Facebook Twitter youtube Tiktok

Tăng thuế thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng

Theo các chuyên gia y tế, việc tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giảm tỷ lệ hút, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu cho ngân sách.
Mức tăng thuế đối với các sản phẩm có hại cho sức khỏe phải đủ lớn để thay đổi hành vi tiêu dùng Quốc hội xem xét bổ sung, tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, bia rượu Đại biểu Quốc hội đề nghị tăng mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá
Tăng thuế thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng
Tăng thuế với thuốc lá là một trong những giải pháp được nhiều nước áp dụng nhằm giảm tỷ lệ hút. Ảnh: minh họa.

Mức thuế đối với thuốc lá còn thấp

Với hơn 15 triệu người hút thuốc, Việt Nam nằm trong số các quốc gia có số lượng người hút thuốc cao nhất thế giới. Mỗi năm, hơn 103.300 người Việt tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá, bao gồm 84.500 người chết do hút thuốc chủ động và 18.800 người chết vì phơi nhiễm khói thuốc thụ động.

Đáng lo ngại hơn, phần lớn trong số người tử vong này đang ở độ tuổi lao động, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng và quy mô nguồn nhân lực quốc gia.

Ước tính, việc sử dụng thuốc lá tiêu tốn của Việt Nam hơn 108 nghìn tỷ đồng/năm, con số này bao gồm 16,4 nghìn tỷ đồng chi phí y tế trực tiếp; 5,9 nghìn tỷ đồng chi phí gián tiếp do bệnh tật; 85,8 nghìn tỷ đồng thiệt hại từ tử vong sớm. Ngoài ra còn 49 nghìn tỷ đồng mà người dân chi để mua thuốc lá hàng năm.

Theo các chuyên gia y tế, hút thuốc lá hiện tại sẽ để lại hậu quả nặng nề trong vòng 10–20 năm tới, khi những người hút thuốc bắt đầu chịu các tác động lâu dài lên sức khỏe.

Ngân hàng thế giới và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng, giá và thuế là một trong những chính sách quan trọng nhất để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá, chiếm tới 50% trong việc góp phần làm giảm tỷ lệ hút, đặc biệt là thanh thiếu niên.

WHO khẳng định, thanh thiếu niên và người nghèo phản ứng mạnh nhất với thay đổi giá, với mức giảm tiêu dùng đến 10%, đồng thời ngăn trẻ em và thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc.

Giai đoạn 2008-2019, Việt Nam đã 3 lần tăng thuế TTĐB với thuốc lá. Tuy nhiên, mức tăng còn thấp và cách biệt thời gian giữa các lần điều chỉnh quá dài, không đủ sức tác động đến hành vi tiêu dùng.

So với các nước ASEAN, Việt Nam cũng có mức thuế còn thấp. Thuế tính trên giá bán lẻ thuốc lá thấp hơn nhiều quốc gia như: Thái Lan là 78,6%, Phillipines là 71,3% và Singapore là 67,5%. Điều này khiến giá thuốc lá tại Việt Nam vẫn rẻ nhất Đông Nam Á.

Hiện trên thị trường, có tới 40 nhãn hiệu thuốc lá có giá bán lẻ dưới 10.000 đồng/bao 20 điếu, thậm chí có nhiều nhãn hiệu chỉ có mức giá 7.000 đồng đến 8.000 đồng/bao 20 điếu. Với mức giá bán lẻ thấp như vậy, thuốc lá rất dễ tiếp cận với người có thu nhập thấp và người mới hút, kể cả trẻ em và trẻ vị thành niên.

Tăng thuế mang lại nhiều lợi ích

Nếu không có biện pháp mạnh mẽ để điều chỉnh như tăng thuế và kiểm soát giá thuốc lá, hệ thống y tế và kinh tế sẽ ngày càng chịu thêm áp lực.

Vì thế, tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giảm tiêu thụ, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu cho ngân sách.

Có nhiều bằng chứng về tác động tích cực của tăng thuế tại các quốc gia trên thế giới. Tại Mỹ, khi giá thuốc lá tăng gấp 3 (thông qua tăng thuế), tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên giảm hơn 1/2.

Philippines là một minh chứng rõ ràng cho một chính sách “cùng thắng” (win-win solution) – vừa bảo vệ sức khỏe cộng đồng, vừa gia tăng nguồn thu cho ngân sách quốc gia. Họ đã được những kết quả ấn tượng trong việc giảm được 30% tỷ lệ hút thuốc sau cải cách thuế thuốc lá với tăng 400% mức thuế suất.

WHO khuyến nghị, thuế thuốc lá nên chiếm ít nhất 75% giá bán lẻ để đạt hiệu quả tối ưu trong việc giảm tiêu thụ. Việt Nam hiện đang áp dụng mức thuế suất 75% trên giá bán của cơ sở sản xuất (giá xuất xưởng) đối thuốc lá sản xuất trong nước. Khi tính theo chuẩn quốc tế (tỷ lệ thuế trong giá bán lẻ), thuế thuốc lá của Việt Nam (bao gồm cả thuế GTGT), chỉ chiếm 36% giá bán lẻ tại thời điểm năm 2022.

