẽ lập lại kỷ cương, trật tự kinh doanh trên không gian số.
Siết chặt kinh doanh dược phẩm trên nền tảng thương mại điện tử Thương mại điện tử đóng góp khoảng 2/3 giá trị nền kinh tế số Việt Nam
Dự thảo Luật Thương mại điện tử: Kỳ vọng lập lại trật tự kinh doanh trên nền tảng số
Dự thảo Luật TMĐT thiết lập chế tài mạnh tay với hành vi: Kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng. Đồ họa: TT

Hạn chế thuật toán, đưa livestream, tiếp thị liên kết vào diện quản lý

Bộ Công Thương cho biết, quy mô TMĐT bán lẻ B2C của Việt Nam đã tăng từ 2,97 tỷ USD (2014) lên 25 tỷ USD (2024), chiếm 10% tổng doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.

Việt Nam hiện đứng thứ 3 Đông Nam Á về quy mô và thứ 5 toàn cầu về tốc độ tăng trưởng. Nhà đầu tư nước ngoài đổ vốn lớn, doanh nghiệp nhỏ từng bước khẳng định trên thị trường số hóa.

Tuy nhiên, các quy định điều chỉnh hiện nay chỉ ở cấp Nghị định, không đủ để quản lý các mô hình mới, đa ngành và xuyên biên giới, nên phát sinh nhiều “lỗ hổng” trong pháp lý.

Bộ Công Thương cho biết, quy mô TMĐT bán lẻ B2C của Việt Nam đã tăng từ 2,97 tỷ USD (2014) lên 25 tỷ USD (2024), chiếm 10% tổng doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Việt Nam hiện đứng thứ 3 Đông Nam Á về quy mô và thứ 5 toàn cầu về tốc độ tăng trưởng. Nhà đầu tư nước ngoài đổ vốn lớn, doanh nghiệp nhỏ từng bước khẳng định trên thị trường số hóa.

Các vấn đề nổi cộm hiện nay bao gồm: hệ thống pháp luật thiếu tính thống nhất, mô hình mới như livestream, affiliate (tiếp thị liên kết) chưa được điều chỉnh, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ vẫn tràn lan, và hoạt động TMĐT xuyên biên giới chưa được kiểm soát chặt chẽ.

Theo Bộ Công Thương, dự thảo Luật TMĐT được thiết kế toàn diện với 6 nhóm chính sách, gồm: Phân loại và trách nhiệm của chủ thể TMĐT (sàn, cá nhân, doanh nghiệp); quy định dành cho mạng xã hội, nền tảng số có giao dịch TMĐT; điều chỉnh TMĐT xuyên biên giới, doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài; các dịch vụ hỗ trợ TMĐT (logistics, thanh toán, dữ liệu…); hoàn thiện quy định về giao kết hợp đồng điện tử; khuyến khích TMĐT “xanh, bền vững”.

Ngoài ra, việc đưa livestream, affiliate marketing vào dự luật thể hiện quyết tâm đi sâu xử lý các hoạt động đang bị “bất cập”, từ thiếu rõ ràng trong thông tin hàng hóa, xuất xứ, chất lượng đến tính minh bạch của chính sách quảng cáo.

Dự thảo Luật TMĐT cũng xác định 4 mô hình TMĐT như: Nền tảng TMĐT kinh doanh trực tiếp; nền tảng TMĐT trung gian (nơi kết nối người mua – người bán); mạng xã hội hoạt động TMĐT (nơi còn tồn tại livestream bán hàng); nền tảng tích hợp đa dịch vụ (như: giao hàng, thanh toán, nội dung số...).

Riêng đối với mô hình livestream, dự thảo Luật TMĐT quy định: Bắt buộc xác thực danh tính người bán; giám sát theo thời gian thực nội dung kinh doanh. Người livestream phải có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ và tuân thủ đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan cấp phép. Đặc biệt là cấm phát ngôn gây hiểu nhầm về công dụng, xuất xứ, khuyến mại, chính sách hậu mãi…

“Việc bổ sung quy định quản lý hoạt động livestream là cần thiết và cấp bách, bởi hình thức này hiện là “mảnh đất vàng” cho cả người bán lẫn hành vi gian lận”, Luật sư Bùi Văn Đức (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) nhấn mạnh.

Dự thảo Luật TMĐT thiết lập chế tài mạnh tay với hành vi: Kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng. Cấm sử dụng thuật toán để ưu tiên/giấu mặt hàng mà không công bố tiêu chí lựa chọn, nhằm ràng buộc tính công bằng và minh bạch trên các nền tảng.

“Việc kiểm soát tiêu chí hiển thị sẽ buộc các nền tảng phải minh bạch thuật toán và tránh thao túng thị trường, đồng thời bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…”, ông Nguyễn Văn Thái (Cục TMĐT và Kinh tế số, Bộ Công Thương) cho hay.

Dự liệu những thách thức trong thực thi

Luật sư Bùi Văn Đức cho rằng, luật không chỉ để siết mà để tháo gỡ rào cản, tạo điều kiện phát triển thị trường TMĐT có trật tự, có trách nhiệm và bền vững. Do vậy, Dự thảo Luật TMĐT cần đạt mục tiêu quan trọng là tăng hiệu lực quản lý nhà nước về TMĐT trong bối cảnh số hóa toàn diện, qua đó khuyến khích doanh nghiệp sáng tạo, cạnh tranh lành mạnh; bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng; tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, đồng bộ.

Dự thảo Luật TMĐT xác định 4 mô hình TMĐT: Nền tảng TMĐT kinh doanh trực tiếp; nền tảng TMĐT trung gian (nơi kết nối người mua – người bán); mạng xã hội hoạt động TMĐT (nơi còn tồn tại livestream bán hàng); nền tảng tích hợp đa dịch vụ (như giao hàng, thanh toán, nội dung số...).

“Nhiều influencer hiện nay hành xử như doanh nghiệp nhưng lại thiếu trách nhiệm thông tin như một nhà kinh doanh thực thụ. Đây là lỗ hổng cần sớm được kiểm soát”, Luật sư Bùi Văn Đức nhấn mạnh.

Như vậy, để Luật TMĐT đạt hiệu quả thực sự, cần thêm hướng dẫn kỹ thuật và thực thi quyết liệt, chứ không chỉ dừng ở khung pháp lý.

Tại Phiên họp 47 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đề xuất đưa dự Luật TMĐT vào Chương trình lập pháp năm 2025 cùng các luật như: An ninh mạng, tiết kiệm chống lãng phí.

Đánh giá cao tinh thần chủ động, tích cực của Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng ý đưa dự luật này vào Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025) theo quy trình rút gọn.

Theo đánh giá, khung quy định đã rõ ràng và chặt chẽ hơn nhưng thực tế cho thấy, vẫn còn đặt ra những thách thức, lực cản khi thực thi, cụ thể:

Năng lực kiểm tra của cơ quan quản lý: Có thực hiện được giám sát “thời gian thực” với hàng trăm ngàn livestream mỗi ngày?

Liên kết giữa các bên: Mạng xã hội, sàn TMĐT, livestreamers, nhà phân phối phải phối hợp thế nào để chịu trách nhiệm cụ thể?

Kiểm soát thuật toán đòi hỏi công nghệ minh bạch cao, cùng quy chuẩn đánh giá và giám giám sát độc lập trong mẫu định dạng kỹ thuật.

Quy định “bắt buộc” là cần nhưng việc thiết lập bộ tiêu chuẩn kỹ thuật, cơ chế giám sát và áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, Blockchain để tự động minh bạch hiển thị và quảng cáo mới thực sự hoạt động.

Thái Hằng

Tin liên quan

Sản xuất kinh doanh dự báo nhiều khởi sắc trong quý III/2025

Sản xuất kinh doanh dự báo nhiều khởi sắc trong quý III/2025

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý II/2025 của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho thấy, doanh nghiệp đã và đang chủ động thích ứng, tháo gỡ khó khăn, tạo nền tảng cho sự phục hồi trong các tháng còn lại của năm.
Kinh doanh thương mại điện tử: Không có giấy phép, có thể bị phạt tới 30 triệu đồng

Kinh doanh thương mại điện tử: Không có giấy phép, có thể bị phạt tới 30 triệu đồng

Thương mại điện tử (TMĐT) bùng nổ tại Việt Nam, mở ra cơ hội lớn cho cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu hoạt động không có giấy phép, các cá nhân, tổ chức kinh doanh TMĐT có thể bị phạt từ 20 đến 30 triệu đồng, thậm chí bị đình chỉ hoạt động.
TikiNow bị phạt vì cạnh tranh không lành mạnh trên nền tảng số

TikiNow bị phạt vì cạnh tranh không lành mạnh trên nền tảng số

Công ty TNHH TikiNow Smart Logistics (TikiNow) - đơn vị vận hành dịch vụ giao hàng nhanh thuộc hệ sinh thái Tiki vừa bị Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương) xử phạt 200 triệu đồng vì hành vi cạnh tranh không lành mạnh. TikiNow bị xác định đã đưa thông tin gây nhầm lẫn về doanh nghiệp, sản phẩm và dịch vụ nhằm thu hút khách hàng của đơn vị khác.
Sổ tay hướng dẫn nền tảng số nộp thuế thay từ thương mại điện tử

