Cơ hội thúc đẩy hợp tác kinh tế Mỹ - Nhật

Chuyến công du của ông Abe sẽ mở ra cơ hội mới cho quan hệ Mỹ - Nhật

Các cuộc gặp của ông Shinzo Abe ở Boston, New York và Washington phản ánh nỗ lực của Tokyo muốn thoát khỏi những ràng buộc pháp lý và thực tiễn, nền tảng của quan hệ đối tác Mỹ-Nhật sau Chiến tranh Thế giới lần thứ 2 cũng như đề cập đến khía cạnh chiến lược và thực tiễn trong nỗ lực muốn hồi sinh nền kinh tế Nhật Bản. “Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương” (TPP) là nội dung nổi bật trong các cuộc thảo luận của ông Abe với Tổng thống Mỹ Barack Obama và trong bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ.

Đối với ông Abe, tầm quan trọng của thỏa thuận này là khá đa dạng. Ở mức độ rộng lớn nhất, TPP có tầm nhìn đa phương và là nền tảng cho nỗ lực của Mỹ và Nhật Bản ngăn chặn sự nổi lên của Trung Quốc, thông qua việc tạo ra khung thể chế cho hợp tác kinh tế và ngoại giao giữa các nước thành viên. Đồng thời, nó cũng tạo nhân tố hợp pháp quốc tế và sự cấp bách cho những nỗ lực của ông Abe muốn thúc đẩy những cải cách cơ cấu kinh tế xã hội nhạy cảm trong nước - “mũi tên thứ ba” của chương trình phục hồi kinh tế “Abenomics”.

Trong khi đó, bản thân Mỹ cũng muốn tạo sức ép lên Nhật Bản mở cửa các thị trường hàng hóa, vốn được bảo vệ chặt chẽ, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp - một thành tố quan trọng trong các cuộc đàm phán TPP của Nhật Bản. Việc giảm các chính sách bảo hộ này sẽ cho phép Nhật Bản thu hút nhiều hơn đầu tư nước ngoài đồng thời cũng sẽ buộc nền kinh tế nước này phải cạnh tranh nhiều hơn với bên ngoài, giúp cải thiện năng suất và thúc đẩy tăng trưởng cho toàn nền kinh tế.

Chuyến thăm Mỹ của ông Abe cũng góp phần khẳng định tình hình địa chính trị Đông Á đang thay đổi nhanh chóng. Trung Quốc sẽ phải trải qua một thập kỷ căng thẳng chính trị, kinh tế và xã hội to lớn, trong khi Nhật Bản ở thế sẵn sàng tăng cường hơn nữa vai trò của mình trong các vấn đề kinh tế, quân sự và chính trị khu vực. Nhật Bản có thể thực sự đạt được sự hồi sinh như vậy và thậm chí có thể phá vỡ trật tự chính trị và kinh tế sau Chiến tranh Thế giới lần thứ 2. Nhưng điều đó không có nghĩa những nỗ lực của ông Abe đại diện cho sự hồi sinh đó mà có thể chỉ đơn thuần là bước khởi đầu cho tiến trình này.