Đồng thời, hệ thống thuế cần được thiết kế để tăng giá thuốc lá theo thời gian, tính đến yếu tố lạm phát và tăng trưởng kinh tế.

Trong đó, thuế tuyệt đối hoặc hệ thống thuế hỗn hợp được coi là lựa chọn ưu việt hơn so với thuế theo tỷ lệ giá. Thuế tuyệt đối, với một mức cố định áp dụng cho mỗi đơn vị thuốc lá, giúp kiểm soát giá bán lẻ tốt hơn và giảm tiêu thụ hiệu quả hơn.

Việc chuyển sang áp dụng thuế tuyệt đối, hoặc kết hợp giữa thuế tuyệt đối và thuế theo tỷ lệ, là một hướng đi cần thiết để tăng cường hiệu quả của chính sách thuế.

Việt Nam nên áp dụng một hệ thống thuế TTĐB hỗn hợp với thuốc lá, bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối bên cạnh mức thuế theo tỷ lệ hiện có, nhằm đạt các mục tiêu giảm tiêu thụ và tạo thêm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Luật thuế TTĐB (sửa đổi) dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua trong kỳ họp thứ 9 này, trong đó có nội dung đề cập đến việc tăng thuế với thuốc lá.

Tăng thuế thuốc lá sẽ mang lại nhiều lợi ích. Theo đó, giá thuốc lá tăng cao sẽ khuyến khích nhiều người bỏ thuốc, giảm tỷ lệ hút thuốc và các bệnh liên quan. Nguồn thu từ thuế sẽ tăng, tạo thêm kinh phí để đầu tư vào y tế và các chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, giúp giảm gánh nặng y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Các chuyên gia nhận định, Việt Nam đang đứng trước cơ hội quan trọng để cải thiện sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu ngân sách thông qua việc áp dụng chính sách thuế thuốc lá hiệu quả hơn.

Phạm Nga

Tin liên quan

Tăng thuế thuốc lá không phải là sự lựa chọn mà là đòi hỏi cấp thiết

Tăng thuế thuốc lá không phải là sự lựa chọn mà là đòi hỏi cấp thiết

Tăng thuế không chỉ là biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm gánh nặng bệnh tật, mà còn giúp tăng nguồn thu cho ngân sách, qua đó tái đầu tư vào các ưu tiên phát triển của đất nước. Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hướng tới phát triển bền vững, nhiều ý kiến cho rằng, tăng thuế thuốc lá không phải là lựa chọn - mà là một đòi hỏi cấp thiết.
Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường

Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường

Các chuyên gia y tế cho rằng, nước giải khát có đường tiềm ẩn nguy cơ gây ra thừa cân béo phì, nên cần phải được can thiệp để giảm sử dụng. Một trong những giải pháp quan trọng là phải áp thuế để giảm tỷ lệ sử dụng loại đồ uống này.
Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế

Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế

Ngày 3/6/2025, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) phối hợp Tổ chức HealthBridge tại Việt Nam tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về phòng, chống tác hại của thuốc lá với chủ đề "Thuế thuốc lá và Phát triển bền vững". Tại hội thảo, các chuyên gia y tế một lần nữa khẳng định, mức tăng thuế càng cao thì tác động tích cực tới sức khỏe càng lớn, càng tạo ra nhiều doanh thu thuế để tái đầu tư.
Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Đó là trả lời của Cục Hải quan đối với đề nghị của Công ty TNHH TS Food liên quan đến bảo vệ mã chứng nhận của Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đối với mặt hàng sầu riêng đông lạnh XK sang Trung Quốc.
Đính chính tỷ giá tính thuế do lỗi hệ thống

Đính chính tỷ giá tính thuế do lỗi hệ thống

Cục Hải quan vừa có văn bản gửi các chi cục hải quan khu vực nhằm thống nhất trong xử lý về việc áp dụng tỷ giá tính thuế ngày 7/7/2025 do lỗi hệ thống.
Hướng dẫn chính sách thuế dành cho nhà thầu nước ngoài

Hướng dẫn chính sách thuế dành cho nhà thầu nước ngoài

Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa có Văn bản số 2200/CT-CS phản hồi kiến nghị của Tập đoàn Intel, Tập đoàn Apple, Tập đoàn HP về chính sách thuế nhà thầu.
Khai sửa đổi, bổ sung trị giá hàng hóa nhập khẩu đã thông quan

Khai sửa đổi, bổ sung trị giá hàng hóa nhập khẩu đã thông quan

Đó là vướng mắc của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh gửi đến đề nghị cơ quan Hải quan giải đáp và hướng dẫn.
Chính sách thuế TNCN đối với chi phí cách ly phòng, chống dịch Covid-19

Chính sách thuế TNCN đối với chi phí cách ly phòng, chống dịch Covid-19

Cục Thuế vừa có văn bản trả lời thắc mắc của người nộp thuế về chính sách thuế TNCN đối với chi phí cách ly phòng, chống dịch Covid-19. Đây là những khoản chi phí phát sinh trong quá trình phòng, chống dịch được chi trả cho cá nhân.
Điều chỉnh lệ phí đăng ký, cấp biển số xe

