Giao sàn thương mại điện tử truy xuất hàng hoá: Vượt vai trò, tăng gánh nặng
Sàn không có công cụ và thẩm quyền để điều tra hàng hóa
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) vừa có văn bản góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Trong đó, điểm đáng chú ý là VECOM ý kiến về việc giao các sàn TMĐT xác minh và truy xuất nguồn gốc hàng hóa (khoản 34 và khoản 35 Điều 1).
VECOM lập luận rằng, các quy định này mới được bổ sung vào các phiên bản gần đây của dự thảo nhưng chưa lấy ý kiến đầy đủ từ công chúng và các bên bị tác động.
“Đây là những nội dung rất quan trọng, có thể ảnh hưởng sâu rộng đến toàn ngành TMĐT, cần được cân nhắc kỹ càng trước khi thông qua”, ông Trần Trọng Tuyến, Phó Chủ tịch VECOM nhấn mạnh.
Theo VECOM, dự thảo đang mở rộng phạm vi điều chỉnh vượt quá chức năng cốt lõi của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa, chồng chéo với các văn bản chuyên ngành hiện hành như Nghị định 52/2013/NĐ-CP (đã được sửa đổi tại Nghị định 85/2021/NĐ-CP), Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 và Luật TMĐT đang trong quá trình xây dựng.
![]() |
Truy xuất nguồn gốc, xuất xứ là một mắt xích quan trọng trong chuỗi quản lý chất lượng hàng hoá. |
Theo Điều 1.35 của dự thảo, các sàn TMĐT phải thực hiện việc truy xuất nguồn gốc hàng hóa trước và trong quá trình vận hành nền tảng. Tuy nhiên, các sàn hiện chỉ đóng vai trò trung gian, không có đủ công cụ, thẩm quyền điều tra hay kiểm định để thực hiện trách nhiệm này.
“Sàn TMĐT không có chức năng điều tra, kiểm định, phân tích kỹ thuật hay thẩm quyền can thiệp vào quy trình sản xuất, lưu thông hàng hóa để xác minh tính xác thực của thông tin sản phẩm”, ông Trần Trọng Tuyến nhận định.
Hiện nay, sàn TMĐT chỉ có thể yêu cầu người bán cung cấp giấy tờ, thông tin theo quy định pháp luật và cung cấp lại cho cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu. Việc chủ động xác minh và kiểm soát chất lượng từng sản phẩm là điều nằm ngoài khả năng thực thi của nền tảng TMĐT, cả về mặt pháp lý lẫn kỹ thuật.
Theo thông lệ quốc tế và pháp luật hiện hành, trách nhiệm xác minh xuất xứ, truy xuất nguồn gốc thuộc về nhà sản xuất, nhà nhập khẩu, cơ quan quản lý chuyên ngành hoặc tổ chức đánh giá phù hợp – không phải là các nền tảng TMĐT.
Nguy cơ triệt tiêu động lực phát triển thương mại điện tử nội địa
Vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng và không rõ nguồn gốc trên các nền tảng TMĐT là một thực tế đáng lo ngại, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp.
Truy xuất nguồn gốc cũng vậy, đây là một mắt xích quan trọng trong chuỗi quản lý chất lượng, tuy nhiên giao cho ai thực hiện phải dựa trên năng lực thực tế và cơ sở pháp lý.
VECOM kiến nghị, cơ quan soạn thảo xem xét bãi bỏ toàn bộ khoản 34 và 35 Điều 1 trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. |
![]() |
“Cần thiết kế hệ thống pháp luật đồng bộ, tránh trùng lặp, đặc biệt trong lĩnh vực chịu ảnh hưởng công nghệ nhanh như TMĐT. Nếu không sẽ dẫn đến nguy cơ luật chồng luật và tạo lực cản, hạn chế sự phát triển của doanh nghiệp”, Luật sư Bùi Văn Đức, Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TVL thuộc Đoàn Luật sư TP. HCM nhận định.
VECOM cho rằng, việc áp đặt trách nhiệm truy xuất nguồn gốc cho các sàn TMĐT sẽ làm gia tăng chi phí tuân thủ, đồng thời tạo ra sự bất bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và các nền tảng xuyên biên giới.
Các sàn nội địa có pháp nhân tại Việt Nam sẽ phải tuân thủ đầy đủ quy định, trong khi các nền tảng nước ngoài vẫn cung cấp dịch vụ vào Việt Nam mà không chịu giám sát tương đương. Sự bất đối xứng này tạo ra rào cản cạnh tranh, dẫn đến tình trạng "bảo hộ ngược".
VECOM kiến nghị cơ quan soạn thảo xem xét bãi bỏ toàn bộ khoản 34 và 35 Điều 1 trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Theo VECOM, việc yêu cầu các sàn TMĐT gánh vác trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thể bị coi là hình thức "xã hội hóa trách nhiệm" một cách cực đoan, đi ngược lại nguyên tắc xây dựng pháp luật và chính sách công.
Nếu Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa được thông qua, các doanh nghiệp TMĐT trong nước có thể phải cân nhắc chuyển địa điểm đăng ký hoạt động sang những thị trường có môi trường pháp lý phù hợp hơn để đảm bảo hoạt động xuyên biên giới.
Các nền tảng xuyên biên giới cũng sẽ không có động lực lập pháp nhân tại Việt Nam, bởi việc duy trì trạng thái không chịu nghĩa vụ pháp lý tại nước sở tại giúp họ né tránh các quy định nghiêm ngặt.
"Hệ quả là môi trường kinh doanh TMĐT trong nước sẽ bị suy yếu, các doanh nghiệp trong nước mất lợi thế cạnh tranh và người tiêu dùng cũng khó được bảo vệ một cách toàn diện", ông Trần Trọng Tuyến nhấn mạnh.
Tin liên quan

