Áp thuế tiêu thụ đối với đồ uống có đường phù hợp với bối cảnh thực tiễn
![]() | Rà soát, sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân phù hợp với thông lệ quốc tế |
![]() | Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường là cần thiết |
![]() | Không nên bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng |
![]() |
Khuyến khích người dân tiếp cận thức ăn lành mạnh thông qua biện pháp đánh thuế đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng. Ảnh: H. Anh |
Đánh thuế đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng
Đề cập đến các căn cứ về cơ sở pháp lý để đưa mặt hàng này vào diện chịu thuế TTĐB, Bộ Tài chính cho biết, Quyết định số 02/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Dinh dưỡng Quốc gia giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đã giao nhiệm vụ và giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách về dinh dưỡng gồm: “rà soát, xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về… xây dựng chính sách, cơ chế tài chính bao gồm cả việc chi trả của bảo hiểm y tế cho các hoạt động dinh dưỡng trong cơ sở y tế và trường học; xây dựng quy định về ghi nhãn dinh dưỡng ở mặt trước bao bì sản phẩm đóng gói sẵn, hạn chế quảng cáo đối với thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, áp thuế TTĐB với đồ uống có đường…”; đồng thời, Quyết định số 155/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2022-2025 đã giao Bộ Tài chính "nghiên cứu đề xuất mức thuế phù hợp đối với các sản phẩm đồ uống có đường, các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe và các sản phẩm kinh doanh có điều kiện để hạn chế sử dụng các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe”.
Bộ Tài chính cho biết, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức khuyến nghị tới Chính phủ các nước để tiến hành nhiều hành động nhằm khuyến khích người dân tiếp cận thức ăn lành mạnh thông qua biện pháp đánh thuế vào đồ uống có đường để định hướng tiêu dùng. Các nước đã dần bổ sung đồ uống có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB: Năm 2012 chỉ có khoảng 15 quốc gia, đến 2021 có ít nhất 50 quốc gia thu thuế TTĐB đối với mặt hàng này. Trong ASEAN có 6/10 nước (Thái Lan, Philippines, Malaysia, Lào, Campuchia, Myanmar) đã thu thuế TTĐB đối với đồ uống có đường và hiện Indonesia đang xem xét áp dụng thuế TTĐB đối với mặt hàng này.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), trước đây, chúng ta đã từng đặt ra vấn đề cần đánh thuế TTĐB các sản phẩm này, tuy nhiên, sau khi cân nhắc đã xem xét lại thời gian áp dụng để nghiên cứu kỹ lưỡng hơn. Đến thời điểm hiện nay, sức khoẻ cộng đồng thay đổi cùng với chế độ dinh dưỡng được chú trọng, trong đó hướng đến hạn chế những đồ ăn, đồ uống có hại cho sức khoẻ, đảm bảo sức khoẻ lành mạnh, an toàn. Vì vậy, vấn đề hạn chế các sản phẩm có tác động, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ, trong đó có đồ uống có đường tiếp tục được đề cập đến.
Nhấn mạnh thuế TTĐB là loại thuế mang tính chất riêng với mỗi quốc gia tại mỗi thời điểm nhất định nhằm điều tiết ở mức hợp lý, định hướng sản xuất và tiêu dùng sản phẩm đó, bà Nguyễn Thị Cúc cho rằng, việc nghiên cứu đưa sản phẩm nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB trong dự án Luật thuế TTĐB lần này là phù hợp với bối cảnh thực tiễn hiện nay.
Xác định thời điểm, mức độ và cách đánh thuế phù hợp