Sổ tay hướng dẫn nền tảng số nộp thuế thay từ thương mại điện tử

Triển khai Nghị định số 117/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Cục Thuế vừa ban hành “Sổ tay hướng dẫn tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử nước ngoài, nền tảng số nước ngoài thực hiện nghĩa vụ khấu trừ, kê khai, nộp thuế thay”.
Tuyên Quang: Phụ nữ nông thôn làm chủ thương mại điện tử

Tuyên Quang: Phụ nữ nông thôn làm chủ thương mại điện tử

Từ năm 2021 đến nay, hàng chục tổ hợp tác, hợp tác xã (HTX) ở Tuyên Quang đã áp dụng công nghệ số và tham gia thương mại điện tử (TMĐT), gia tăng nhận diện thương hiệu, mở rộng đầu ra, nâng cao giá trị sản phẩm, cải thiện thu nhập cho các thành viên.
Gen Y chi tiêu "mạnh tay" gấp 3 lần Gen Z khi mua sắm online

Gen Y chi tiêu "mạnh tay" gấp 3 lần Gen Z khi mua sắm online

Thống kê do YouNet ECI mới công bố cho thấy, thế hệ Millennials (Gen Y) đang chi tiêu gấp ba lần Gen Z trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT). Sự khác biệt về hành vi mua sắm, mục tiêu chi tiêu và nền tảng ưa thích giữa hai thế hệ đang tạo ra những xu hướng rõ nét trong thị trường mua sắm trực tuyến tại Việt Nam.
Siết chặt quảng cáo trên sàn: Người nổi tiếng vi phạm sẽ bị hạn chế xuất hiện

Siết chặt quảng cáo trên sàn: Người nổi tiếng vi phạm sẽ bị hạn chế xuất hiện

Trước tình trạng người nổi tiếng, người có ảnh hưởng (KOL, KOC) tham gia quảng cáo sai sự thật trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) và mạng xã hội ngày càng gia tăng, cơ quan chức năng đang lên kế hoạch áp dụng các biện pháp mạnh nhằm kiểm soát, hạn chế sự hiện diện của các nghệ sĩ, KOL, KOC vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo. Hệ sinh thái TMĐT sẽ phải tăng cường trách nhiệm để bảo vệ người tiêu dùng.
Thương mại điện tử xanh: Cần luật hóa và khuyến khích thực chất để đi vào đời sống

Thương mại điện tử xanh: Cần luật hóa và khuyến khích thực chất để đi vào đời sống

Trước áp lực môi trường từ tốc độ phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Công Thương đang hoàn thiện dự thảo Luật TMĐT với nhiều quy định hướng tới TMĐT xanh và bền vững. Tuy nhiên, để hiện thực hóa, các doanh nghiệp đề xuất cần có cơ chế khuyến khích rõ ràng, phù hợp thực tiễn.
Cảnh báo tội phạm lợi dụng nền tảng thương mại điện tử để lừa đảo

Cảnh báo tội phạm lợi dụng nền tảng thương mại điện tử để lừa đảo

Thời gian gần đây, các vụ lừa đảo qua mạng tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt là trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) và mạng xã hội. Bất chấp nỗ lực tuyên truyền của lực lượng chức năng và truyền thông, nhiều người dân vẫn bị dụ dỗ, chiếm đoạt tài sản bởi những thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Xuất khẩu nông sản OCOP thông qua livestream

Xuất khẩu nông sản OCOP thông qua livestream

Ngày 1/8/2025, trong khuôn khổ Hội chợ VIETNAM OCOPEX 2025 sẽ diễn ra hai phiên livestream thương mại điện tử (TMĐT) quảng bá và tiêu thụ sản phẩm OCOP Việt Nam. Đây là bước đi mới nhằm nâng tầm và mở rộng cơ hội xuất khẩu nông sản OCOP.
Cần tăng cường kiểm soát hàng ngoại xuyên biên giới vào Việt Nam qua sàn

Cần tăng cường kiểm soát hàng ngoại xuyên biên giới vào Việt Nam qua sàn

TS Kinh tế, Luật sư Lê Bá Thường (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh), Viện trưởng Viện Nghiên cứu pháp luật và Văn hóa doanh nghiệp cho rằng, Luật Thương mại điện tử (TMĐT) cần giải quyết triệt để vấn đề truy xuất nguồn gốc hàng hóa, đồng thời tạo ra một môi trường kinh doanh rõ ràng, tránh tình trạng chồng chéo giữa các luật và các cơ quan quản lý.
Hợp tác xã Hà Tĩnh đầu tư công nghệ, bắt nhịp thương mại điện tử

