 | Bầu cử Mỹ: Những bang ông Trump buộc phải thắng để lách qua cánh cửa hẹp |
| Bầu cử Mỹ 2020: Tổng số phiếu bầu cử sớm đạt mức cao kỷ lục |
| Bầu cử Mỹ: Quy trình kiểm phiếu năm nay sẽ diễn ra như thế nào? |
 |
| Ai sẽ là tân chủ nhân của Nhà Trắng - ông Donald Trump (trái) hay ông Joe Biden (phải)? |
Kỷ lục về bỏ phiếu sớm và số lượng cử tri tham gia bầu cử
Khoảng 70 triệu cử tri Mỹ đã bỏ phiếu sớm, tương đương 50% tổng số cử tri bỏ phiếu năm 2016. Dịch Covid-19 là lý do chính thúc đẩy cử tri Mỹ, đặc biệt là người cao tuổi, đi bỏ phiếu sớm vì muốn tránh đám đông trong ngày bầu cử chính thức 3/11. Số cử tri Mỹ ở nước ngoài gửi phiếu bầu sớm qua đường bưu điện cũng có xu hướng tăng do lo ngại dịch Covid-19 ảnh hưởng vận chuyển thư tín. Đến trung tuần tháng 10/2020, gần 700.000 phiếu bầu được tải xuống từ trang web của chương trình liên bang hỗ trợ bỏ phiếu ở nước ngoài. Dựa vào số liệu do cơ quan phụ trách bầu cử ở các bang cung cấp, nhiều nhà phân tích thiên về khả năng tỉ lệ cử tri tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 sẽ đạt mức kỷ lục.
Hố sâu chia rẽ cử tri Mỹ là một lý do thúc đẩy họ đi bỏ phiếu. Theo Giáo sư khoa học chính trị Matt Levendusky thuộc Đại học Pennsylvania: “Cả 2 đảng đều cho rằng thách thức của cuộc bầu cử lần này rất lớn và họ nhiệt tình đi bỏ phiếu, không chỉ bầu ra Tổng thống, mà còn để kiểm soát Thượng viện (hiện do đảng Cộng hoà chiếm đa số)”.
Kỷ lục về sự chia rẽ của cử tri Mỹ
Đến mỗi kỳ bầu cử, bản đồ Mỹ được chia rõ rệt thành hai màu “đỏ” (đảng Cộng hoà) và “xanh dương” (đảng Dân chủ). Theo kết quả thăm dò do Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề công NORC thực hiện, 85% cử tri ghi danh cho rằng người Mỹ bị chia rẽ sâu sắc vì những giá trị của họ, chỉ có 15% cho rằng nền Dân chủ Mỹ vẫn rất ổn hoặc cực ổn. Vẫn theo cuộc thăm dò trên, 65% (trong đó có 1/4 là cử tri ủng hộ tổng thống đương nhiệm) khẳng định sự chia rẽ này có lẽ sẽ thêm trầm trọng trong trường hợp ông Trump tái đắc cử. Đài France 24 nhận định cử tri của mỗi đảng ngày càng có khuynh hướng cực đoan hoá trong ý tưởng của họ. Có khoảng 10 chủ đề khiến hai bên không thể “nhìn mặt nhau”, như nhập cư, bảo hiểm, quyền nạo phá thai hoặc sự an toàn cho bản thân trong giai đoạn đại dịch.
Số tiền kỷ lục ông Biden quyên được trong tháng 8, 9/2020
Chiến dịch vận động tranh cử của hai ứng viên tổng thống Mỹ 2020 có thể lập kỷ lục 11 tỷ USD, gần gấp đôi số tiền 6,5 tỷ USD cho các cuộc bầu cử năm 2016: Tổng chi của đảng Dân chủ chiếm 54%, đảng Cộng hoà là 39% và 7% còn lại là của các “ứng viên nhỏ”. Số tiền gây quỹ hàng tháng của ứng viên đảng Dân chủ đã lập kỷ lục mới: 383 triệu USD cho tháng 9/2020, phá vỡ mức 365,4 triệu USD vào tháng 8 và bỏ xa mức cao nhất 200 triệu USD của ông Barack Obama vào tháng 9/2008. Kỷ lục này có được là nhờ số tiền quyên góp ồ ạt sau cuộc tranh luận truyền hình đầu tiên và sự kiện Thẩm phán Toà án Tối cao Ruth Bader Ginsburg qua đời. Phía đương kim tổng thống nhận được 247,8 triệu USD vào tháng 9/2020.
Ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden cũng là người chi mạnh tay nhất cho các chiến dịch quảng cáo. Trong khi đó, ông Donald Trump muốn đích thân đến vận động tại các bang chủ chốt (Iowa, Ohio, Minnesota, Wisconsin và Pennsylvania), đầu tư quảng cáo trên truyền hình ở các bang miền Nam (Sun Belt), như Florida, Georgia nhưng giảm ngân sách ở những bang thành trì của đảng Cộng hoà.
Kỷ lục người dân Mỹ đổ xô đi mua súng
Người dân Mỹ lập kho vũ khí, đạn dược do lo ngại về sự thay đổi sau ngày bầu cử. Số đơn yêu cầu kiểm tra lý lịch người mua vũ khí (bắt buộc đối với các cửa hàng bán vũ khí) đã đạt con số kỷ lục 3,9 triệu vào tháng 6/2020, trong khi mức trung bình trong năm 2019 là 2,3 triệu đơn. Các nhà sản xuất thậm chí không thể cung ứng đủ nhu cầu ngày càng lớn kể từ tháng 2/2020, kéo theo tình trạng khan hiếm và giá bán tăng vọt. Năm 2016, hai tháng trước cuộc bầu cử Tổng thống giữa Donald Trump và Hillary Clinton, số vũ khí bán ra đã tăng 17-18% so với cùng kỳ năm 2015.
Thanh Phương
