Cơ quan Hải quan gặp khó vì chưa có chính sách quản lý thuốc lá điện tử
![]() |
Tang vật trong vụ việc thu giữ hơn 100.000 sản phẩm thuốc lá điện tử cuối năm 2023 tại Bắc Ninh. |
Xuất hiện nhiều chủng loại
Tại Phiên giải trình về trách nhiệm quản lý nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng do Ủy ban Xã hội phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội tổ chức ngày 4/5, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu cần nhận diện đúng về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đánh giá tác hại của các loại thuốc lá này. Có thông điệp rõ ràng, cụ thể đến người dân và chính kiến về trách nhiệm của nhà nước đối với vấn đề này. Đồng thời làm rõ tồn tại, hạn chế trong phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; xác định cụ thể nguyên nhân và trách nhiệm của từng bộ, ngành, địa phương. Đối với những kiến nghị về hoàn thiện chính sách pháp luật, bảo đảm tính khả thi, thống nhất của hệ thống pháp luật và có giải pháp thực hiện phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đồng thời, quản lý nhưng phải trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, bằng chứng thực tiễn, cũng như trên cơ sở phân tích các tác động đến người tiêu dùng, doanh nghiệp, năng lực cơ quan quản lý nhà nước. |
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, từ năm 2020 đến nay, Hải quan các địa phương đã bắt giữ, xử lý 28 vụ việc liên quan đến thuốc lá điện tử, thu giữ, tiêu hủy hàng nghìn sản phẩm thuốc lá điện tử.
Mới đây nhất, ngày 27/3/2024, Đoàn kiểm tra liên ngành do Đội Quản lý thị trường số 4 chủ trì, phối hợp với Đội Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Móng Cái), Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh Quảng Ninh), Đội Kiểm soát phòng chống ma túy (Cục Hải quan Quảng Ninh) kiểm tra phát hiện tại địa điểm kinh doanh của một đối tượng tại thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, đang bày bán nhiều mặt hàng thuốc lá điện tử và phụ kiện. Trên nhãn, mác của toàn bộ số hàng hóa trên không có mã vạch, không có thông tin về xuất xứ, không có hóa đơn, chứng từ, nên không có căn cứ để xác định nguồn gốc, xuất xứ... nếu sử dung có thể gây hại cho sức khỏe con người.
Trước đó, ngày 20/2/2024, tại sân bay quốc tế Nội Bài, Trung tâm An ninh hàng không Nội Bài phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài phát hiện, bắt giữ đối tượng mang 1 túi xách bên trong chứa 60 cây thuốc lá điếu điện tử hiệu IQOS (chưa qua sử dụng).
Hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm thuốc lá không khói, sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng dung dịch có chứa nicotine hoặc thành phần thuốc lá để tạo ra làn hơi có chứa nicotine mà không có quá trình đốt cháy khi người sử dụng hút vào. Trong đó, thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng là những sản phẩm phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan cho biết quy định pháp luật hiện hành chưa xác định thế nào là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Phân tích về quy định pháp luật hiện hành về quản lý mặt hàng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Tổng cục Hải quan cho biết, theo quy định tại Luật Quản lý ngoại thương, Nghị định số 69/2018/NĐ- CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương, Nghị định số 67/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 106/2017/NĐ-CP, số 08/2018/NĐ-CP, số 17/2020/NĐ-CP của Chính phủ) thì mặt hàng thuốc lá thế hệ mới chưa được định danh tại Danh mục hàng hoá cấm xuất khẩu cũng như Danh mục hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, điều kiện.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, thuốc lá thế hệ mới là mặt hàng tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người và đời sống kinh tế, xã hội nhưng hiện nay chưa được quy định cụ thể tại văn bản quy phạm pháp luật. Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã nhiều lần có văn bản trao đổi với Bộ Công Thương để làm rõ chính sách quản lý và kiến nghị Bộ Công Thương sớm xây dựng hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành quy định pháp luật để quản lý thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng bao gồm cả linh kiện, bộ phận lắp ráp, hương liệu, hóa chất...).
Liên quan đến vấn đề này, ngày 26/10/2021, Văn phòng Chính phủ có công văn số 7830/VPCP-CN thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành về việc xây dựng chính sách quản lý đối với các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới tại Việt Nam, theo đó yêu cầu: Bộ Công Thương làm rõ cơ sở pháp lý, thẩm quyền ban hành chính sách thí điểm quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới; phối hợp với Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu, đánh giá các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, trên cơ sở đảm bảo sức khoẻ người tiêu dùng và cân đối hài hoà quyền lợi giữa các chủ thể... Tuy nhiên, đến nay Bộ Công Thương và Bộ Y tế vẫn chưa ban hành hoặc chưa trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh mặt hàng thuốc lá thế hệ mới dẫn đến khó khăn, vướng mắc cho cơ quan Hải quan trong quá trình thực hiện giải quyết thủ tục nhập khẩu mặt hàng này.
Cần sớm ban hành chính sách để đảm bảo quản lý
Ở góc độ quản lý nhà nước về hải quan, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã ban hành văn bản chỉ đạo các cục hải quan địa phương không giải quyết thủ tục nhập khẩu đối với mặt hàng thuốc lá điện tử, thuộc lá nung nóng.
Đối với hoạt động nhập khẩu linh kiện điện tử để sản xuất, lắp ráp các bộ phận của thuốc lá điện tử, hiện nay một số doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đầu tư để thực hiện các hoạt động sản xuất, gia công, lắp ráp các bộ phận của thuốc lá điện tử như lõi đột ở đầu thuốc lá điện tử, mô-đun đốt nóng (sản phẩm đơn thuần chỉ là thiết bị điện tử, không có dung dịch thuốc, không chứa thuốc lá điểu), sau đó xuất khẩu toàn bộ sản phẩm ra nước ngoài, không tiêu thụ, sử dụng hay lưu thông tại thị trường Việt Nam. Theo quy định tại Điều 5 và Điều 42 của Luật Đầu tư thì “Nhà đầu tư có quyền thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong các ngành, nghề mà luật này không cấm” và “nhà đầu tư có trách nhiệm tuân thủ quy định của luật này,... và Giấy chứng nhận đầu tư trong quá trình triển khai dự án đầu tư”. Hiện cơ quan Hải quan chỉ giải quyết thủ tục nhập khẩu linh kiện điện tử để gia công, sản xuất sản phẩm là thiết bị sử dụng trong thuốc lá điện tử (không bao gồm dung dịch thuốc lá hay bất kỳ sản phẩm gì của thuốc lá) để xuất khẩu ra nước ngoài theo ngành nghề đầu tư được cấp phép trong giấy chứng nhận đầu tư.
Theo Tổng cục Hải quan, do hiện nay chưa có chính sách quản lý đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng nên cơ quan Hải quan gặp khó khăn trong việc xác định hành vi vi phạm và áp dụng chế tài xử lý vi phạm tương ứng.
Để giải quyết vướng mắc, các cơ quan có thẩm quyền cần sớm ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh mặt hàng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập khẩu cũng như các thiết bị, linh kiện điện tử nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp, gia công các thiết bị điện tử sử dụng cho thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Tin liên quan

Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc lá điện tử từ 2025
21:19 | 30/11/2024 Sự kiện - Vấn đề

Quảng Ninh: Tiêu hủy hơn 16.000 sản phẩm thuốc lá, thuốc lá điện tử nhập lậu
10:25 | 28/11/2024 Hồ sơ

Cấm thuốc lá điện tử
08:12 | 14/11/2024 Người quan sát

Sửa Luật Hải quan hướng đến đột phá phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo
17:16 | 30/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xác định thẩm quyền giải hồ sơ đề nghị miễn thuế theo Hiệp định thuế Việt Nam - Singapore
16:14 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thủ tục miễn, giảm thuế cho hãng vận tải nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần
16:06 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thêm ưu tiên với doanh nghiệp công nghệ cao sẽ góp phần thu hút FDI
11:11 | 29/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hộ kinh doanh “chạy nước rút” trước thời điểm Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực
15:59 | 28/05/2025 Diễn đàn

Hạn cuối nộp giấy đề nghị gia hạn thuế và tiền thuê đất là ngày 30/5/2025
15:51 | 28/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Chính sách thuế đối với cá nhân trúng thưởng khi chơi casino
13:50 | 28/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Kê khai, thu nộp các khoản thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp
13:58 | 27/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hộ kinh doanh dễ dàng áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
07:50 | 27/05/2025 Diễn đàn

Nhiều điểm mới trong dự thảo lần 2 Nghị định về xuất xứ hàng hoá
16:33 | 26/05/2025 Đối thoại

Trình tự, thủ tục gia hạn nộp thuế theo Nghị định 82/2025/NĐ-CP
13:55 | 26/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Một số điểm mới của Luật Thuế GTGT (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/7/2025
13:39 | 26/05/2025 Chính sách thuế, hải quan

Chính sách thuế khi cung cấp điện cho các nhà thầu xây dựng tại khu công nghiệp
13:23 | 22/05/2025 Chính sách thuế, hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Doanh nghiệp tư nhân có thể làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia

Thanh tra, kiểm tra mỹ phẩm "hand made", "home made"

Thu hồi gần 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế
14:02 | 26/05/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15
16:15 | 20/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền
11:11 | 20/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW
09:56 | 18/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu
13:51 | 12/05/2025 Infographics

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Bố trí đủ nguồn lực để hỗ trợ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Chi cục Thuế khu vực I cơ bản hoàn thành triển khai hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh

Chính thức sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ 1/7/2025

Tiếp nhận, xử lý đăng ký kinh doanh đối với người nộp thuế có thay đổi địa giới hành chính

Khan hàng toàn cầu, cao su Việt tận dụng thời cơ

Hoa Kỳ dự kiến áp thuế 8,35% đối với vỏ viên nhộng cứng từ Việt Nam

Xuất khẩu cá ngừ đóng hộp lao dốc, chạm đáy kể từ tháng 1/2023

Việt Nam giữ vị trí số 2 toàn cầu về xuất khẩu giày dép

Doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường để tránh phụ thuộc vào thị trường Hoa Kỳ

Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

3 giám đốc doanh nghiệp bị tạm hoãn xuất cảnh

Phát hiện gần 35.000 tem chống hàng giả tại cơ sở bán mỹ phẩm giả

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng

Bảo Tín Minh Châu, SJC, PNJ đều có sai phạm trong việc kê khai nộp thuế

Không để hình thành điểm nóng về vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới

Doanh nghiệp tư nhân có thể làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia

Đưa vào khai thác tuyến vận tải nội địa Cần Thơ – Cái Mép, rút ngắn 70% thời gian

Công nghệ Việt nhận diện chữ viết tay: Bước tiến dài từ phòng lab đến thực tiễn số hoá

Các ngân hàng cần bứt phá chuyển đổi số để gần dân, sát thị trường

Nên có cơ chế "luồng xanh" cho doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội
