Ai chịu trách nhiệm với hành vi tự ý chuyển mục đích sử dụng hàng hoá miễn thuế?

	Hàng hoá NK để thay thế hàng bảo hành bị lỗi thuộc đối tượng chịu thuế GTGT
	Hoa Kỳ không áp thuế hoặc sử dụng các biện pháp trừng phạt đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam
	Hàng hoá TXTN theo hợp đồng thuê mượn có thuộc đối tượng miễn thuế?
	Làm rõ trách nhiệm đối với hàng hóa gây ô nhiễm môi trường

Cục Hải quan Bình Phước cho biết, trong quá trình hướng dẫn thủ tục hải quan cho DN, đơn vị đã phát sinh vướng mắc, các DN NK điều theo loại hình SXXK thực hiện cầm cố, thế chấp nguyên liệu điều thô và nhân điều thành phẩm cho các tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng đã thanh lý tài sản cầm cố, thế chấp để thu hồi nợ nhưng không thông báo cơ quan Hải quan.

Trước phát sinh này, Hải quan Bình Phước thắc mắc, tổ chức tín dụng có trách nhiệm nộp thuế trong 2 trường hợp sau không? Cụ thể, trường hợp người khai thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay phát sinh trước thời điểm Nghị định 126/2020/NĐ-CP được ban hành và việc xử lý tài sản cầm cố, thế chấp tại thời điểm Nghi định 126/2020/NĐ-CP có hiệu lực. Hay trường hợp tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ trước thời điểm hiệu lực của Nghị định 126/2020/NĐ-CP.

Hải quan Bình Phước nhấn mạnh, trong trường hợp này, đối với hành vi tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng miễn thuế thì DN hay ngân hàng sẽ phải chịu trách nhiệm?

Về vấn đề này, theo Tổng cục Hải quan, trường hợp xử lý tài sản cầm cố, thế chấp trước ngày 5/12/2020 (thời điểm Nghị định 126/2010/NĐ-CP) có hiệu lực, thì Hải quan Bình Phướng căn cứ quy định tại Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung tại khoản 12 Điều 1 Nghị định 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 của Chính phủ quy định hàng hóa thuộc đối tượng miễn thuế NK đã được giải phóng hàng hoặc thông quan nhưng sau đó thay đổi mục đích sử dụng, chuyển tiêu thụ nội địa thì phải khai tờ khai hải quan mới để xử lý. Trong đó, chính sách quản lý hàng hóa XNK; chính sách thuế đối với hàng hóa XNK thực hiện tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan mới.

Công chức Hải quan Bình Phước kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: N.H

Cũng theo Điều 21 Thông tư 38/2015/TT BTC sửa đổi, bổ sung tại khoản 10 Điều 1 Thông tư 39/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định nguyên tắc thực hiện khai thay đổi mục đích sử dụng, chuyển tiêu thụ nội địa thì việc chuyển tiêu thụ nội địa hoặc thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa đã làm thủ tục XNK chỉ được thực hiện sau khi người khai hải quan hoàn thành thủ tục hải quan đối với tờ khai hải quan mới. Hàng hóa thay đổi mục đích sử dụng hoặc chuyển tiêu thụ nội địa, người nộp thuế phải kê khai, nộp đủ tiền thuế, tiền phạt (nếu có theo quy định).

Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, với các quy định nêu trên, tài sản bảo đảm là hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế nhưng có thay đổi mục đích được miễn thuế (bị kê biên, bán đấu giá để thực hiện nghĩa vụ trả nợ với Ngân hàng) thì DN (chủ hàng hóa) phải khai tờ khai hải quan mới và kê khai, nộp đủ các loại thuế ở khâu NK trước khi thực hiện kê biên, bán đấu giá.

Trường hợp tài sản bảo đảm là hàng hóa thuộc đối tượng miễn thuế chưa hoàn thành thủ tục hải quan khai thay đổi mục đích sử dụng nhưng đã thực hiện kê biên, bán đầu giá, cơ quan Hải quan căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 39 Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11, khoản 3 Điều 33 Nghị định 83/2013/NĐ-CP ngày 22/7/2013 của Chính phủ ban hành quyết định ấn định thuế đối với hàng hóa NK miễn thuế thay đổi mục đích sử dụng. DN có trách nhiệm nộp đủ tiền thuế ấn định, tiền phạt vi phạm hành chính, tiền chậm nộp cho cơ quan Hải quan.

Trường hợp DN không thực hiện nghĩa vụ thuế đối với hàng hóa NK miễn thuế thay đổi mục đích sử dụng, cơ quan Hải quan ban hành Quyết định ấn định thuế kèm thông báo về việc ấn định thuế đối với hàng hóa thay đổi mục đích sử dụng cho cơ quan, tổ chức thu tiền bán đấu giá để thực hiện trích nộp tiền thuế, tiền chậm nộp từ tiền bán đấu giá cho cơ quan Hải quan.

Đối với trường hợp xử lý tài sản cầm cố, thế chấp từ ngày 5/12/2020 (thời điểm Nghị định 126/2020/NĐ-CP) có hiệu lực, Tổng cục Hải quan đề nghị Hải quan Bình Phước căn cứ quy định tại điểm m khoản 4 Điều 17 nghị định 126/2020/NĐ-CP để thực hiện. Theo đó, cơ quan Hải quan ấn định thuế đối với hàng hóa XNK trong trường hợp, hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người khai thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay, trường hợp, tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ nhưng người khai thuế chưa kê khai tờ khai hải quan mới, nộp đủ thuế theo quy định của pháp luật về hải quan.

Đồng thời, tại khoản 6 Điều 30 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định thì hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người nộp thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay nhưng ngân hàng thương mại phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ thì ngân hàng thương mại cung cấp thông tin về hàng hóa cầm cố, thể chấp cho cơ quan Hải quan để thực hiện ấn định thuế, ngân hàng thương mại có trách nhiệm nộp thuế thay cho người nộp thuế theo quyết định ấn định thuế của cơ quan Hải quan.

Tổng cục Hải quan đề nghị, với trường hợp cụ thể phát sinh, Hải quan Bình Phước cần đối chiếu với quy định nêu trên để thực hiện ấn định thuế và thu hồi tiền thuế theo quy định.