Làm mới công nghiệp hỗ trợ Việt Nam?

	Cơ hội chuyển mình cho công nghiệp hỗ trợ
	7 giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ
	Dự toán năm 2021: Giảm thêm 5 đến 10% chi hỗ trợ từ ngân sách đối với các đơn vị sự nghiệp công lập
	Nhiều cơ hội cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ sau dịch
	Ngành công nghiệp hỗ trợ "chậm lớn"

Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 có khoảng 2.000 DN đủ năng lực cung ứng trực tiếp cho các DN lắp ráp và tập đoàn đa quốc gia trên lãnh thổ Việt Nam. Ảnh: N.Thanh

Hạn chế dài kỳ

Theo Bộ Công Thương, hiện số lượng DN đang hoạt động trong ngành CNHT chiếm gần 4,5% tổng số DN ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Một số DN sản xuất linh kiện Việt Nam có năng lực khá tốt tại một số lĩnh vực như: Sản xuất khuôn mẫu các loại; linh kiện xe đạp, xe máy; linh kiện cơ khí tiêu chuẩn... Thời gian qua, năng lực sản xuất sản phẩm CNHT trong nước được nâng lên, tỷ lệ nội địa hóa của một số ngành công nghiệp được cải thiện.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương cũng chỉ rõ, quy mô và năng lực của các DN CNHT còn nhiều hạn chế: thiếu nguồn lực và công nghệ để nâng cao năng suất; khả năng tài chính của DN yếu, vốn tự có thấp...

Về nguyên nhân của những hạn chế này, Bộ Công Thương cho rằng, cơ chế về ưu đãi tín dụng, thuế, tiền thuê đất, đặc biệt là phân bổ nguồn lực để triển khai các chính sách về CNHT chưa được cụ thể hóa… khiến DN CNHT khó khăn trong việc tiếp cận các hỗ trợ và ưu đãi.

Bà Trương Thị Chí Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội CNHT Việt Nam cho hay, thời gian qua những chính sách hỗ trợ DN về tài chính hầu như khá khó khăn. "Việc tiếp cận tín dụng giá rẻ ở Việt Nam là khó khăn, kể cả các quỹ hỗ trợ tín dụng cũng khó tiếp cận vì thủ tục cực kỳ phức tạp, chủ yếu yêu cầu thế chấp. Trong khi ở các nước, DN chỉ cần có đơn hàng của Samsung, Canon là có thể thế chấp nhưng ở Việt Nam điều này không thể. DN phải tự "chiến đấu", bà Bình nhấn mạnh.

Nhấn vào khoa học công nghệ

Từ góc độ DN FDI, bà Đào Thị Thu Huyền, Phó giám đốc Văn phòng Tổng Giám đốc, Công ty TNHH Canon Việt Nam cho biết, Canon luôn tìm kiếm nhà cung cấp Việt Nam. Hiện, Canon có 59 nhóm linh kiện cần nội địa hóa và luôn đăng tải trên website của DN.

"Ở Việt Nam hiện nay là các nhà cung cấp đã cung cấp gì cho chúng tôi? Nhựa, bao bì đóng gói, linh kiện in ấn… trong khi một máy in có gần 400 linh kiện và nhiều chủng loại khác nhau. Khi chúng tôi tìm kiếm thêm mới vẫn chỉ là nhà cung cấp linh kiện nhựa”, bà Huyền nói.

Đánh giá ý chí quyết tâm của nhà cung cấp hiện nay vẫn còn thiếu, bà Huyền phân tích, muốn vào chuỗi, yêu cầu đặt ra rất cao. Sản phẩm Canon làm ra là sản phẩm toàn cầu cung cấp cho khách hàng trên thế giới khó tính nhất nên phải có sự ổn định về chất lượng. Canon có 59 nhóm hàng, 1 nhóm con ốc đã có tới mấy chục loại con ốc, nhựa cũng có mấy chục linh kiện nhựa khác nhau, còn nhiều "sân" cho DN Việt nhưng DN lại không tập trung.

Đại diện Samsung Việt Nam cũng chia sẻ, Samsung sản xuất 180 triệu điện thoại 1 năm, linh kiện đó rất khó. Canon sản xuất máy in là thiết bị to hơn, nhưng Samsung là điện thoại, linh kiện ngày càng tinh vi, thay đổi theo chu kỳ 6 tháng 1 lần. Trong khi đó, thay đổi công nghệ, dây chuyền với DN Việt Nam là điều vô cùng khó khăn, trừ khi có rất nhiều vốn.

Samsung khuyến khích và khuyên DN nên nỗ lực trong các mảng khác, đặc biệt là nghiên cứu và phát triển (R&D). Chi phí R&D của DN Việt Nam rất thấp, trung bình chỉ khoảng 0,2-0,3% doanh thu. Samsung lại đặc biệt chú ý vấn đề này. Ví dụ, cùng 1 con ốc, nay DN bán 1 đồng, sang năm bán 0,8 đồng thôi hoặc chất lượng tốt hơn nhưng đồng giá. Không có R&D thì ko bao giờ làm được điều đó.

Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, để thúc đẩy phát triển ngành CNHT thời gian tới, Bộ Công Thương nêu rõ phương hướng là rà soát, xây dựng các cơ chế, chính sách mới phù hợp với các cam kết hội nhập để hỗ trợ cho DN công nghiệp phát triển; đồng thời tiếp tục có các chính sách mới trong quản lý và thu hút đầu tư để đảm bảo các DN FDI có sự liên kết và chuyển giao công nghệ cũng như tạo ra những lan tỏa cho DN CNHT trong nước...