Doanh nghiệp Việt bứt phá với Amazon và thương mại điện tử
13:22 | 25/07/2025 Thương mại điện tử

Lâm Đồng hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, lên sàn số
10:58 | 25/07/2025 Thương mại điện tử

Người bán nước ngoài trên sàn sẽ phải định danh, kê khai thuế như trong nước
14:05 | 24/07/2025 Thương mại điện tử

Hình thành xu hướng mua sắm online thông minh
10:17 | 23/07/2025 Thương mại điện tử

Tái thiết hành vi tiêu dùng: Hướng tiếp cận mới cho thương mại điện tử Việt Nam
15:28 | 22/07/2025 Thương mại điện tử

Siết hàng giả, minh bạch nguồn gốc: Bước ngoặt trong cuộc chơi thương mại điện tử
15:02 | 22/07/2025 Thương mại điện tử

Doanh nghiệp nhỏ học cách “vượt bão” trên sàn thương mại điện tử
15:00 | 22/07/2025 Thương mại điện tử

Thương mại điện tử xuyên biên giới: Chìa khóa giúp doanh nghiệp Việt bứt phá
18:00 | 21/07/2025 Thương mại điện tử

Bắc Ninh chuyển đổi số, đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử
09:29 | 21/07/2025 Thương mại điện tử

Rò rỉ dữ liệu cá nhân và trách nhiệm của nền tảng, sàn thương mại điện tử
09:16 | 21/07/2025 Thương mại điện tử

Đề xuất hỗ trợ 3.300 xã phường bán nông sản qua kênh trực tuyến
13:59 | 20/07/2025 Thương mại điện tử

Kinh doanh thương mại điện tử: Không có giấy phép, có thể bị phạt tới 30 triệu đồng
08:54 | 19/07/2025 Thương mại điện tử

OCOP Hà Tĩnh lên sàn thúc đẩy kinh tế địa phương
18:00 | 18/07/2025 Thương mại điện tử

Thanh Hóa đào tạo kỹ năng thương mại điện tử, bứt tốc cùng AI và thuế số
11:22 | 18/07/2025 Thương mại điện tử

TikiNow bị phạt vì cạnh tranh không lành mạnh trên nền tảng số
19:00 | 17/07/2025 Thương mại điện tử

Thương mại điện tử - trụ cột của kinh tế số Việt Nam
16:27 | 17/07/2025 Thương mại điện tử
Tin mới

Bài 5: Thu thuế tài sản số - Bước đi cần thiết để quản lý minh bạch và chống thất thu ngân sách

Phối hợp cơ quan Công an để phát hiện tội phạm trong lĩnh vực chứng khoán

Hải quan Nậm Cắn tham gia giúp đỡ người dân khắc phục hậu quả sau lũ

Thị trường bất động sản: ghi nhận nhiều tín hiệu phục hồi

Đảm bảo thủ tục hành chính thuế được giải quyết “đúng người, đúng việc, đúng thời hạn”

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên
09:09 | 25/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ
15:00 | 22/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII
09:17 | 22/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng
10:43 | 21/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Thông tin nhân sự lãnh đạo và trưởng các đơn vị thuộc Cục Thuế
16:19 | 16/07/2025 Infographics