Áp thuế tiêu thụ đối với đồ uống có đường phù hợp với bối cảnh thực tiễn
![]() | Rà soát, sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân phù hợp với thông lệ quốc tế |
![]() | Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường là cần thiết |
![]() | Không nên bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng |
![]() |
Khuyến khích người dân tiếp cận thức ăn lành mạnh thông qua biện pháp đánh thuế đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng. Ảnh: H. Anh |
Đánh thuế đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng
Đề cập đến các căn cứ về cơ sở pháp lý để đưa mặt hàng này vào diện chịu thuế TTĐB, Bộ Tài chính cho biết, Quyết định số 02/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Dinh dưỡng Quốc gia giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đã giao nhiệm vụ và giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách về dinh dưỡng gồm: “rà soát, xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về… xây dựng chính sách, cơ chế tài chính bao gồm cả việc chi trả của bảo hiểm y tế cho các hoạt động dinh dưỡng trong cơ sở y tế và trường học; xây dựng quy định về ghi nhãn dinh dưỡng ở mặt trước bao bì sản phẩm đóng gói sẵn, hạn chế quảng cáo đối với thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, áp thuế TTĐB với đồ uống có đường…”; đồng thời, Quyết định số 155/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2022-2025 đã giao Bộ Tài chính "nghiên cứu đề xuất mức thuế phù hợp đối với các sản phẩm đồ uống có đường, các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe và các sản phẩm kinh doanh có điều kiện để hạn chế sử dụng các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe”.
Bộ Tài chính cho biết, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức khuyến nghị tới Chính phủ các nước để tiến hành nhiều hành động nhằm khuyến khích người dân tiếp cận thức ăn lành mạnh thông qua biện pháp đánh thuế vào đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng. Các nước đã dần bổ sung đồ uống có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB: Năm 2012 chỉ có khoảng 15 quốc gia, đến 2021 có ít nhất 50 quốc gia thu thuế TTĐB đối với mặt hàng này. Trong ASEAN có 6/10 nước (Thái Lan, Philippines, Malaysia, Lào, Campuchia, Myanmar) đã thu thuế TTĐB đối với đồ uống có đường và hiện Indonesia đang xem xét áp dụng thuế TTĐB đối với mặt hàng này.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), trước đây, chúng ta đã từng đặt ra vấn đề cần đánh thuế TTĐB các sản phẩm này, tuy nhiên, sau khi cân nhắc đã xem xét lại thời gian áp dụng để nghiên cứu kỹ lưỡng hơn. Đến thời điểm hiện nay, sức khoẻ cộng đồng thay đổi cùng với chế độ dinh dưỡng được chú trọng, trong đó hướng đến hạn chế những đồ ăn, đồ uống có hại cho sức khoẻ, đảm bảo sức khoẻ lành mạnh, an toàn. Vì vậy, vấn đề hạn chế các sản phẩm có tác động, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ, trong đó có đồ uống có đường tiếp tục được đề cập đến.
Nhấn mạnh thuế TTĐB là loại thuế mang tính chất riêng với mỗi quốc gia tại mỗi thời điểm nhất định nhằm điều tiết ở mức hợp lý, định hướng sản xuất và tiêu dùng sản phẩm đó, bà Nguyễn Thị Cúc cho rằng, việc nghiên cứu đưa sản phẩm nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB trong dự án Luật thuế TTĐB lần này là phù hợp với bối cảnh thực tiễn hiện nay.
Xác định thời điểm, mức độ và cách đánh thuế phù hợp