Điều chỉnh lệ phí đăng ký, cấp biển số xe

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 71/2025/TT-BTC (Thông tư 71) sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về phí, lệ phí.
Công bố một số thủ tục hành chính liên quan đến thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh

Công bố một số thủ tục hành chính liên quan đến thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh

Ngày 3/7/2025, Bộ Tài chính có Quyết định số 2353/QĐ-BTC công bố thủ tục hành chính mới ban hành, được sửa đổi, bổ sung trong lĩnh vực thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài chính.
Công bố thủ tục kiểm tra hoá đơn giá trị gia tăng kiêm tờ khai hoàn thuế và hàng hoá

Công bố thủ tục kiểm tra hoá đơn giá trị gia tăng kiêm tờ khai hoàn thuế và hàng hoá

Ngày 4/7/2025, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 2371/QĐ-BTC công bố 1 thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung trong lĩnh vực hải quan thuôc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài chính.
Đề xuất gộp tờ khai thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm trùng lặp thủ tục

Đề xuất gộp tờ khai thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm trùng lặp thủ tục

Bộ Tài chính đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 44/143 thủ tục hành chính (TTHC), trong đó bãi bỏ 25 thủ tục và sửa đổi, bổ sung 19 thủ tục. Ước tính, việc cắt giảm này có thể giúp tiết kiệm khoảng 756 tỷ đồng chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp.
Hải quan triển khai nội dung về thực hiện điều chỉnh tổ chức bộ máy từ ngày 1/7/2025

Hải quan triển khai nội dung về thực hiện điều chỉnh tổ chức bộ máy từ ngày 1/7/2025

Thực hiện Điều 12 Nghị quyết số 190/2025/QH15 của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, Cục Hải quan thông báo công khai thông tin và hướng dẫn các đơn vị hải quan thực hiện theo đúng quy định.
Quyền xuất nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

Quyền xuất nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

Cục Hải quan vừa trả lời và hướng dẫn Công ty TNHH Delta Galil Việt Nam thực hiện chính sách về quyền XNK của DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
Đề xuất hoàn thiện cơ sở pháp lý về thời hạn xử lý nghĩa vụ tài chính đất đai

Đề xuất hoàn thiện cơ sở pháp lý về thời hạn xử lý nghĩa vụ tài chính đất đai

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định số 126/2020/NĐ-CP, trong đó đáng chú ý là đề xuất quy định thời hạn xử lý hồ sơ nghĩa vụ tài chính về đất đai của cơ quan thuế là 7 ngày. Việc sửa đổi này nhằm bảo đảm tính khả thi, chất lượng trong xử lý hồ sơ, đồng thời phù hợp với các quy định mới tại Luật Đất đai 2024 và các nghị định hướng dẫn.
Hàng hóa phục vụ phát triển khoa học, công nghệ được miễn thuế nhập khẩu

Hàng hóa phục vụ phát triển khoa học, công nghệ được miễn thuế nhập khẩu

Chính phủ đã ban hành Nghị định 182/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 134/2016/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thuế XK, thuế NK.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Chuyên gia hiến kế xoá tình trạng “giá đất đuổi giá nhà”

Chuyên gia hiến kế xoá tình trạng “giá đất đuổi giá nhà”

Để bất động sản phát triển bền vững, vấn đề đầu tiên là phải quản lý được giá đất.
Hải quan khu vực XIX thu ngân sách đạt gần 56% trong nửa đầu năm

Hải quan khu vực XIX thu ngân sách đạt gần 56% trong nửa đầu năm

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực XIX đã đạt kết quả ấn tượng khi thu nộp ngân sách nhà nước đạt gần 56% chỉ tiêu được giao, đồng thời đảm bảo hiệu quả công tác quản lý, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu
Năm 2025: VIMC đặt mục tiêu doanh thu hợp nhất trên 20 nghìn tỷ đồng

Năm 2025: VIMC đặt mục tiêu doanh thu hợp nhất trên 20 nghìn tỷ đồng

Sự thành công của kế hoạch kinh doanh năm 2025 đặt nền móng giúp VIMC giữ vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực hàng hải và dịch vụ logistics của Việt Nam.
Siết chất lượng hàng hóa trong môi trường số

Siết chất lượng hàng hóa trong môi trường số

Luật sửa đổi, bổ sung Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa có nhiều quy định đáng chú ý liên quan đến TMĐT, hậu kiểm và bảo vệ người tiêu dùng.
Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Từ ngày 1/7/2025, nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có trách nhiệm khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế cho hộ, cá nhân kinh doanh.
(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

Hiện nay, hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) có thể nộp thuế qua các kênh sau:
(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

Trong 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội, thì có 7 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất toàn thị trường tính đến ngày 30/6/2025.
(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tạo tài khoản định danh điện tử, Cục Thuế đã chỉ ra một số điểm cần lưu ý.
(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, cơ cấu tố chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín với phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính khi bàn về vấn đề phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý thuế.
Phiên bản di động