 |
| Chính phủ đã ban hành Nghị định 125 có hiệu lực từ 5/12/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn. Ảnh Thùy Linh. |
Nâng mức xử phạt vi phạm hành chính về thuế
Theo thống kê của Bộ Tài chính, từ năm 2014 đến năm 2018, số vụ vi phạm về thủ tục thuế tăng mạnh theo từng năm. Nếu như năm 2014, có 34.837 vụ vi phạm thủ tục thuế và 10.557 vụ vi phạm về hóa đơn, thì đến năm 2017, con số tương ứng là 103.381 và 27.535. Năm 2018, số vụ vi phạm thủ tục thuế là 192.174 và vi phạm về hóa đơn là 45.513.
Bộ Tài chính lý giải, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do mức phạt tiền thấp nên chưa đảm bảo tính phòng ngừa, chưa đủ nghiêm khắc để người nộp thuế nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế đối với nghĩa vụ đăng ký thuế và khai các chỉ tiêu trên hồ sơ khai thuế.
Để hoàn thiện chế tài xử phạt, qua đó nâng cao ý thức tuân thủ và tự giác chấp hành pháp luật về thuế của người nộp thuế, đồng thời đảm bảo đồng bộ, thống nhất với các quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và phù hợp với tình hình thực tế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc xử phạt vi phạm hành chính thuế và hóa đơn, Chính phủ đã ban hành Nghị định 125 có hiệu lực từ 5/12/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.
Nghị định 125 có 5 chương và 47 điều. Về cơ bản, các hành vi vi phạm hành chính về thuế, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả được xây dựng trên cơ sở kế thừa các quy định còn phù hợp tại Nghị định số 129/2013/NĐ-CP; sửa đổi bổ sung một số điểm để phù hợp với Luật Quản lý thuế 2019. Đồng thời, mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm thủ tục thuế được điều chỉnh tăng cao hơn trước. Nghị định 125 cũng quy định chi tiết hành vi khai sai dẫn đến thiếu thuế, mức phạt tiền cụ thể đối với hành vi trốn thuế cũng như các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ.
Cụ thể, Nghị định quy định rõ: các vi phạm hành chính với số thuế từ 100 triệu đồng trở lên hoặc giá trị hàng hóa từ 500 triệu đồng trở lên được xác định là vi phạm hành chính về thuế có quy mô lớn và vi phạm hành chính từ 10 số hóa đơn trở lên được xác định là vi phạm hành chính về hóa đơn có quy mô lớn. Nguyên tắc xác định mức phạt tiền khi có tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ được tính tăng hoặc giảm 10% mức phạt trung bình của khung phạt tiền.
Với nhóm hành vi vi phạm thủ tục thuế, mức phạt tối thiểu là 500.000 đồng và mức tối đa là 25 triệu đồng. Trong đó, mức phạt tiền sẽ tăng mạnh đối với nhóm hành vi vi phạm về thời hạn đăng ký thuế, chậm nộp hồ sơ khai thuế.
Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định chi tiết về mức phạt tiền đối với hành vi trốn thuế theo tiêu chí tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ và phù hợp với nguyên tắc của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Cụ thể: phạt 1 lần số thuế trốn đối với hành vi trốn thuế có từ 1 tình tiết giảm nhẹ trở lên; phạt 1,5 lần tính trên số thuế trốn đối với hành vi trốn thuế mà không có tình tiết giảm nhẹ hoặc tình tiết tăng nặng. Đối với các trường hợp trốn thuế có tình tiết tăng nặng sẽ bị phạt từ 2 đến 3 lần.
Bổ sung một số hành vi vi phạm về hóa đơn điện tử
Nghị định 125 quy định xử phạt vi phạm hành chính thuế, hóa đơn cũng kế thừa hầu như toàn bộ hành vi vi phạm và mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm về hóa đơn tại Nghị định số 109. Tuy nhiên Nghị định mới có sửa đổi một số nội dung và bổ sung quy định về hành vi vi phạm quy định về hóa đơn điện tử với mức phạt tiền tương ứng với mức phạt tiền đối với hóa đơn giấy. Đồng thời rà soát, lược bỏ những hành vi trùng lặp và đưa các hành vi tương tự rải rác ở nhiều điều vào 1 điều duy nhất.
Cụ thể, điều chỉnh giảm mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm quy định về mất, cháy, hỏng hóa đơn trước khi thông báo phát hành hoặc hóa đơn mua của cơ quan Thuế nhưng chưa lập từ 5 triệu đến 18 triệu đồng xuống còn từ 1 triệu đồng đến 8 triệu đồng cho tương đồng với tính chất của hành vi vi phạm.
Nghị định đã sắp xếp lại một số điều, khoản như: tập hợp các hành vi cho, bán hóa đơn hiện hành quy định rải rác tại nhiều điều thành 1 điều quy định xử phạt về hành vi cho, bán hóa đơn; tập hợp các hành vi mất, cháy, hỏng hóa đơn hiện quy định tại nhiều điều thành 1 điều quy định xử phạt hành vi mất, cháy, hỏng hóa đơn trong thời gian lữu trữ; sắp xếp lại các hành vi vi phạm quy định về lập hóa đơn thành 1 điều; rà soát, bố cục lại hành vi theo hướng chỉ xử phạt đối với hành vi cung cấp phần mềm hóa đơn tự in không đảm bảo nguyên tắc hoặc khi in ra không đáp ứng đủ nội dung quy định của pháp luật về hóa đơn.
Nghị định cũng bổ sung một số hành vi để xử phạt đối với hành vi vi phạm về hóa đơn điện tử như: vi phạm quy định về tiêu hủy hóa đơn, lập hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không có kết nối, chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan Thuế; chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan Thuế quá thời hạn quy định; chuyển bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử không đầy đủ số lượng hóa đơn đã lập trong kỳ; cung cấp phần mềm hóa đơn điện tử không đảm bảo nguyên tắc theo quy định của pháp luật về hóa đơn. Nghị định cũng bổ sung một số biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tiêu hủy hóa đơn; buộc nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính.
Theo Tổng cục Thuế, việc ban hành Nghị định 125 quy định xử phạt vi phạm hành chính thuế, hóa đơn được kỳ vọng sẽ tăng cường tính hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý hành chính thuế nhằm chống thất thu, giảm nợ thuế, đồng thời thu đúng, đủ kịp thời tiền thuế vào ngân sách nhà nước. Nghị định cũng khắc phục triệt để những tồn tại hạn chế, bất cập của các quy định về xử lý vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn hiện hành, qua đó đảm bảo tính công khai minh bạch, thống nhất, công bằng trong áp dụng pháp luật, đảm bảo đồng bộ trong nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.
Thùy Linh
