 |
Sau chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử trước thời hạn ngày 12/12, Thủ tướng Anh Boris Johnson kêu gọi hàn gắn những bất đồng sâu sắc đã chia rẽ Vương quốc Anh về giải pháp Brexit, khẳng định chiến thắng lớn của ông trong cuộc bầu cử đã trao cho ông nhiệm vụ đưa nước Anh ra khỏi Liên minh châu Âu (EU) vào ngày 31/1. Giành được chiến thắng lớn nhất cho phe bảo thủ kể từ sau sự đắc thắng của bà Margaret Thatcher năm 1987, ông Johnson đánh bại đối thủ Jeremy Corbyn của đảng Lao động. Trong cuộc vận động tranh cử, Thủ tướng Johnson hô hào khẩu hiệu “Cùng nhau thực hiện Brexit” nhưng tuyệt nhiên không đi sâu vào chi tiết của thủ tục ly dị và tránh đả động tới mối quan hệ giữa London và Bruxelles sau này. Chỉ riêng về thương mại chẳng hạn, ông Johnson không nói rõ sau giai đoạn chuyển tiếp, dự trù mở ra cho tới ngày 31/12/2020, Anh sẽ giữ mối quan hệ chặt chẽ với các đối tác châu Âu tới mức độ nào. Trong khi đó, Brussels gián tiếp cảnh cáo chính phủ Johnson tránh biến vương quốc Anh thành cửa ngõ để hàng hóa của thế giới đổ vào EU, thành một thiên đường thuế khóa trong ngành tài chính, tránh biến nước Anh thành một “Singapore trên sông Thames”.
Giới phân tích tài chính cho rằng việc đảng Bảo thủ giành đa số sẽ là kết quả có lợi nhất cho đồng bảng Anh, vốn đã tăng giá trong tuần này - lên mức cao nhất so với đồng USD trong 10 tháng qua. Chiến thắng của đảng Bảo thủ đang củng cố đồng bảng Anh đáng kể, song một trở ngại tiềm tàng với đồng tiền này khả năng đạt một thỏa thuận thương mại với EU trước khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc vào tháng 12/2020. Canada đã mất tới 7 năm để có được một thỏa thuận thương mại với EU, bởi vậy điều này dường như chỉ là ảo tưởng. Bất kể sự trì hoãn nào cũng có thể ảnh hưởng tới giá trị của đồng bảng Anh. Đồng nội tệ của Anh được coi là chỉ dấu chính xác cho “sức khỏe” của nền kinh tế hơn là thị trường chứng khoán London, vốn đầy rẫy các công ty đa quốc gia có thu nhập từ đồng USD. Do đó, đồng bảng Anh mạnh sẽ có xu hướng ảnh hưởng đến chỉ số FTSE 100 (chỉ số cổ phiếu của 100 công ty có giá trị vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán London).
Theo số liệu chính thức mới nhất, nền kinh tế Anh đã tránh được tình trạng suy thoái trong quý III/2019, nhưng đang ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy hoạt động kinh tế giảm tốc trong năm mới. Ngân hàng Anh mới đây đã nâng dự báo tăng trưởng của Anh lên 1,4% trong năm 2019, nhưng hạ mức dự báo của năm 2020 xuống 1,2%. Đảng Bảo thủ đã chứng kiến một thập kỷ "thắt lưng buộc bụng" trong Chính phủ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, nhưng ông Johnson giờ đây hứa hẹn sẽ rót hàng tỷ bảng Anh vào dịch vụ công. Tuy nhiên, đảng Bảo thủ cũng không có kế hoạch tăng 3 loại thuế chính - thuế thu nhập, thuế mua hàng và các khoản đóng góp bảo hiểm quốc gia cho phúc lợi nhà nước. Theo các chuyên gia, triển vọng của nền kinh tế Anh sẽ được xác định bởi các nhân tố bên ngoài, đặc biệt là cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung giữa lúc kinh tế toàn cầu giảm tốc.
Cuộc chiến tưởng chừng như không hồi kết giữa Chính phủ và Quốc hội Anh có thể đã qua, song đây mới chỉ là sự kết thúc một giai đoạn của quá trình Brexit. Năm tới sẽ phải bàn tới vấn đề an ninh, thỏa thuận thương mại trong tương lai với EU, và việc liệu có thể đạt một thỏa thuận vào cuối năm 2020 hay không. Điều đó có vẻ nan giải. Tuy nhiên, với thế đa số trong Quốc hội mới giành được, Johnson có thể "dễ hành động" hơn đôi chút so với mường tượng trước đó.
Vĩnh Hà