Hợp tác xã Hà Tĩnh đầu tư công nghệ, bắt nhịp thương mại điện tử

Từ sản xuất thủ công, nhiều hợp tác xã (HTX) ở Hà Tĩnh đang từng bước đầu tư công nghệ, xây dựng thương hiệu và tham gia thương mại điện tử (TMĐT). Nhờ đó, không ít sản phẩm địa phương đã lên sàn, mở rộng thị trường cả nước, thậm chí xuất khẩu.
Đặc sản Lạng Sơn từng bước hiện diện trên sàn

Đặc sản Lạng Sơn từng bước hiện diện trên sàn

Với chương trình xúc tiến thương mại và chuyển đổi số được triển khai bài bản, nhiều đặc sản Lạng Sơn như: na Chi Lăng, hồng Bảo Lâm, quýt Bắc Sơn… từng bước hiện diện trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT).
Hơn 7.000 nhà bán rời sàn, cuộc chơi dần thuộc về “ông lớn”

Hơn 7.000 nhà bán rời sàn, cuộc chơi dần thuộc về “ông lớn”

Theo phân tích của Công ty tư vấn YouNet ECI, 6 tháng đầu năm 2025, thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, với tổng giá trị giao dịch đạt hơn 222.000 tỷ đồng. Trái ngược với xu thế mở rộng, hơn 7.000 nhà bán nhỏ đã rời bỏ các sàn, “sân chơi” dần thuộc về các “ông lớn” với các thương hiệu lớn và gian hàng chính hãng.
Tuần lễ Thương mại số 2025 - kết nối thương mại điện tử miền Trung

Tuần lễ Thương mại số 2025 - kết nối thương mại điện tử miền Trung

Từ ngày 1 đến ngày 3/8, TP Đà Nẵng phối hợp với Cục Thương mại điện tử (TMĐT) và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cùng Hiệp hội TMĐT Việt Nam sẽ tổ chức “Tuần lễ Thương mại số và Kết nối vùng - Đà Nẵng 2025”.
Logistics vùng - đòn bẩy để nông sản Việt vươn ra toàn cầu

Logistics vùng - đòn bẩy để nông sản Việt vươn ra toàn cầu

Chi phí logistics cao, hạ tầng thiếu đồng bộ và mô hình vận hành phân mảnh đang cản trở nông sản Việt bứt phá trong thương mại điện tử (TMĐT). Các chuyên gia nhận định, muốn đưa nông sản Việt ra thế giới, cần phát triển logistics vùng như một “xương sống” của chuỗi cung ứng hiện đại, thay vì tiếp tục coi đó là “chặng cuối”.
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

OCOP Việt Nam: Khi làng quê biết cách kể chuyện với thế giới

OCOP Việt Nam: Khi làng quê biết cách kể chuyện với thế giới

OCOP Việt Nam đang bước ra thế giới, không bằng công nghệ hào nhoáng, mà bằng những câu chuyện chân thật từ làng quê – được kể lại bằng ngôn ngữ số.
Gia tăng tỷ trọng thuỷ hải sản tiêu thụ thị trường nội địa

Gia tăng tỷ trọng thuỷ hải sản tiêu thụ thị trường nội địa

Thị trường nội địa với sức mua lớn từ hơn 100 triệu dân, nếu được khai thác hiệu quả sẽ là giải pháp chiến lược để ngành thủy sản Việt Nam duy trì tăng trưởng ổn định và bền vững.
Thị trường Hà Nội vắng bóng nguồn cung căn hộ giá dưới 2 tỷ đồng

Thị trường Hà Nội vắng bóng nguồn cung căn hộ giá dưới 2 tỷ đồng

Dù lượng mở bán và nguồn cung căn hộ tại Hà Nội trong quý 2/2025 tăng mạnh theo năm, mặt bằng giá căn hộ chung cư vẫn tiếp tục tăng.
Quy trình thẩm định để công nhận doanh nghiệp ưu tiên thế nào?

Quy trình thẩm định để công nhận doanh nghiệp ưu tiên thế nào?

Theo Nghị định 167, Cục Hải quan tiến hành thẩm định, xem xét về việc áp dụng chế độ ưu tiên đối với doanh nghiệp kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.
Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Hợp tác đấu tranh phát hiện, ngăn chặn, đẩy lùi hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy và hàng hóa trên tuyến hành lang cửa khẩu quốc tế Quảng Trị-cảng biển Đà Nẵng.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức của Thuế tỉnh Phú Thọ.
(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

Các thông tin liên quan của Chi cục Hải quan khu vực VII.
(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu
Phiên bản di động