Về vấn đề này, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng, đề xuất đánh thuế TTĐB với đồ uống có đường của Bộ Tài chính là hoàn toàn hợp lý. “Đánh thuế TTĐB đối với các sản phẩm đồ uống có đường là một trong những biện pháp hiệu quả để giảm mức tiêu thụ nước ngọt có đường, góp phần dự phòng và kiểm soát các bệnh không lây nhiễm. Nếu áp dụng thuế TTĐB, sản lượng có thể suy giảm trong một vài năm đầu tiên, nhưng sau đó sẽ phục hồi và có thể tiếp tục tăng. Hơn nữa, về bản chất thuế TTĐB là đánh vào người tiêu dùng nhằm điều chỉnh hành vi tiêu dùng. DN chỉ là người nộp hộ, nên ngoài mức suy giảm trong một thời gian ngắn về sản lượng, thì các DN trong ngành ít chịu các tác động khác”, chuyên gia Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh. Theo PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, vấn đề quan trọng là DN sản xuất, kinh doanh đồ uống có đường phải chuẩn bị sẵn sàng các phương án để thích ứng với các chính sách mới trong lĩnh vực này; còn cơ quan quản lý phải đưa ra thời điểm và mức độ, cũng như cách đánh thuế sao cho phù hợp.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, chính sách thuế TTĐB với đồ uống có đường cần nghiên cứu các mức thuế phù hợp, hài hoà, thống nhất với các chính sách thuế khác có liên quan. “Hiện nay, chúng ta có thể áp dụng cơ chế thuế theo tỷ lệ % trên giá bán, hoặc theo số lượng trên 1 lon, 1 lít. Bên cạnh đó, có thể áp dụng theo phương pháp thuế hỗn hợp, tức là áp dụng đồng thời phương pháp tính thuế theo tỷ lệ % và phương pháp tính thuế tuyệt đối, ví dụ như 1 lít thì sẽ có thuế cố định tuyệt đối là bao nhiêu và tỷ lệ % là bao nhiêu... Đồng thời, có thể lựa chọn các sản phẩm đánh các mức thuế khác nhau theo mức độ ảnh hưởng tới sức khoẻ. Ví dụ như dòng sản phẩm có tác động lớn, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe thì đánh mức thuế cao hơn các dòng sản phẩm có mức độ ảnh hưởng thấp hơn”, bà Cúc cho biết.
Nhiều ý kiến cho rằng, trên thế giới hiện có một số cách thức đánh thuế khác nhau, như đánh thuế theo tỷ lệ %, theo dung tích, theo hàm lượng hoặc theo ngưỡng đường trong đồ uống. Mỗi phương thức có ưu, nhược điểm khác nhau. Theo đó, việc thiết kế chính sách thuế theo ngưỡng đường sẽ mang lại kết quả hài hòa, khi đó chính sách thuế - với tư cách là công cụ điều tiết của Nhà nước sẽ góp phần làm cho thị trường cân bằng hơn, tức là sản lượng đồ uống có đường sẽ không tăng hoặc giảm đi chút ít. Người dân giảm tiêu thụ đồ uống nhiều đường và tăng tiêu thụ đồ uống không đường, ít đường, qua đó mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho người dân.
Theo các chuyên gia, vấn đề điều tiết tiêu dùng không chỉ phụ thuộc vào chính sách thuế mà còn phụ thuộc vào các biện pháp khác (như quy định xử phạt hành chính); cần tuyên truyền, giáo dục để người dân thấy được tác hại của đồ uống có đường. Theo đó, ngoài biện pháp thuế, Nhà nước cũng nên tiến hành các biện pháp bổ trợ khác như quy định công bố hàm lượng đường ở nhãn bao bì, cảnh báo mức độ đường với thông tin rõ rệt để người dân lựa chọn; cấm quảng cáo và tiến hành các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức cho nguời tiêu dùng, thúc đẩy chế độ ăn uống lành mạnh, nhằm ngăn ngừa tình trạng thừa cân, béo phì và các bệnh lý khác do sử dụng quá nhiều đường gây ra. Việc kết hợp các biện pháp khác cùng với việc đánh thuế sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường.
Tin liên quan

Bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh online thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế
09:30 | 22/06/2025 Thuế

Kê khai, nộp thuế thay cho nhà thầu đối với dịch vụ theo hợp đồng
13:13 | 18/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

(INFOGRAPHICS) Một số lưu ý đối với hộ kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai
05:31 | 17/06/2025 Infographics

Khai sửa đổi, bổ sung trị giá hàng hóa nhập khẩu đã thông quan
13:59 | 08/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Chính sách thuế TNCN đối với chi phí cách ly phòng, chống dịch Covid-19
09:15 | 08/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Điều chỉnh lệ phí đăng ký, cấp biển số xe
08:54 | 08/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Công bố một số thủ tục hành chính liên quan đến thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh
08:15 | 08/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Công bố thủ tục kiểm tra hoá đơn giá trị gia tăng kiêm tờ khai hoàn thuế và hàng hoá
19:46 | 07/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Đề xuất gộp tờ khai thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm trùng lặp thủ tục
15:57 | 07/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hải quan triển khai nội dung về thực hiện điều chỉnh tổ chức bộ máy từ ngày 1/7/2025
07:52 | 07/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Quyền xuất nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
07:47 | 07/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Đề xuất hoàn thiện cơ sở pháp lý về thời hạn xử lý nghĩa vụ tài chính đất đai
09:24 | 04/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hàng hóa phục vụ phát triển khoa học, công nghệ được miễn thuế nhập khẩu
08:31 | 04/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Quy định mới về kiểm tra, xác định trị giá hải quan
08:26 | 04/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa từ kho ngoại quan của doanh nghiệp chế xuất
08:00 | 04/07/2025 Chính sách thuế, hải quan

Giảm 50% mức thu của 46 loại phí, lệ phí
21:12 | 03/07/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

10 nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất tháng 6/2025

Doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh trong tháng 6

Nghệ An: Xuất khẩu 6 tháng đạt 1,8 tỷ USD

Ra mắt trung tâm ươm tạo nhân lực số cho thương mại điện tử và logistic

Khai sửa đổi, bổ sung trị giá hàng hóa nhập khẩu đã thông quan

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi
00:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội
09:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp
19:17 | 07/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025
15:14 | 01/07/2025 Infographics

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp
15:54 | 30/06/2025 Diễn đàn

Hải quan khu vực X quản lý địa bàn Thanh Hóa, Sơn La

Hải quan nỗ lực thực hiện 4 nghị quyết trụ cột

Hàng hóa xuất nhập khẩu chủ lực qua địa bàn do Hải quan khu vực XII quản lý

Địa chỉ, trụ sở và số điện thoại của Thuế Hà Nội và 25 Thuế cơ sở trực thuộc

Hải quan Việt Nam thảo luận định hướng phát triển Cơ chế một cửa ASEAN thế hệ mới

Chi cục Hải quan khu vực XIX có 4 Phó Chi cục trưởng

Doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh trong tháng 6

Tân cảng Sài Gòn đạt giải Nhì Giải thưởng Sáng tạo TP. Hồ Chí Minh

Doanh nghiệp điện tử cần chủ động kịch bản ứng phó với các mức thuế quan từ Mỹ

Doanh nghiệp xây dựng gặp khó khi giá nguyên vật liệu tăng cao

Ông Nguyễn Thanh Sơn được bổ nhiệm giữ chức Giám đốc điều hành Vietjet

Bất động sản khu Đông Hải Phòng: Trung tâm chuyển dịch dòng đầu tư

10 nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất tháng 6/2025

Nghệ An: Xuất khẩu 6 tháng đạt 1,8 tỷ USD

Doanh nghiệp Việt: cần thích ứng với chính sách mới của Indonesia để mở rộng xuất khẩu

Thép Việt vào Anh chịu hạn ngạch mới

Lạng Sơn: Phát triển kinh tế cửa khẩu- điểm sáng từ xuất nhập khẩu

Thành tích xuất khẩu 219,8 tỷ USD và khuyến nghị tái cấu trúc

Ra mắt trung tâm ươm tạo nhân lực số cho thương mại điện tử và logistic

Truy xuất nguồn gốc: “hộ chiếu số” bắt buộc trong thương mại điện tử

Trình Quốc hội thảo luận dự án Luật Thương mại điện tử tại Kỳ họp thứ 10

Thúc đẩy xuất khẩu xuyên biên giới qua thương mại điện tử

Gắn kết ngân hàng - thương mại điện tử, thúc đẩy kinh tế số

Xu hướng tiêu dùng chuyển dịch từ số lượng sang chất lượng

Du lịch Việt Nam trước thời cơ vàng để cán mốc doanh thu "triệu tỷ đồng"

Vốn ngoại "chảy" mạnh vào thị trường bất động sản

Bột ngọt nhập khẩu: tiếp tục chịu thuế chống bán phá giá đến 2030

Áp lực lạm phát còn rất lớn

Điều hành thị trường tiền tệ chủ động, linh hoạt
