Đường hóa học - mua bao nhiêu cũng có

Đường hóa học tiềm ẩn nhiều nguy hại cho sức khỏe. Ảnh: ST.

Vài viên cho cả xoong nước dùng

Hiện nay, tại nhiều cửa hàng bán đồ khô ở các chợ Hà Nội có bán đường hóa học, chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Tại một của hàng đồ khô ở chợ Xuân La (Tây Hồ- Hà Nội) khi phóng viên hỏi mua đường hóa học, được một chủ cửa hàng đồ khô đưa cho một gói đường dạng bột, trên bào bì hoàn toàn bằng chữ Trung Quốc. Tuy nhiên, chủ cửa hàng này cũng cảnh báo, đường hóa học độc hại nên ít chị em nội trợ mua về để chế biến thức ăn, chỉ có những cửa hàng bún, phở… mua về để chế vào nước dùng. Theo chủ cửa hàng này, đường hóa học có độ ngọt gấp cả trăm lần so đường cát bình thường.

Tại chợ Đồng Xuân (Hà Nội), loại đường hóa học xuất xứ từ Trung Quốc xuất hiện khá nhiều tại các quầy bán đồ khô. Theo một chủ cửa hàng tại chợ Đồng Xuân, đường hóa học có vị ngọt hơn đường thông thường từ 40-80 lần, lại rẻ và dễ sử dụng nên được mua nhiều.

Theo tìm hiểu của phóng viên, nhiều cửa hàng đồ khô hiện bày bán nhiều loại đường hóa học dạng bột, dạng viên… có nguồn gốc xuất từ Nhật Bản, Trung Quốc, Thái Lan với giá từ 250.000- 320.000 đồng/kg. Tuy đường hóa học được nhiều tiểu thương giới thiệu nhập từ Thái Lan, Nhật Bản… nhưng trên bao bì hầu như không có địa chỉ công ty nhập khẩu, phân phối, không hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt.

Theo tìm hiểu của phóng viên, đường hóa học (còn gọi là đường nhân tạo) là một chất tạo ngọt màu trắng không mùi, dạng bột tinh thể tan trong nước và có vị ngọt có thể gấp đến 500 lần đường mía, bởi chỉ cần bỏ 1-2 viên đường vào 5 lít nước là sẽ đủ độ ngọt. Vì vậy, không ít cơ sở chế biến, hàng bún, phở đã sử dụng loại đường siêu ngọt này để chế biến đồ ăn, thức uống.

Với hàng loạt loại đường hóa học được bày bán trên thị trường, người tiêu dùng rất dễ mua phải đường hóa học kém chất lượng. Cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều vụ việc sai phạm về mặt hàng này. Tiêu biểu, tháng 12/2015, trinh sát Đội 4, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) Công an TP. HCM cùng Quản lý thị trường và Công an quận Tân Phú phát hiện hơn 5 tấn đường hóa học và chất tạo ngọt sản xuất trái phép tại kho của Công ty Việt Nhật (đường Lũy Bán Bích, phường Hòa Thạnh, quận Tân Phú, TP.HCM).

Đánh lừa vị giác

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh, giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (trường Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết: Các loại đường thường sử dụng cho gia đình được lấy từ những loại rau củ quả trong tự nhiên như: mía, mật ong... vừa tạo vị ngọt tự nhiên, vừa cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đường tự nhiên sau khi hấp thụ vào cơ thể được chuyển hóa thành glucose nên an toàn và không gây hại cho sức khỏe (với người bình thường).

Trong khi đó, các loại đường hóa học chỉ có tác dụng tạo vị ngọt nhằm đánh lừa vị giác người sử dụng, không có trong tự nhiên, không có giá trị dinh dưỡng và không chuyển hóa được thành các chất dinh dưỡng. Do đó, người tiêu dùng sử dụng đường hóa học để bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể là sai lầm. Ví dụ, trẻ cần phải có năng lượng để tham gia các hoạt động vui chơi, nếu gia đình sử dụng đường hóa học để bổ sung dinh dưỡng sẽ dẫn tới tình trạng trẻ bị suy dinh dưỡng. Người tiêu dùng không nên nhầm đường hóa học là chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng có quy định về tiêu chuẩn, hàm lượng đường hóa học sử dụng đối với từng loại thực phẩm. Hiện đường hóa học được sử dụng trong kem đánh răng, thuốc, nước giải khát...

Theo Bộ Y tế, ở nước ta cho phép sử dụng đường hóa học trong chế biến thực phẩm, nhưng với giới hạn tối đa và có quy định rõ ràng. Các chất tạo ngọt được phép sử dụng cần được quản lý và hướng dẫn dùng, trên nguyên tắc đảm bảo an toàn, vì nếu dùng quá liều có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe.