AIIB - Một thất bại mới của Mỹ?

Trái ngược với sự phản đối gay gắt của Mỹ, nhiều cường quốc châu Âu như Anh, Pháp, Đức, Đan Mạch, Na Uy và Hà Lan quyết định tham gia AIIB. Hầu như tất cả các nước Đông Nam Á, cùng với Ấn Độ và vùng lãnh thổ Đài Loan cũng đã đăng ký tham gia. Không những thế, AIIB còn thu hút được cả đồng minh châu Âu chính của Mỹ là Anh và hai đồng minh chủ chốt ở châu Á-Thái Bình Dương là Australia và Hàn Quốc.

Một trong những lý lẽ chủ chốt của chính quyền Obama là AIIB sẽ "phá hoại ngầm" Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới, trong nhiều thập kỷ qua luôn được coi là những trụ cột chính của trật tự kinh tế thế giới do Mỹ thiết lập sau Thế chiến II. Dù đã được lợi rất nhiều từ trật tự hậu chiến tranh, nhưng giới lãnh đạo chính trị và kinh tế Mỹ đã và đang sử dụng triệt để các khả năng lớn sẵn có để bảo đảm sự phát triển và bành trướng về kinh tế, chính trị trên phạm vi toàn cầu, nhất là khi tiềm lực của Mỹ đang bị suy giảm trong thời gian gần đây.

Trong thời kỳ hậu chiến tranh, Mỹ là người bênh vực cho chủ nghĩa thương mại tự do. Giờ đây, nhờ những biện pháp như quan hệ "Đối tác xuyên Thái Bình Dương" và những dàn xếp tương tự với châu Âu, Washington đang tìm cách bảo vệ vị trí độc quyền của các công ty Mỹ. Ảnh hưởng của Mỹ trong thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh không chỉ ở lĩnh vực kinh tế, mà ở mọi lĩnh vực. Tuy nhiên, những điều đó đã chấm dứt.

Sau năm 1991, trước tình hình kinh tế suy yếu nghiêm trọng, giới lãnh đạo Mỹ đã chuyển sang duy trì sức mạnh bằng các phương tiện quân sự, song chính sách đối ngoại này đã dẫn đến những thất bại liên tiếp. Giờ đây các cường quốc tư bản lớn nhỏ khác đều nhận thấy việc đi theo người khổng lồ Mỹ sẽ dẫn đến thảm họa. Và đó chính là "lý do lịch sử" khiến họ quyết định tham gia AIIB.