Hàng giả, hàng nhái: Thách thức khi hội nhập

Đoàn liên ngành BCĐ 389 TP. Hà Nội kiểm tra cơ sở kinh doanh hàng giả, hàng nhái. Ảnh: Quang Tấn.

Năm 2014, Cục Quản lý thị trường – Bộ Công Thương đã trực tiếp xử lý hơn 17.000 vụ việc liên quản đến hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc với số tiền xử phạt trên 57 tỷ đồng. Riêng 10 tháng đầu năm 2015, đơn vị này đã xử lý kiểm tra, xử lý 16.876 vụ, phạt hành chính thu 53,2 tỷ đồng. Con số trên cho thấy, công tác đấu tranh, xử lý đối với hàng giả, hàng nhái phần nào đó đã hiệu quả hơn trước.

Tuy nhiên theo nhận định của ông Trịnh Văn Ngọc, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường- Bộ Công Thương: Kết quả đạt được trên chưa phản ánh đúng thực tế tình hình vi phạm trên thị trường. Nạn hàng giả, xâm phạm quyền SHTT tiếp tục diễn biến phức tạp, xuất hiện nhiều yếu tố mới tinh vi hơn, chuyên nghiệp hơn, mang yếu tốt nước ngoài nhiều hơn. Thực trạng này vẫn là vẫn đề gây bức xúc trong toàn xã hội, tác động tiêu cực đến đời sống nhân dân, môi trường sản xuất kinh doanh và môi trường đầu tư.

Đơn cử trên địa bàn thành phố Hà Nội, hiện nay ngoài hàng hàng giả nhập từ Trung Quốc, nhiều cơ sở kinh doanh trong nước đã tự sản xuất các sản phẩm hàng nhái thương hiệu nổi tiếng của các nước Mỹ, Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản… Cụ thể, ngày 14-10, Đội Quản lý thị trường số 13 – Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội phối hợp với Phòng An ninh kinh tế - Công an TP. Hà Nội đã phát hiện hàng nghìn chai nước giặt Spy giả mạo xuất xứ Thái Lan. Số hàng trên do Công ty cổ phần quốc tế Massco và Công ty cổ phần sản xuất và thương mại An Phúc sản xuất ngay trong nội thành Hà Nội.

Hoặc như gần đây, đại diện nhãn hàng bánh Choco-Pie của thương hiệu Orion (Hàn Quốc) đã phản ánh đến cơ quan chức năng về việc sản phẩm của mình bị ăn bớt, làm giả. Để đánh lừa người tiêu dùng, một hộp bánh Choco-Pie mua từ Orion có 12 chiếc, các đối tượng sản xuất hàng giả đã mở nắp hộp, lấy 4 bánh ra để lại 8 cái rồi bán lại cho các cửa hàng bán lẻ. Bằng cách này, người mua cũng như chủ cơ sở bán lẽ rất khó phát hiện do bao bì là của chính hãng, ngày sản xuất, hạn sử dụng trên vỏ hộp bánh và bánh hoàn toàn khớp nhau. Đại diện của nhãn hàng cho rằng, việc làm này đã làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh, uy tín của nhãn hàng và công ty.

Sản phẩm Choco-Pie bị làm giả tại Việt Nam. Ảnh: Quang Tấn

Đánh giá về công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái tại Việt Nam, tại lễ kỷ niệm Ngày chống hàng giả vừa qua, ông Giles Lever – Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam cho biết: Tại Việt Nam có rất nhiều hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền SHTT. Trong bối cảnh, Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới như hiện nay Việt Nam sẽ đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có những cam kết về thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong TPP và WTO. Tuy nhiên, DN Việt Nam lại ít quan tâm đến vấn đề này.

Thực tế, số DN Việt Nam chủ động tiếp cận, chia sẻ thông tin với cơ quan chức năng tại Việt Nam về công tác chống hàng giả rất ít, chủ yếu là DN nước ngoài. Theo ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch Hiệp hội chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu Việt Nam: “Sự phối hợp giữa các DN với lực lượng chức năng chống hàng giả chưa chặt chẽ, có DN còn né tránh, không dám nói đến sản phẩm của mình bị làm giả, sợ người tiêu dùng e ngại”.

Mặt khác, theo ông Bảo: "Để công tác chống hàng giả có hiệu quả cần phải có nguồn kinh phí cho lực lượng chống hàng giả, hàng nhái. Nếu như trước đây, nhà nước có cắt lại 30% tiền thu từ việc chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái dành vào quỹ hoạt động thì nay không còn khoản kinh phí này nữa. Ông Bảo kiến nghị: "trước mắt ngân sách khó khăn thì nên để lại 40% - 50% nguồn thu cho lực lượng chức năng chi cho việc mua tin từ quần chúng hay tăng phụ cấp cho anh em khi làm nhiệm vụ”.