Kiên quyết chống trì trệ, tiêu cực trong giải ngân vốn đầu tư công

	Kho bạc Nhà nước đốc thúc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công
	Lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ khiến đầu tư công dàn trải, chậm trễ
	TPHCM: Đẩy nhanh tốc độ giải ngân vốn đầu tư công

Kho bạc Nhà nước kiên quyết chống trì trệ, xử lý nghiêm các trường hợp tiêu cực trong đầu tư công. (Trong ảnh: Công chức KBNN Bình Dương chia ca làm việc, bảo đảm các hoạt động thu-chi ngân sách trong thời gian giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ). Ảnh: ST

Tiến độ giải ngân còn chậm

Theo báo cáo mới nhất từ Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công kế hoạch năm 2021 trong 7 tháng đầu năm 2021 đạt 36,71% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tỷ lệ này thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020 là 40,67%. Trong đó, vốn trong nước đạt 40,38% (cùng kỳ năm 2020 là 44,05%); vốn nước ngoài đạt 7,52% (cùng kỳ năm 2020 đạt 17,15%).

Bộ Tài chính cũng chỉ ra, đến hết tháng 7, chỉ có 11 bộ và 20 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 35% kế hoạch. Trong đó, một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân cao như: Thái Bình (71,04%), Ngân hàng Chính sách xã hội (67,27%), Hưng Yên (65,64%), Hà Nam (64,36%), Thanh Hóa (61,59%), Văn phòng Quốc hội (52,96%), Kiểm toán Nhà nước (49,79%). Còn lại hầu hết các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt thấp, 34/50 bộ và 15/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 25%.

Đối với một số dự án trọng điểm của cả nước, tiến độ giải ngân hiện vẫn đang còn chậm. Đơn cử như dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Theo báo cáo của Kho bạc Nhà nước, tính từ năm 2018 đến nay, dự án đã giải ngân 10.690 tỷ đồng, đạt 46,77% kế hoạch đã giao. Trong đó, so với kế hoạch năm 2021, đã giải ngân là 835,6 tỷ đồng, đạt 17,93%.

Hay như dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, số vốn giải ngân đến hết ngày 22/7/2021 là hơn 14.937,8 tỷ đồng, đạt 46,4% kế hoạch năm 2021 được giao. Hiện nay, dự án này đã được bàn giao mặt bằng với chiều dài tuyến 638,8km/652,86km (đạt 97,8%); hoàn thành 73/83 khu (đạt 87,9%). Ngoài ra, đối với 3 dự án đầu tư công ban đầu theo Nghị quyết số 52/2017/QH14: đoạn Cao Bồ - Mai Sơn và dự án cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu cơ bản đảm bảo tiến độ theo yêu cầu; riêng đoạn Cam Lộ - La Sơn khả năng không hoàn thành đúng kế hoạch vào năm năm 2021 do một số nguyên nhân như bão lũ khu vực miền Trung năm 2020, dịch Covid-19, khó khăn trong nguồn vật liệu đất đắp và chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng đối với những đoạn phải xử lý nền đất yếu. Còn đối với 3 dự án được chuyển đổi theo Nghị quyết số 117/2020/QH14 (đoạn Mai Sơn - QL45; đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết; đoạn Phan Thiết - Dầu Giây), Bộ Tài chính cho biết tiến độ thực hiện các gói thầu đến nay chậm so với kế hoạch, nguyên nhân chủ yếu do khó khăn về nguồn cung ứng vật liệu đất đắp nền đường.

Đề cao trách nhiệm người liên quan

Có thể thấy, hiện vẫn đang có một số nguyên nhân chủ yếu làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Đầu tiên phải kể đến việc dịch Covid-19 bùng phát mạnh tại hầu hết địa phương đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án, trong đó có các dự án sử dụng vốn đầu tư công.

Ngoài ra, tiến độ giải ngân của nước ta luôn đạt tỷ lệ khá thấp do nguyên nhân khách quan như: chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư; vướng mắc về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; bất cập trong công tác đấu thầu. Riêng đối với các dự án sử dụng vốn nước ngoài thì việc chậm trễ giải ngân còn do một số nguyên nhân khác như: vướng mắc trong khâu giao kế hoạch và phân bổ chi tiết; vướng mắc về thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, hiệp định vay; sự chậm trễ trong triển khai thực hiện dự án, xác nhận khối lượng hoàn thành, hoàn thiện thủ tục thanh toán...

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trong những tháng còn lại của năm 2021, mới đây, Kho bạc Nhà nước đã yêu cầu Kho bạc Nhà nước các tỉnh, thành phố khẩn trương thực hiện các giải pháp của chủ đầu tư để tiếp tục đôn đốc, tháo gỡ và khắc phục những khó khăn, đẩy mạnh tiến độ thực hiện dự án và giải ngân kế hoạch vốn. Đặc biệt, đối với nhóm dự án đã hoàn thành từ trước ngày 31/12/2020 vẫn còn tồn đọng quyết toán và kế hoạch vốn chưa giải ngân, chủ đầu tư cần khẩn trương liên hệ với nhà thầu để thanh toán công nợ theo quy định; hoàn tất thủ tục lập, trình phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành đối với các dự án đã hoàn thành từ trước ngày 31/12/2020 để phê duyệt trước 30/9/2021.

Kho bạc Nhà nước cũng yêu cầu đẩy mạnh thực hiện đấu thầu qua mạng, bảo đảm công khai, minh bạch, lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực theo đúng quy định của pháp luật về đấu thầu và Quyết định số 706/QĐ-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định tiêu chí xác định các gói thầu trong nội bộ ngành Tài chính thực hiện lựa chọn nhà thầu qua mạng và lộ trình thực hiện đến năm 2025. Chủ động đề xuất cấp có thẩm quyền quyết định điều chỉnh kế hoạch, dự toán đầu tư, mua sắm của các nội dung chậm tiến độ sang các nội dung có tiến độ giải ngân tốt và có nhu cầu bổ sung vốn nếu có.

Đặc biệt, để đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư năm 2021, Kho bạc Nhà nước yêu cầu phải kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, người đứng đầu, cá nhân có liên quan trong trường hợp không hoàn thành kế hoạch giải ngân của đơn vị theo tiến độ đề ra. Đồng thời kiên quyết chống trì trệ, xử lý nghiêm các trường hợp tiêu cực trong đầu tư công và các trường hợp nhà thầu vi phạm tiến độ hợp đồng.