Về vấn đề này, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng, đề xuất đánh thuế TTĐB với đồ uống có đường của Bộ Tài chính là hoàn toàn hợp lý. “Đánh thuế TTĐB đối với các sản phẩm đồ uống có đường là một trong những biện pháp hiệu quả để giảm mức tiêu thụ nước ngọt có đường, góp phần dự phòng và kiểm soát các bệnh không lây nhiễm. Nếu áp dụng thuế TTĐB, sản lượng có thể suy giảm trong một vài năm đầu tiên, nhưng sau đó sẽ phục hồi và có thể tiếp tục tăng. Hơn nữa, về bản chất thuế TTĐB là đánh vào người tiêu dùng nhằm điều chỉnh hành vi tiêu dùng. DN chỉ là người nộp hộ, nên ngoài mức suy giảm trong một thời gian ngắn về sản lượng, thì các DN trong ngành ít chịu các tác động khác”, chuyên gia Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh. Theo PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, vấn đề quan trọng là DN sản xuất, kinh doanh đồ uống có đường phải chuẩn bị sẵn sàng các phương án để thích ứng với các chính sách mới trong lĩnh vực này; còn cơ quan quản lý phải đưa ra thời điểm và mức độ, cũng như cách đánh thuế sao cho phù hợp.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, chính sách thuế TTĐB với đồ uống có đường cần nghiên cứu các mức thuế phù hợp, hài hoà, thống nhất với các chính sách thuế khác có liên quan. “Hiện nay, chúng ta có thể áp dụng cơ chế thuế theo tỷ lệ % trên giá bán, hoặc theo số lượng trên 1 lon, 1 lít. Bên cạnh đó, có thể áp dụng theo phương pháp thuế hỗn hợp, tức là áp dụng đồng thời phương pháp tính thuế theo tỷ lệ % và phương pháp tính thuế tuyệt đối, ví dụ như 1 lít thì sẽ có thuế cố định tuyệt đối là bao nhiêu và tỷ lệ % là bao nhiêu... Đồng thời, có thể lựa chọn các sản phẩm đánh các mức thuế khác nhau theo mức độ ảnh hưởng tới sức khoẻ. Ví dụ như dòng sản phẩm có tác động lớn, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe thì đánh mức thuế cao hơn các dòng sản phẩm có mức độ ảnh hưởng thấp hơn”, bà Cúc cho biết.
Nhiều ý kiến cho rằng, trên thế giới hiện có một số cách thức đánh thuế khác nhau, như đánh thuế theo tỷ lệ %, theo dung tích, theo hàm lượng hoặc theo ngưỡng đường trong đồ uống. Mỗi phương thức có ưu, nhược điểm khác nhau. Theo đó, việc thiết kế chính sách thuế theo ngưỡng đường sẽ mang lại kết quả hài hòa, khi đó chính sách thuế - với tư cách là công cụ điều tiết của Nhà nước sẽ góp phần làm cho thị trường cân bằng hơn, tức là sản lượng đồ uống có đường sẽ không tăng hoặc giảm đi chút ít. Người dân giảm tiêu thụ đồ uống nhiều đường và tăng tiêu thụ đồ uống không đường, ít đường, qua đó mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho người dân.
Theo các chuyên gia, vấn đề điều tiết tiêu dùng không chỉ phụ thuộc vào chính sách thuế mà còn phụ thuộc vào các biện pháp khác (như quy định xử phạt hành chính); cần tuyên truyền, giáo dục để người dân thấy được tác hại của đồ uống có đường. Theo đó, ngoài biện pháp thuế, Nhà nước cũng nên tiến hành các biện pháp bổ trợ khác như quy định công bố hàm lượng đường ở nhãn bao bì, cảnh báo mức độ đường với thông tin rõ rệt để người dân lựa chọn; cấm quảng cáo và tiến hành các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức cho nguời tiêu dùng, thúc đẩy chế độ ăn uống lành mạnh, nhằm ngăn ngừa tình trạng thừa cân, béo phì và các bệnh lý khác do sử dụng quá nhiều đường gây ra. Việc kết hợp các biện pháp khác cùng với việc đánh thuế sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường.
Tin liên quan

