Hải quan Gia Lai – Kon Tum: “Nước rút” thu ngân sách

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Bờ Y (Cục Hải quan Gia Lai-Kon Tum). Ảnh: C.N

Theo Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum, tính đến 31-10, tổng kim ngạch XNK trên địa bàn Gia Lai – Kon Tum đạt trên 246 triệu USD, tăng gần gấp đôi so với cùng kì năm 2011 và tăng cao nhất từ trước đến nay, trong đó, XK đạt 115 triệu USD, NK đạt 131 triệu USD. Mặc dù vậy, công tác thu ngân sách tại Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum lại gặp nhiều khó khăn. Tính đến ngày 31-10, tổng số thu nộp ngân sách của đơn vị mới chỉ đạt 98,97 tỉ đồng, đạt 82,5% kế hoạch dự toán, giảm gần 30% so với cùng kì năm 2011.

Theo ông Hà Thái Long, Cục trưởng Cục Hải quan Gia Lai- Kon Tum, nguyên nhân của tình trạng trên là do số thu của các chi cục trên địa bàn đều giảm mạnh. Số thu của Chi cục Hải quan cửa khẩu Lệ Thanh đã giảm trên 80% so với cùng kì năm 2011. Tính đến thời điểm này, số thu của Chi cục Hải quan cửa khẩu Lệ Thanh mới chỉ đạt hơn 6 tỉ đồng tương ứng với chưa tới 10% so với chỉ tiêu năm 2012 (năm 2012, Chi cục Lệ Thanh được giao chỉ tiêu thu ngân sách 68 tỉ đồng, chỉ tiêu phấn đấu là 70 tỉ đồng).

Theo phân tích của Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum, từ đầu năm đến nay dù kim ngạch XNK tại cửa khẩu Lệ Thanh tăng rất mạnh, lượng hàng nông sản NK làm thủ tục tại cửa khẩu Lệ Thanh tăng gấp 10 lần so với năm 2011 và gấp 50 lần so với năm 2010, nhưng số thu ngân sách không tăng tương ứng do hầu hết các DN được hưởng thuế suất ưu đãi 0% theo Hiệp định về chương trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung (ATIGA) và chính sách ưu đãi đặc biệt giữa Việt Nam và Campuchia. Thêm vào đó, phần lớn các DN mở tờ khai cho mặt hàng gỗ xẻ, đẽo đã qua xử lý các loại theo loại hình tạm nhập-tái xuất có thuế suất NK bằng 0% và thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Tại Đội thủ tục Thành phố Pleiku, số thu chính từ NK tạo tài sản cố định cũng đã giảm 44,59 tỉ đồng so với năm 2011 do hầu hết các nhà máy đã NK hết máy móc thiết bị theo danh mục được cấp và đã đi vào hoạt động từ cuối năm 2011. Ngoài ra, một số dự án đã được phê duyệt nhưng DN gặp nhiều khó khăn nên chưa khởi công xây dựng, do đó số thu thuế GTGT hàng nhập đầu tư và thuế XK mặt hàng gỗ phát sinh không đáng kể.

Một nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng lớn đến hoạt động thu ngân sách là do nợ thuế quá hạn gia tăng. Hiện tổng nợ quá hạn tại Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum là 6,23 tỉ đồng. Nợ quá hạn cưỡng chế là 3 tỉ đồng. Theo Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum, mặc dù công tác đôn đốc, thu hồi nợ đọng thuế đã được tăng cường, tuy nhiên do DN gặp khó khăn nên chưa nộp thuế đúng thời hạn quy định. Ngoài ra, một số DN do đã tạm ngừng hoạt động nên trây ỳ, không đến thanh khoản hồ sơ dẫn đến phát sinh nợ đọng thuế quá hạn, cá biệt có một số DN hoạt động XNK lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước trây ỳ không nộp thuế, không thanh khoản hồ sơ đúng quy định.

Tuy vậy, hoạt động thu ngân sách tại một số đơn vị thuộc Cục Hải quan Gia Lai- Kon Tum vẫn có những điểm sáng. Tiêu biểu phải kể đến Chi cục Hải quan cửa khẩu Bờ Y, mặc dù vẫn giảm 2,5% so với cùng kì năm 2011, nhưng số thu của Chi cục tại thời điểm này đã đạt trên 70 tỉ đồng, vượt 63% so với chỉ tiêu giao năm 2012 và vượt 38,7% so với chỉ tiêu phấn đấu. Có được kết quả như trên là do Chi cục đã làm tốt công tác đôn đốc, thu hồi nợ đọng thuế, mặt khác khuyến khích các DN ngoài địa bàn đến làm thủ tục hải quan tại Chi cục để có nguồn thu thuế.

Chi cục Hải quan Kon Tum hiện cũng đã thu trên 10 tỉ đồng, vượt 61% so với chỉ tiêu giao năm 2012 và tăng gấp 5,64 lần so với cùng kì năm 2011 nhờ nguồn thu thuế GTGT từ máy móc, thiết bị tạo tài sản cố định của các công trình thủy điện.

Nguyễn Hiền