Thông điệp của Tổng thống Mỹ khi có chuyến thăm lịch sử Hiroshima

Công viên tưởng niệm các nạn nhân thiệt mạng vì bom nguyên tử ở Hiroshima. Ảnh: Getty.

Ngày 27-5 sắp tới, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tới thành phố Hiroshima, Nhật Bản, đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Mỹ đương nhiệm tới thăm thành phố từng bị bom nguyên tử Mỹ phá hủy cách đây 71 năm (năm 1945).

Đây là một phần trong nỗ lực thực hiện mục tiêu “Một thế giới không có vũ khí hạt nhân” mà ông Obama đặt ra từ năm 2009- năm đầu tiên của nhiệm kỳ Tổng thống.

Thông cáo của Chính phủ Mỹ nêu rõ: Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tới thành phố Hiroshima khi ông đến Nhật Bản vào cuối tháng 5 này để tham dự Hội nghị cấp cao Nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7).

Người phát ngôn Nhà trắng Josh Earsnet nhấn mạnh, mục đích của chuyến thăm không phải là để đưa ra lời xin lỗi cho quyết định của Tổng thống Harry Truman cách đây 71 năm, mà là nhằm tạo ra “một cái nhìn bước ngoặt hướng tới tương lai”.

Theo lịch trình dự kiến, ngày 27-5, Tổng thống Obama sẽ tới Công viên tưởng niệm hòa bình, một địa điểm được xem là khá đặc biệt với cả người Mỹ và Nhật Bản khi gợi nhớ tới vụ ném bom nguyên tử của Mỹ xuống thành phố này trong Chiến tranh thế giới thứ 2 cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người vô tội.

Theo Người phát ngôn Nhà trắng Josh Earsnet, Mỹ là quốc gia duy nhất từng sử dụng vũ khí hạt nhân và nước này có trách nhiệm đặc biệt phải thúc đẩy những nỗ lực toàn cầu nhằm phi hạt nhân hóa.

“Tổng thống dự định sẽ tới thăm Hiroshima để gửi đi một thông điệp về quyết tâm đạt được mục tiêu một thế giới không có vũ khí hạt nhân. Đây cũng là cơ hội để làm nổi bật sự chuyển đổi đáng kể trong các mối quan hệ giữa Nhật Bản và Mỹ”, ông Earsnet nói.

Trên thực tế, ngay trong năm cầm quyền đầu tiên, Tổng thống Obama đã thể hiện mong muốn tới thăm Hiroshima và Nagasaki. Trong chuyến thăm Nhật Bản hồi cuối năm 2009, ông Obama từng tuyên bố, đây là điều rất quan trọng đối với ông, chính vì thế có thể nói chuyến thăm Hiroshima vào cuối tháng 5 này là nhằm hiện thực hóa mong muốn sau 7 năm.

Khi được hỏi về khả năng một cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ với những người còn sống sót sau vụ ném bom nguyên tử năm 1945, Chính phủ Mỹ khẳng định, lịch trình cụ thể của chuyến thăm vẫn chưa được xác định.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã ngay lập tức hoan nghênh chuyến thăm, nhấn mạnh, đây sẽ là dịp để cả Nhật Bản và Mỹ tưởng niệm tất cả các nạn nhân. Theo ông, đối với một Tổng thống Mỹ, đây là một quyết định quan trọng.

“Tôi tin rằng, với chuyến thăm Hiroshima, chứng kiến những hậu quả mà vụ ném bom nguyên tử năm 1945 để lại và thể hiện những cảm xúc của ông trước toàn thế giới, Tổng thống Mỹ Barack Obama đang cho thấy quyết tâm mạnh mẽ xây dựng một thế giới phi hạt nhân. Tổng thống Obama nhiều lần nói rằng, Mỹ quốc gia duy nhất sử dụng bom nguyên tử có trách nhiệm phải hành động nhằm đạt được mục tiêu một thế giới không có vũ khí hạt nhân”.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cũng hoan nghênh thông báo của Chính phủ Mỹ. Theo ông Ban, một trong những bài học lớn của sự kiện Hiroshima là sự cần thiết phải chấm dứt hoàn toàn sự tồn tại của vũ khí hạt nhân.

Quyết định thăm Hiroshima của người đứng đầu nước Mỹ trong những tháng cuối cùng của nhiệm kỳ Tổng thống này được đánh giá là mang tính lịch sử, nhất là khi đây lại là một vấn đề nhạy cảm trong quan hệ Mỹ và Nhật Bản.

Chính vì thế khi được yêu cầu giải thích về chuyến thăm này, ông Ben Rhodes, cố vấn thân cận của Tổng thống Obama khẳng định, nhân dân và đất nước Mỹ sẽ mãi tự hào về các nhà lãnh đạo của mình, về những người từng phục vụ trong quân đội trong giai đoạn Chiến tranh thế giới thứ 2.

Chuyến thăm Hiroshima của Tổng thống Mỹ sẽ là dịp để tưởng niệm tất cả những người vô tội đã thiệt mạng trong cuộc chiến tranh này. Còn về sự đúng sai trong quyết định của Tổng thống Harry Truman, Tổng thống Mỹ sẽ không có bất kỳ phát biểu nào liên quan, mà thay vào đó, ông sẽ tập trung vào “củng cố hợp tác trong tương lai” giữa Mỹ và Nhật Bản.