(INFOGRAPHICS): Chính thức áp dụng 4 phương thức nộp thuế điện tử
08:55 | 08/08/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Các bước nộp thuế điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh
19:00 | 07/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Không nộp thuế trong vòng 30 ngày, nhiều “sếp” công ty sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh
08:23 | 29/07/2025 Hồ sơ

Hướng dẫn nghĩa vụ tài chính khi gia hạn thời gian sử dụng đất
14:24 | 28/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thời hạn lưu trữ xăng dầu gửi kho ngoại quan
09:11 | 28/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xác định nhiên liệu trên phương tiện tạm nhập tái xuất
08:48 | 28/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xác định đối tượng phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
10:10 | 27/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Triển khai hai thủ tục hành chính mới ban hành trong lĩnh vực hải quan
08:48 | 27/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay năm 2026 được đề xuất giảm 50%
15:08 | 26/08/2025 Diễn đàn

Cách xác định hoạt động kinh doanh khác của doanh nghiệp chế xuất
13:35 | 26/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Phân nhóm người nộp thuế để quản lý theo rủi ro
07:51 | 26/08/2025 Diễn đàn

(INFOGRAPHICS): Cần làm gì khi quên hoặc chưa có C/O vào thời điểm mở tờ khai
14:13 | 25/08/2025 Infographics

Kê khai thuế đối với hoạt động chuyển quyền sử dụng đất thuê
14:11 | 25/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

Phương pháp xác định trị giá hải quan đối với hàng xuất nhập khẩu
08:14 | 25/08/2025 Chính sách thuế, hải quan

(INFOGRAPHICS): Quy trình 5 bước làm thủ tục NK mặt hàng xe nâng người
08:09 | 25/08/2025 Infographics

Chính sách thuế đối với hàng đã thay đổi mục đích sử dụng của doanh nghiệp chế xuất
16:18 | 23/08/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Không gian trải nghiệm của Cục Hải quan tại Triển lãm 80 năm ngành Tài chính Việt Nam

(INFOGRAPHICS): Chính sách thuế áp dụng đối với mặt hàng ô tô nhập khẩu

Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ 15h chiều nay

Thổi phồng công dụng, kem nghệ E150 và kem bôi Sofpaifa bị thu hồi trên toàn quốc

Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong kiểm soát hải quan

(INFOGRAPHICS): 7 tháng năm 2025 - FDI thực hiện cao nhất cùng kỳ 5 năm
16:00 | 27/08/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Siết chặt quản lý hoạt động kinh doanh, xuất nhập khẩu vàng
09:31 | 27/08/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): 7 tháng năm 2025: Xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh
13:28 | 12/08/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk
16:26 | 07/08/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng
09:35 | 07/08/2025 Infographics

Không gian trải nghiệm của Cục Hải quan tại Triển lãm 80 năm ngành Tài chính Việt Nam

Thuế cơ sở 1 và UBND xã Lâm Thao ký quy chế phối hợp quản lý thu

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng gửi Thư chúc mừng kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống ngành Tài chính Việt Nam

Hải quan Móng Cái tích cực hỗ trợ khối doanh nghiệp kho ngoại quan

Thực hiện thí điểm thông quan tập trung từ 1/10/2025

Hải quan Hà Nam phổ biến chính sách mới cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Học xuất nhập khẩu trong bối cảnh chuyển đổi số và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững ESG

Gian hàng của Vinamilk tạo dấu ấn nổi bật tại Triển lãm Thành tựu đất nước

Top 10 công ty thép - vật liệu xây dựng nộp ngân sách 21.000 tỷ đồng

Mỗi ngày thương hiệu dẫn đầu ngành sữa đóng góp ngân sách nhà nước hơn 12,5 tỷ đồng

Hoàn thiện chính sách sở hữu trí tuệ: "Lá chắn" bảo vệ doanh nghiệp Việt

Doanh nghiệp có thể mất thương hiệu chỉ vì đối thủ đổi một chữ

Xuất khẩu phân bón tăng tốc, chinh phục nhiều thị trường khu vực

Xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu

Thương mại biên giới: Cần nhiều chính sách đột phá

Xuất khẩu dệt, may tiếp đà khởi sắc, tăng trưởng ấn tượng

Thái Lan - đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở Đông Nam Á

Xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử bứt phá ấn tượng

Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ 15h chiều nay

Thổi phồng công dụng, kem nghệ E150 và kem bôi Sofpaifa bị thu hồi trên toàn quốc

KOL, KOC “review ảo” có thể bị phạt tới 30 triệu đồng

Bị phạt hơn 700 triệu đồng vì kinh doanh hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ

Rào cản khiến tiểu thương lỡ nhịp với nền kinh tế số

Giải pháp đẩy lùi vi phạm sở hữu trí tuệ trên nền tảng số

Hoàn thiện chính sách sở hữu trí tuệ: Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo

Công chứng điện tử: giải pháp an toàn pháp lý cho giao dịch bất động sản

Hoạt động M&A bất động sản diễn ra sôi động

Phát triển thị trường vốn nợ giúp giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng

Logistics xuyên biên giới tạo đột phá tăng trưởng kinh tế khu vực miền Trung
