Độc đáo bảo tàng tư nhân về y học cổ truyền ở Sài Gòn

Bộ sưu tập ấm chén thuốc cổ…

Xuất phát từ niềm đam mê và sự mong muốn bảo tồn những tài sản quý giá, tôn vinh nền y học cổ truyền Việt Nam, đồng thời giúp những người quan tâm đến lịch sử y học cổ truyền Việt có thể tham quan, tìm hiểu và nghiên cứu, ông Lê Khắc Tâm, một người làm việc trong ngành dược phẩm đã dày công sưu tập trong nhiều năm những hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền Việt Nam…
Bảo tàng được xây dựng năm 2003, đưa vào sử dụng năm 2007 với quy mô 5 tầng 1 trệt với 18 phòng trên tổng diện tích gần 600m2 được phân theo từng chủ đề riêng biệt như khu dụng cụ cân, giã chế thuốc….được thiết kế hoàn toàn bằng gỗ với nhiều họa tiết tinh xảo. Từng cánh cửa, kệ tủ thuốc, cầu thang và cả nút bấm thang máy đều là tác phẩm của hơn 50 nghệ nhân làm việc miệt mài trong suốt hơn 3 năm.

Bên cạnh đó, các phòng đều dùng những khung cửa nhà gỗ xưa được chuyển từ đồng bằng Bắc bộ vào khiến cho không gian rất cổ kính, ấm cúng. Khi bước vào không gian bảo tàng, một mùi thơm dịu nhẹ của các loại thuốc Bắc tỏa ra tạo cảm giác thư thái.

Theo chia sẻ của Bùi Thị Hảo, nhân viên bảo tàng, ở đây có hơn 3.000 hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền Việt Nam như dao cầu - thuyền tán dùng để cắt thuốc, tán thuốc, trong đó có một số dao cầu được mang về từ quê hương của thiền sư Tuệ Tĩnh và đại danh y Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác.

Những quyển sách Hán Nôm quý giá về y học cổ truyền

Bên cạnh đó, bảo tàng còn có bộ sưu tập ấm chén thuốc cổ từ thế kỷ 16, các loại cân - giã thuốc gồm chày cối, cân ta, cân tây, cân tiểu ly, bào thuốc, ván gỗ, triện gỗ để in hóa đơn thuốc và toa thuốc. Những bộ ấm hay siêu sắc thuốc từ khắp các địa phương như Hà Đông (Hà Nội), Hội An (Quảng Nam), Lái Thiêu (Bình Dương)... cũng có mặt tại đây. Du khách khi đến đây có thể tham quan tự do hoặc theo sự hướng dẫn của nhân viên để hiểu thêm về từng loại thuốc.

Ngoài ra, tại bảo tàng Fito còn có cả một kho sách Hán – Nôm đồ sộ về y học cổ truyền với hơn 100.000 trang, trong đó có nhiều sách quý như Nam dược thần hiệu, Y tông tâm tĩnh của Hải Thượng Lãn Ông (28 tập, 66 quyển), được xem là bách khoa toàn thư về y học cổ truyền Việt Nam.

Đến Fito, du khách còn chiêm ngưỡng tác phẩm Việt Nam bách gia y được chạm bằng gỗ, ghi tên tuổi 100 vị danh y và những người có công với nền y học cổ truyền Việt Nam từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 20.

Độc đáo nhất là bức tranh cẩn xà cừ mô tả về y học cổ truyền trong cuộc sống cộng đồng người Việt với phố Thuốc Bắc, chợ Bến Thành, kinh thành Huế và hồ Gươm đã được ghi vào Guinness Việt Nam.... Chủ nhân bảo tàng này cũng đã dày công hệ thống hóa nhóm các cây thuốc, động vật, khoáng sản làm thuốc rất bài bản, khoa học.